WASHINGTON - Het Amerikaanse ministerie van Defensie werkt hard aan plannen om de Iraakse olie-industrie direct na de oorlog tijdelijk in handen te geven van een Amerikaan. Volgens The Washington Post zou de ex-baas van de Amerikaanse tak van Shell, Philip J. Carroll, daarvoor in de race zijn. De krant zegt zich te baseren op bronnen binnen de Amerikaanse olie-industrie.
Volgens The Financial Times van donderdag overwegen de VS nog wel om een moslim aan te stellen als tijdelijk oliebeheerder in Irak. Gedacht wordt onder anderen aan Chakib Khelil, de Algerijnse minister van oliezaken, en aan Hassan Marican van het Indonesische olieconcern Petronas.
De krant wijst er wel op dat de aanstelling van een buitenlandse moslim in Irak twijfelachtig is, gezien de omvangrijke antioorlogs-sentimenten in de Arabische en moslimwereld. Moslims zouden daarom niet graag worden gezien als iemand die naar de pijpen van de Amerikanen danst, aldus de zakenkrant.
De Amerikaanse regering stelt zich al maanden op het standpunt dat zowel het civiele bestuur als het bestuur over de Iraakse olievelden tijdelijk in handen moet komen van Amerikanen. Het Witte Huis wil zo snel mogelijk weer oliedollars innen om daarmee de wederopbouw van Irak te kunnen financieren.
Volgens The Washington Post pogen Amerikaanse regeringsfunctionarissen momenteel een juridische basis te formuleren voor een tijdelijke Amerikaanse 'overname' van de Iraakse olievelden. Volgens onder meer de Verenigde Naties, maar ook volgens de Britse bondgenoten, hebben de VS helemaal geen recht Iraakse olie te exporteren, ook niet tijdelijk, zonder nadrukkelijke toestemming van de Veiligheidsraad.
Rusland, Frankrijk, Duitsland en andere leden van de Veiligheidsraad willen dat de Verenigde Naties medezeggenschap behouden, waarbij de Irakezen wordt gegarandeerd dat zij eigenaar zijn en blijven van hun eigen olie. De Russen en de Fransen hebben bovendien zelf commerciële belangen in de Iraakse olie-industrie die ze niet graag verkwanseld willen zien.
Het Witte Huis hamert er steeds op dat de Amerikanen geen geld willen verdienen met de Iraakse olie, maar dat alle opbrengsten ten goede komen aan het Iraakse volk.
Carroll, tot 1998 chef van Shell Oil, ging vorig jaar met pensioen als directeur van de onderneming Fluor Corp. Dit bedrijf dingt momenteel mee naar lucratieve contracten die de VS willen sluiten met (Amerikaanse) ondernemingen voor de wederopbouw van Irak. Carrol zou volgens plan moeten rapporteren aan Jay Garner, de oud-militair die Washington naar voren heeft geschoven als "tijdelijk civiel bestuurder" nadat het Iraakse regime is verdreven.