(Foto: ANP)

WASHINGTON/DOHA/BAGDAD/LONDEN - Het Iraakse leger is mogelijk met een tegenoffensief van drie kanten tegen de geallieerde strijdkrachten begonnen. Vanuit Bagdad rukte woensdagavond een Iraakse militaire colonne op in de richting van het zuidelijker gelegen Najaf. Ook richting al-Kut, ten zuidoosten van Bagdad is volgens Amerikaanse media een colonne vanuit de hoofdstad vertrokken. Ten zuiden van Basra zou een Iraakse militaire colonne onderweg zijn naar het schiereiland Faw.

Britse en Amerikaanse troepen voerden hevige luchtaanvallen uit op de grote rijen Iraakse tanks en pantservoertuigen. Volgens de woordvoerder van het Central Command reden in de colonne naar schatting 120 tanks en pantservoertuigen. De troepenverplaatsing vanuit Bagdad richting Najaf betreft mogelijk duizend voertuigen.

De geallieerde strijdkrachten hebben de hele dag aanvallen uitgevoerd, ondanks de slechte weersomstandigheden in het Golfgebied. Hoewel hevige zandstormen Irak teisteren, maken de Verenigde Staten zich geen zorgen over de precisie van hun acties. Dat heeft generaal Vincent Brooks van het Amerikaanse Centrale Commando in Qatar woensdag gezegd. Overigens verwachten meteorologen dat de storm snel in kracht zal afnemen.

Volgens Brooks hebben eenheden van de geallieerden de afgelopen 24 uur flinke schade toegebracht aan de Iraakse grondtroepen en bleven de eigen verliezen beperkt tot enkele vernielde voertuigen. Enkele uren na de persconferentie van de generaal kwamen Amerikaanse militairen echter in hevig gevecht met Iraakse manschappen bij een brug over de Eufraat, in de buurt van de zuidelijke stad Najaf. Het is nog niet bekend of daarbij Amerikanen zijn gesneuveld.

Bij Najaf en Karbala hebben Iraakse eenheden volgens de staatstelevisie eerder op de dag Amerikaanse en Britse militairen gedood. Daarbij zouden zij ook ruim twintig tanks en pantservoertuigen hebben verwoest. De paramilitaire Fedayeen Saddam, elite-eenheden van de Republikeinse Garde en gewone militairen zouden de tegenaanvallen hebben uitgevoerd.

De Iraakse minister van Informatie Said al-Sahhaf heeft in Bagdad gezegd dat de opmars van de geallieerden naar de hoofdstad voorlopig tot staan is gebracht. "Ze komen niet meer vooruit", zei hij.

In Bagdad zijn twee Amerikaanse raketten in een winkelgebied terechtgekomen. Zeker veertien burgers zijn daardoor om het leven gekomen, maar buurtbewoners schatten het aantal doden op 45. Brooks zei daarover: "Ik weet niet of het de onze waren, ik kan niet zeggen of wij er iets mee te maken hebben". De Britse minister van Defensie Geoff Hoon heeft verklaard dat er een onderzoek naar de explosies loopt. Hij sloot uit dat de winkels en daarboven gelegen woningen een aanvalsdoel waren geweest, "maar fouten kunnen gebeuren", aldus Hoon.

De Britse minister bevestigde verder dat er dinsdagavond een opstand in Basra is geweest, zoals onder meer de Britse legerleiding eerder had laten weten. De Arabische nieuwszender al-Jazeera had woensdagmorgen gemeld dat in de tweede stad van Irak geen tekenen van een volksopstand waren. Volgens Hoon hebben Saddam-getrouwe militairen mortieren afgevuurd op de rebellerende inwoners. De Britten wachten op een gunstig moment om Basra binnen te trekken.

Naar de stad is woensdag een konvooi Britse vrachtwagens met voedsel, water en hulpgoederen vertrokken. De eerste partij goederen was vanuit Koeweit aangekomen in de zuidelijke havenstad Umm Qasar, die de Britse en Amerikaanse troepen naar eigen zeggen sinds dinsdag onder controle hebben. Volgens de Amerikaanse marine kunnen binnenkort weer schepen binnenlopen in de haven, omdat de vaarweg van zee naar de haven is ontdaan van mijnen. Een Brits schip met 231 ton voedsel, drinkwater, medicijnen en dekens is al vlakbij.

Intussen stuurt het Pentagon de modern uitgeruste vierde infanteriedivisie en andere eenheden naar de Golf. Het zou in totaal om meer dan 30.000 militairen gaan. De eerste 12.000 worden donderdag overgevlogen, maar volgens het ministerie van Defensie kan het nog twee of drie weken duren, voordat de versterkingen inzetbaar zijn op het slagveld, omdat hun uitrusting per schip wordt vervoerd. De divisie, met haar basis in Texas, zou oorspronkelijk naar Turkije gaan om vanuit dat land een noordelijk front te vormen in Noord-Irak. Het Turkse parlement stak daar begin maart een stokje voor.

In Tampa in de Amerikaanse staat Florida heeft president George Bush militairen toegesproken op het hoofdkwartier van het Central Command, dat de oorlog in de Golf coördineert. "De dag voor de afrekening met het Iraakse regime is nabij", verzekerde hij de duizenden aanwezigen. Zijn toespraak werd herhaaldelijk onderbroken door gejuich en applaus.

zoek naar gerelateerde artikelen

wo 26 mrt 2003, 22:55