NEW YORK/WASHINGTON/BAGDAD - Een groot deel van de verdedigers van de Iraakse hoofdstad Bagdad, de Republikeinse Garde, is spoorloos. Amerikaanse troepen staan vlak voor Bagdad en de Amerikaanse bevelhebbers weten niet wat ze nu moeten doen. Een officier omschrijft dat in The New York Times van donderdag opgewekt als "flexibiliteit in de Bagdad-strategie".
De Iraakse divisies hebben volgens Amerikaanse bronnen de afgelopen dagen zeer zware verliezen geleden. Van de zes divisies van de Republikeinse Garde tellen er volgens Amerikaanse bronnen zeker twee helemaal niet meer mee. De Medina-divisie is ten zuiden van de hoofdstad zo verzwakt dat ze grotendeels niet meer bestaat uit de oorspronklijke gardisten maar uit een samenraapsel van andere eenheden. De Amerikanen zeggen dat de Baghdad-divisie is "vernietigd". De twee divisies die de Baghdad- en Medinadivisie te hulp kwamen, de Adnan- en Nebukadnezzar-divisie hebben zich zo opengesteld aan zware luchtaanvallen. Hetzelfde lot wacht de overige divisies indien ze zich vertonen.
Een gevolg hiervan is dat de Irakezen zich schuilhouden. De Irakezen zijn goed in het verstoppen van hun wapenarsenaal. Dat staat bijvoorbeeld in schuren, gecamoufleerd in velden, onder het zand of onder bruggen.
De Britse journalist van The Independent Robert Fisk was woensdag verbaasd te zien hoe weinig militaire bewegingen er waren op de wegen van en naar het front ten zuidoosten van Bagdad. Er werd volgens de meldingen zwaar gevochten maar in de dorpen ging het leven door alsof er niets aan de hand was. Op de wegen reden voornamelijk busjes met burgerpassagiers en auto's met groente en fruit.
Bagdad biedt deze taferelen volgens waarnemers ook. Als dit een stad is die zich voorbereid op een oorlog, dan wordt die kennelijk gevoerd met tomaten, aubergines en knoflook. Wachtposten langs de toegangswegen zijn schaars bemand en de enige defensie lijkt uit in brand gestoken olie te bestaan.
De Britse verslaggever zag Iraakse tanks die niet eens leken te zijn gebruikt. Sommige tanks in open veld leken spoorslags verlaten. De militairen zouden zich hebben opgesplitst in kleine eenheden die bijvoorbeeld in pick-ups rondrijden en mogelijk pogen op het platteland een guerrillastrijd te beginnen. Ook kunnen ze naar Bagdad zijn gegaan zoals hun bevelhebbers verlangden .
De felle aanvallen op de stellingen van gardisten zijn volgens de The New York Times waarschijnlijk dinsdag begonnen toen een Amerikaanse inlichtingendienst afluisterde dat de Iraakse troepen richting Bagdad moesten terugtrekken. De Amerikanen wilden snel voorkomen dat de Republikeinse Garde de stad bereikte.
Het verzet in de stad wordt volgens de Iraakse leiders de overwinning voor Irak. De Iraakse minister van Defensie, Sultan Hashem Ahmad, sprak afgelopen week ongeduldig en dreigend dat de vijand de stad moest binnentrekken, want zij zou het graf van de Amerikanen en Britten worden. De Iraaks regering heeft er recent over gesproken hoe de aanvallers precies moeten worden begraven.
De Amerikanen hebben vooralsnog vooral oog voor de vermeende verwoesting van de Republikeinse Garde. Die zou bij de hevige aanvallen van de afgelopen dagen en bij de bombardementen in de voorbije twee weken met 10.000 precisiebommen en zevenhonderd kruisraketten voor 50 procent zijn uitgeschakeld.
De garde heeft circa 100.000 man en is uitstekend bewapend. De verliezen die de Amerikanen berekenen, zijn vooralsnog niet aan het slagveld af te lezen. Verslaggevers zien relatief weinig stoffelijke resten en niet erg veel verwoeste Iraakse bewapening.
Om te weten te komen wat er met de gardisten en hun wapentuig is gebeurd, zullen de Amerikanen waarschijnlijk de hoofdstad moeten innemen. Volgens waarnemers zijn daar pas over twee weken voldoende manschappen voor aangevoerd, met name de Amerikaanse vierde infanteriedivisie die net in Umm Qasr is gearriveerd. Ondertussen zouden speciale eenheden af en toe kunnen gaan kijken in Bagdad of het regime misschien zonder huis-aan-huis gevechten ten val kan worden gebracht. Dat is volgens de Iraakse leiding onmogelijk.