TOKIO - Eerst werden de media gemobiliseerd om de wereld te waarschuwen voor list en bedrog. Nu de zwaluw alsnog de zomer maakt en media op zoek gaan naar pasklare antwoorden, trekt de FIFA weer een levende poppenkast op. Wie wordt hier nou door wie misleid?

De Senegalees Diouf begaat een schwalbe tegen Uruguay. (Foto: REUTERS)

Gisteren, tijdens de open dag voor scheidsrechters, kwam een aantal betrokkenen op de proppen met de obligate wedervraag dat spelers ook niet feilloos zijn. "De grootste fout in de wedstrijd tussen Italië en Zuid-Korea werd niet gemaakt door de scheidsrechter, maar door spelers die de bal er van twee meter afstand niet in kregen", doelde Anders Frisk op de, inderdaad, enorme blunder van Christian Vieri.

Natuurlijk zijn er fouten gemaakt, gaf een woordvoerder van de scheidsrechterscommissie toe. Maar hij had het verder over 95 procent goede beslissingen. Bij de FIFA hoef je nu niet meer te zijn voor een gezonde discussie. Maar als er zo weinig verkeerd is gegaan, waarom werden dan tijdens het toernooi herhalingen van beelden in stadions plotseling verboden op momenten dat het penibel wordt? Dat doe je niet als alles perfect verloopt.

Nee, dan maar even de presentielijst voor de laatste week bekeken. Daarop ontbreken veel scheidsrechters die opzichtig hebben gefaald, zoals Jan Wegereef, Peter Prendergast, Kim Young-Joo, Antonio Lopez Nieto, Graham Poll, Lubos Michel en Vitor Melo Pereira. Er worden dus wel maatregelen genomen. De uitleg wordt naderhand echter bedekt door holle retoriek.

Als de FIFA hoog van de toren blaast, moet men ook het slechte nieuws niet weren. Behalve zuivere (én cruciale) doelpunten die werden afgekeurd - David Trezeguet, Marc Wilmots, Junichi Inamoto, drie Italiaanse treffers - waren de bevoorrechte posities van Brazilië en de beide gastlanden opmerkelijk te noemen en werd toch ook geregeld een vermeende schwalbe volledig verkeerd beoordeeld.

In de laatste minuut verloor Paraguay de 2-1 voorsprong tegen Zuid-Afrika vanwege de komediant Sibusiso Zuma. Wegereef gaf zelfs twee keer een strafschop voor een fantastische buiteling tijdens Uruguay-Senegal, Henrik Larsson kreeg als doorgebroken speler een gele kaart waar een rode voor zijn Argentijnse tegenstander logischer was geweest en voor zowel Francesco Totti als Hakan Ünsal leidde een vergissing van de arbiter zelfs tot een dramatische aftocht. Deze voorbeelden vormen toch iets meer dan vijf procent.

De schwalbe heeft deze zomer de hoogste prioriteit. Volgens de overlevering is de zwaluw (letterlijke Nederlandse vertaling) in 1974 officieel geïntroduceerd door Bernd Hölzenbein. "Onzin", zegt Wim Jansen, destijds het slachtoffer in de WK-finale "De schwalbe is van alle tijden. Het hoort niet in het voetbal, maar het gebeurt wel. Dus accepteer je het. Ze hebben het bij mij gedaan en ik heb het bij anderen gedaan."

Het is ook een onderdeel van het spel waar een Europeaan zich drukker om maakt dan een Zuid-Amerikaan. De Braziliaanse bondscoach Luiz Felipe Scolari, ook wel 'De Sherrif' genoemd, had er geen moeite mee dat Rivaldo tegen Turkije iedereen in de maling nam. Het doel heiligt de middelen. "Bandieten horen in het voetbal; engelen horen in de hemel."

Net zo schijnheilig als waarmee de FIFA lastige onderwerpen omzeilt, was nadien de behandeling van dit ultieme bedrog. In plaats van een daad te stellen, diende Rivaldo een boete van 5800 euro te betalen; voor hem nog net geen twee dagen zakgeld. Hij is te belangrijk voor het toernooi.

Het zou een oplossing kunnen zijn om toch in bepaalde, gevoelige gevallen videobeelden te gebruiken. In de 'zaak-Rivaldo' liep de scheidsrechter eerst naar zijn assistent. Hij had ook even de vierde official kunnen raadplegen. Die had Kim meteen kunnen vertellen dat niet Ünsal maar Rivaldo de zondaar was. Dan zou de Braziliaan de gele kaart hebben gekregen en kon Turkije met elf spelers verder.

Hetzelfde geldt voor de valpartij van Totti. Coach Giovanni Trapattoni stond de hele wedstrijd achter de vierde man mee te kijken naar allerlei herhalingen. Daarop volgde een wegwerpgebaar of berusting; in ieder geval had hij snel duidelijkheid. Nu werd zijn ploeg ten onrechte beroofd van de spelmaker die ook nog eens een strafschopspecialist is.

Of misschien is het ook raadzaam om in het vervolg na een seminar niet meer zo luid te verkondigen waar de scheidsrechters scherper op gaan letten. Zo werd de schwalbe dit jaar extreem uitvergroot, waardoor de arbitrage soms geforceerd te werk gaat en vergeet dat spelers ook gewoon hun evenwicht kunnen verliezen in het strafschopgebied.

Maar ja, de FIFA heeft de media af en toe nodig als propagandamachine, dus die optie lijkt sowieso onhaalbaar. Dus waarschijnlijk is de conclusie van Wim Jansen toch de beste. "Jullie kunnen er nog honderd verhalen over schrijven; je komt er toch nooit uit."

zoek naar gerelateerde artikelen

vr 21 juni 2002