BELGRADO - In Belgrado is mogelijk hard bewijs gevonden dat de Joegoslavische ex-president persoonlijk aan de touwtjes heeft getrokken bij de talrijke etnische zuiveringen op de Balkan. Bij een huiszoeking is een geheim document ontdekt waaruit blijkt dat Milosevic de gehate Servische geheime dienst (RDB), die met haar brute politieleger een hoofdrol speelde, al in 1997 onder zijn directe commando plaatste.

Slobodan Milosevic

Het document is mogelijk de 'missing link' voor hoofdaanklager van het Joegoslavië-Tribunaal Carla del Ponte, die poogt te bewijzen dat Milosevic persoonlijk bij deze misdaden aan de touwtjes heeft getrokken.

Milosevic heeft tot nu toe tijdens zijn proces voor het VN-tribunaal in Den Haag steeds ontkend direct verantwoordelijk te zijn geweest. Del Ponte's grootste probleem is te bewijzen dat er sprake was van een commandopiramide, waarvan Milosevic de top vormde.

Eerder deze week werd er huiszoeking verricht bij de vroegere chef van de Servische geheime dienst, Jovica Sanisic. Daarbij werd onder meer het nu geopenbaarde en aan Del Ponte ter hand gestelde document gevonden.

Het opgedoken document betreft Milosevic' leiderschap van Servië. Tijdens het proces in Den Haag wordt geregeld gesuggereerd dat er een fundamenteel verschil is tussen de episode dat Milosevic president was van de deelrepubliek Servië en de tijd na 1997 dat hij staatshoofd was van Joegoslavië. Volgens zijn advocaat Zdenko Tomanovic zegt het document echter niets over de commandostructuur tijdens de Kosovo-crisis in 1999 toen Milosevic president van Joegoslavië was.

Maar het ontdekte document bewijst in ieder geval dat Milosevic al sinds 1997 alle beslissingen nam over het optreden op de Balkan van de geheime politietroepen. Of hij dat deed in de capaciteit van president van Servië of van Joegoslavië is amper relevant omdat na zijn aantreden als Joegoslavisch staatshoofd de Servische deelregering naar zijn pijpen danste, al was het maar omdat hij daar zijn vazallen had gedeponeerd.

Pijnpunt kan nu evenwel voor Del Ponte zijn dat het document stamt uit 1997. Milosevic is ook aangeklaagd voor de oorlogen in Kroatië en Bosnië, tussen 1991 en 1995. In dat opzicht zou de oud-president, die zichzelf immers verdedigt, kunnen betogen dat hij wat die aanklachten betreft in ieder geval niet beschikte over de autoriteit om de etnische zuiveringen te gelasten.

Wat de Kosovo-aanklacht betreft, kan hij daar nu niet meer zo makkelijk onderuit. Zelfs als hij wijst op het feit dat hij in 1999 geen president meer was van Servië. Het feit dat er nu een dergelijk document is gevonden, suggereert vooral dat er nog wel meer aan bewijslast kan opduiken in Belgrado.

Het document is gevonden in de privé-woning van een oud-chef van de geheime dienst en niet in de staatsarchieven, die al goeddeels zijn doorgespit door de Servische regering van premier Zoran Djindjic. Er is voor Djindjic alle reden om aan te nemen dat Milosevic dit soort bewijsstukken van zijn betrokkenheid heeft laten verdwijnen. Vraag is nu, hoeveel van dergelijke belastende stukken er nog meer in privé-handen worden bewaard?

zoek naar gerelateerde artikelen

vr 21 juni 2002