Homoseksuelen met kinderwens kiezen bewust
Meer dan pretpakketje

door Michou Basu

Jeroen van der Meulen kwam 18 jaar geleden als allereerste kunstmatig geïnsemineerde kind van een lesbische moeder ter wereld. "Spermakind noemden ze me", herinnert hij zich. Vorige week was hij als ervaringsdeskundige aanwezig bij de bijeenkomst 'Meer dan Gewenst' van het COC in Amsterdam voor homoseksuelen met een kinderwens. "Ach, klasgenootjes vinden altijd wel iets als ze je willen pesten."
                                                                                                     Illustratie: Dilys de Jong

"Nee, een vader mis ik niet", zegt Jeroen van der Meulen. En zo veegt hij in een klap alle vooroordelen en argumenten van tegenstanders van homoseksuele ouders met kinderen van de tafel.

Achttien jaar geleden werd zijn moeder nog met de nek aangekeken. Want een lesbische moeder met een kind dat door kunstmatige inseminatie is verwekt, dat werd niet geaccepteerd. Jeroen: "Toen ik laatst aan een vriendin vertelde hoe ik op de wereld was gezet, reageerde ze enthousiast: 'Te gek, nu ken ik ook zo'n iemand!'. Tja, het is anders dan bij de meeste kinderen, maar dat maakt míj toch niet anders?"

Vriendjes accepteren hem, maken zelfs grapjes over zijn moeder. "Ben ik verliefd dan zeggen zij: 'Pas maar op dat je moeder er niet met haar vandoor gaat!' Zijn moeder Bianca lacht net zo hard mee. "De buitenwereld maakt er zo'n probleem van, terwijl het juist geweldig is dat ook ik een kind heb kunnen krijgen."

Toch waren er best momenten dat haar zoon wel degelijk een vader miste. "Vroeger, ja. Toen had ik een kennis van mijn moeder gebombardeerd tot nep-pa. Maar hij liet me stikken. Als ik nu de werkende vaders van vriendjes zie, denk ik: 'Wat heb je aan een vader die er nooit is?'."

Hans Warmerdam: 'Oordelen zijn gebaseerd op ontwetenheid'

Jeroen en zijn moeder komen voor in 'Meer dan gewenst' van Hans Warmerdam, een boek met verhalen over homoseksuele mensen die hun kinderwens in vervulling zagen gaan. "Naast donorschap bespreken we ook het raagmoederschap en de ingewikkelde juridische kant", zegt de homoseksuele auteur, die zelf vader is van twee dochters die bij hun lesbische moeder en haar geliefde wonen. "Tijdens ons onderzoek kwamen we ook een vervelende situatie tegen. De relatie van het stel was over en alles liep uit de hand. Er was niets geregeld. Wie er voor het kind ging zorgen, was onduidelijk."

Homoseksuele ouders die een of meer kinderen opvoeden, zorgen ook vandaag de dag nog voor commotie. "Dat komt omdat het niet in de beeldvorming van iedereen past. Vaak is een negatieve reactie niet eens kwaadaardig, eerder onwetend. Gebaseerd op vooroordelen. Mensen staan er niet bij stil dat ook twee vrouwen een kind kunnen krijgen."

Marianne Vleerlaag is samen met Gitta moeder van een dochtertje. "We wilden dolgraag een kind", vertelt ze. "Via via kwamen we in contact met een homostel en vervolgens hebben we een jaar de tijd genomen om elkaar te leren kennen. Want je gaat natuurlijk niet met de eerste de beste in zee. Zo leek de eerste kandidaat op papier de ideale man, maar gevoelsmatig klikte het niet. Maar deze jongens zijn fantastisch; voor we het wisten waren we namen aan het verzinnen. Conceptie was een heikel thema, maar gelukkig dachten we daar eender over: ik zou via kunstmatige inseminatie zwanger worden."

Marianne en Gitta stelden samen met de mannen een ouderovereenkomst op. "Daarin hebben we zaken als opvoeding, zorg en juridische feiten opgenomen. Het is geen rechtsgeldig document, maar hiermee hopen we onaangename verrassingen voor te blijven. Stel dat Gitta en ik uit elkaar gaan, dan moet dat wel goed opgelost worden. Maar we hebben ook afspraken gemaakt met betrekking tot de feestdagen en over de rol van de vader. Alles wat we doen, staat in het belang van ons kind."

De zwangerschap verliep voorspoedig, maar de bevalling was zwaar. "Marianne had last van bekkeninstabiliteit", vertelt Gitta. "Daardoor kon ze na de bevalling niet meteen voor ons dochtertje zorgen en was ik in één klap moeder. Dat voelde heel goed. Toen ik de baby de eerste keer zag, smolt ik meteen. Natuurlijk had ik mijn onzekerheden. Bijvoorbeeld over welke plek ik zou innemen in het leven van ons kindje. En zou ik moeten concurreren met haar biologische vader Jan Willem? Die angsten bleken ongegrond, alles verloopt harmonieus."

De koppels zien elkaar zo vaak als het maar kan. "Elke feestdag vieren we samen. Daar waren we in het begin voorzichtig mee. Misschien werd het wel te veel. Nu vinden we het jammer dat onze dochter haar vaders zo weinig ziet, omdat we zo ver uit elkaar wonen. Elk kind heeft een vader nodig. Het meest ideale lijkt ons twee grote huizen met een verbindingsdeur. Dat zegt ook iets over de band die wij met elkaar hebben. Die is onuitwisbaar."

V.l.n.r Gien, Jack, Moshe, Chantal

En eenzelfde contact hebben Gien en haar vrouw Chantal ook met Jack en Moshe. "Meteen na de eerste afspraak klikte het", vertelt Gien van Bemmel. "We hadden een vurige kinderwens. Twaalf jaar zijn we bij elkaar en een kindje was een droom. Maar hoe pak je dat aan?" Samen met Chantal koos ze bewust voor een homoseksueel echtpaar. "Ons kind moet een vader kennen. Het is niet zo maar een genetisch pretpakketje", zegt Chantal terwijl ze de vijftien weken oude Daniël de borst geeft. "Het andere stel moest ook een kinderwens hebben en een actieve vaderrol willen vervullen. We plaatsten een oproep op de website www.kidkids.nl en kwamen in contact met Jack en Moshe." Gien: "Ik kan geen kinderen krijgen, dus Chantal werd de biologische moeder; Moshe zou de vader worden. Tijdens oud en nieuw hebben we de enveloppe geopend waarin het geslacht van onze baby stond vermeld: een jongen! We besloten meteen om hem Daniël te noemen, de achternaam van zijn vader. We waren allemaal door het dolle. Ook onze ouders zijn in de wolken met hun kleinzoon. Slechts een paar mensen riepen: 'Goh, dat jullie dat durven'. Want ja, je krijgt er een relatie bij."

Beren op de weg zien de paren niet. "Het belang van onze kleine staat altijd voorop", zegt Jack even later, terwijl hij kijkt hoe Moshe zijn zoon liefdevol knuffelt. "Ook wij hebben een overeenkomst op papier gezet. Zo was het voor ons belangrijk dat Daniël conform het joodse geloof besneden zou worden."

Dat niet iedereen het homoseksueel ouderschap meteen accepteert, kunnen ze begrijpen. "Maar", zegt Gien, "ik denk dat iedereen die mening bijstelt als ze zien hoe liefdevol wij met Daniël omgaan."

Meer informatie: