Ook Madonna en Russell steken één recht, één averecht

Breien het nieuwe yoga

Madonna doet het, Winona Ryder doet het, zelfs Russell Crowe. Tijdens de lange uren van wachten tussen de opnames van een film door, steken zij lustig één recht, één averecht. Gebreide kleding is trendy en het zelf maken zo mogelijk nog hipper. Jammer alleen dat bijna niemand nog weet hoe het moet.

Gelukkig zijn er altijd nog wel ergens een paar die-hards te vinden die de breikunst nog machtig zijn. En dat het daarbij niet alleen om dames van hoge leeftijd gaat, bewijst de breilustige dertiger Paul Schouten. "Ik zag het onlangs nog in 'Sex and the City'. Charlotte zat te breien. Wat ben je nou aan het doen? vroegen die andere meiden. 'Ah', zei ze, 'didn't you hear? Knitting is the new yoga.' Ik moest zo vreselijk lachen."

Paul Schouten is dol op breien. Een bezoek aan de handwerkwinkel die hij samen met zijn vader runt in Hoorn, loopt al gauw uit op een uitgebreide bespreking van mogelijke steken en garens. "Heb jij de nieuwe boeken van de breigigant Phildar? Dat van kleur verlopende Ondé is zo mooi. We kunnen echt niet meer wachten op de patronen. De tassen met bollen en naalden staan al weken klaar."

Paul is de enige niet. Breien is hip. Na jaren waarin de ene handwerkwinkel na de andere haar deuren moest sluiten omdat niemand nog genegen was de naalden ter hand te nemen, openen nu aarzelend de eerste moedige types hun wol- en garenshops. Acteurs en actrices als Julia Roberts, Winona Ryder, Madonna, Julianne Moore, Kate Moss en Russell Crowe om maar een dwarsstraat te noemen, breien achter de schermen de sterren van de hemel en trendsettend als ze zijn, volgen de gewone burgers in hun kielzog. "Dan komen er van die meisjes van 16 hier binnen om te vragen naar een shawl die in de etalage ligt. 'Hebt u die ook in het rood?' vragen ze dan. En dan zeg ik 'Meid, ik heb het garen wel in rood. Brei hem lekker zelf'. Afijn, sta ik dan zo'n meisje tussen de rekken in te leren wat recht en averecht is."

Die enorm lange, grof gebreide shawls die deze winter zo in zijn, de kenners zijn het erover eens, die hebben de kentering ingezet. Een beetje handwerkster heeft met naald 12 en dik kleurig garen zo'n ding waar in de winkels vele harde euro's voor worden gevraagd in een avond of twee in elkaar gezet. "Maar ik denk dat de populariteit van de ontwerpen van Missoni ook wel hebben bijgedragen aan de herwonnen populariteit van het breien", denkt Schouten. "Met die prachtige breisels hebben ze het handwerken toch uit het tuttige hoekje getrokken. Zij hebben laten zien dat breien niet per se hoeft te leiden tot pastelkleurige babytruitjes, maar dat het ook uiterst hippe en unieke kledingstukken en accessoires op kan leveren. Moet je mijn tas zien. Naald 20, met drie draden gebreid en telkens van kleur gewisseld. Vind je hem niet geweldig? Ik ben er zelf helemaal verliefd op."

Brei zelf een hippe tas

Behalve weinig breiwinkels (tip voor wie niet in de buurt van een goedgesorteerde shop woont: via www.breiweb.nl zijn garens en patronen van vrijwel alle grote merken te bestellen), is ook het aantal wolfabrieken behoorlijk geslonken. In Het Vlaamse dorpje Zulte staat er nog een die onder andere aan Phildar levert. Directeur Paul Desmet is behoorlijk trots als hij ons rondleidt door de uitgebreide hallen vol spinmachines. "Het wordt een kleurrijke winter in 2005", zegt hij, want net als in de modewereld zijn ook de toeleveringsbedrijven nu al bezig met wat over ruim een jaar pas in de winkel ligt. "Daar zijn we bijzonder blij mee. Ik heb ook jaren gehad waarin al het garen dat we maakten bruin, grijs of zwart was. Daar wordt een mens niet vrolijk van."

Het blijft moeilijk het hoofd boven water te houden, verzucht hij. "Zelfs nu de garenmarkt weer aantrekt. Begint iedereen het weer leuk te vinden, krijgen we zo'n warme zomer! Dat schiet niet op op handwerkgebied. Met mooi weer gaan de mensen met een fles rosé in de tuin zitten in plaats van te breien of haken op de bank."

We lopen langs de rekken vol bollen, de balen met nog onbewerkt materiaal, de breimachine waarop een humeurige Italiaan de hele dag garen uitprobeert en de sorteermachine die bolletjes selecteert die precies 50 gram wegen. Er staan grote tonnen met 'afval' naast. "Bollen die te licht zijn bevonden. Nee, die gaan niet naar de bejaardentehuizen, hoewel het natuurlijk heel edel is dat zoveel oude dames breien voor de arme landen. Het zou echter concurrentievervalsing zijn ten opzichte van onze opdrachtgevers als we dat garen weg zouden geven. Het verdwijnt gewoon in de container."

Vreselijk, vindt Paul Schouten dat. "Al die verspilde knotten. Daar gaan je handen toch van jeuken?" Hij kan al jaren breien, vertelt hij, maar onlangs heeft hij het zijn vriend ook geleerd. "Inmiddels is hij al aan zijn zesde shawl bezig. Heel gezellig, zitten we lekker op zondagmiddag samen op de bank, katten op schoot, pot thee erbij, heerlijk knus!"

'Limoengroen wordt het helemaal dit jaar'

"Ik geloof dat alleen op de Vrije Scholen nog breiles wordt gegeven", vervolgt hij. "Op zich is dat jammer, maar ik denk dat meiden die het willen leren, altijd wel ergens een oma of tante kunnen vinden die de kunst nog machtig is. Soms komen ze gewoon garen kopen en dan leren wij het ze. Wij hebben hier ook wel meisjes in de winkel gehad die wilden weten hoe je bloemetjes moest haken die ze op hun tassen of spijkerbroeken konden naaien. Dat leren ze dan weer aan elkaar. Haha, wij staan ze bij met raad en draad!" Ook zin in breien? Met dit eenvoudige patroon uit het Phildarboekje 'Dolle accessoires' moet het lukken om zelf een hippe tas te fröbelen.

NODIG: garen in kwaliteit Auteuil. Kleur violet (2 bollen), kleur roux (1 bol), kleur turquoise (1 bol). Breinaalden nr. 3, haaknaald, nr. 5. Gebruikte steken: tricotsteek (1 naald recht, 1 naald averecht), festonsteek (borduursteek). Proeflapje: 24 steken en 32 gebreide naalden is een lapje van 10 cm bij 10 cm.

WERKWIJZE: Zet 54 steken op in kleur violet en brei in tricotsteek. Op 25 cm alle steken afkanten (is ± 80 naalden). Dit is één zijde van de tas. Brei nogmaals zo'n lapje voor de anderen kant.

Zet 27 steken op in kleur roux en brei 14 cm (± 44 naalden). Kant af en brei nogmaals zo'n lapje. Je hebt nu twee zakken. Naai de paarse lappen met drie zijden aan elkaar. Naai de zakken op het midden van de tas (bovenkanten openlaten). Haak met haaknaald 5 een koord lossen van 4 draden samen van 130 cm. Bevestig het koord aan de zijkanten van de tas. Maak van de kleur violet twee kwasten (knip een kartonnetje van 8 cm breed en wikkel daar draad omheen, haal een draad door de bovenkant van het strengetje en knip de draden aan de onderkant door. Knoop een draadje om het flosje heen) en naai de twee flosjes aan de onderkanten van de tas.

Borduur met de kleur turquoise de zak om in festonsteek en met roux de bovenrand van de tas.

Wilt u reageren op dit artikel, klik dan hier