AMSTERDAM - Heel even stond de celdeur op een kier voor tot levenslang gestrafte moordenaars in Groot-Brittannië. Een uitspraak van het Europese Hof voor de Rechten van de Mens, dat levenslang niet letterlijk meer levenslang kan betekenen, gaf de gestraften even de hoop dat zij niet in de gevangenis hoefden te sterven. Totdat de Britse minister van Binnenlandse Zaken David Blunkett, hen keihard uit hun droom haalde.

|
David Blunkett
...keihard... (Foto: AP)
|
Blunkett vindt dat Groot-Brittannië, waar geen doodstraf bestaat, het recht heeft moordenaars tot hun dood op te sluiten. De minister weigert hiermee uitspraken van het Europese Hof in Straatsburg te respecteren, dat een dergelijk straf onaanvaardbaar vindt.
De kern van het geschil is dat de Britse regering weigert besluiten van de eigen Gratiecommissie te volgen, zoals het Europese Hof wil. Blunkett is van mening dat hij die besluiten mag negeren. Sterker nog, hij mag in zijn ogen om de maatschappij te beschermen zelfs tot strafverlenging besluiten. Van enige aantasting van zijn macht wil de minister niets weten.
Hij wil bij strafbepalingen en gratieverzoeken van moordenaars het laatste woord houden. "Ik zal onze nationale wetgeving gebruiken om de macht van het parlement veilig te stellen en de juiste straf voor de schuldigen te kunnen bepalen. Inclusief levenslang dat echt levenslang is", zei Blunkett.
Hij gaf deze week commentaar op de zaak van de voormalige gedetineerde Dennis Stafford, in 1969 voor moord tot levenslang veroordeeld. In 1979 kwam Stafford voorwaardelijk vrij, met de belofte nooit meer op het verkeerde pad te gaan. Hij keerde twee keer terug naar de cel, omdat hij zich niet aan die afspraak hield. De Gratiecommissie besloot hem in 1997 definitief vrij te laten, wat het jaar daarop gebeurde. Dit tot ongenoegen van de voormalige minister van Binnenlandse Zaken, Jack Straw.
Hij meende dat Stafford langer moest zitten dan de Gratiecommissie nodig vond. Het Europees Hof voor de Rechten van de Mens bepaalde deze week dat Straw ongelijk had. Hij had "illegaal" gehandeld. Het betekent dat de wet die de regering het recht geeft om besluiten tot voorwaardelijke invrijheidstelling ongedaan te kunnen maken, op de helling zou moeten.
In Groot-Brittannië is aan 22 gevangenen met een levenslange straf meegedeeld dat zij tot aan hun dood in de cel zullen moeten blijven. Het betreft beruchte moordenaars, zoals Myra Hindley, de Yorkshire Ripper Peter Sutcliffe en 'Dokter Dood' Harold Shipman.
Minister Blunkett wil hen voor altijd achter de tralies houden. Het Hof meent echter dat politici zich nooit met het juridische strafsysteem mogen bemoeien.