Politie op de trappen van de Rembrandttoren, nadat was gebleken dat de gijzelnemer zichzelf van het leven had beroofd. (Foto: ANP)

door Gijsbert Termaat en Tjerk de Vries AMSTERDAM - Een 59-jarige verwarde inwoner van Uithoorn heeft gisteren urenlang personeelsleden van het kantorencomplex de Rembrandttoren aan het Amstelplein in Amsterdam onder bedreiging van twee vuurwapens gegijzeld. Hij maakte geen slachtoffers. Aan het eind van de dag kwam er een eind aan het drama toen de man zichzelf doodschoot. Buschauffeur John R. kwam bizar genoeg tot zijn daad uit protest tegen de "onzinnige invoering" van breedbeeldtelevisies. In een verklaring die hij onder meer aan deze krant faxte, viel te lezen dat "kopers van deze toestellen worden misleid en dat er geheimzinnige boodschappen in de zwarte balken zitten die met de uitzendingen gepaard gaan".

Hij ageerde al ongeveer een jaar tegen breedbeeldtelevisies, onder meer bij de Consumentenbond, maar kreeg steeds nul op het rekest. Volgens de politie had de man een strafblad, maar is hij nooit wegens geweld veroordeeld.

De dader heeft de gijzelaars gedwongen voor de ramen de tekst 'Wij misleiden' en 'Kleisterlee liegt' te plakken. (Foto: ANP)

De gijzelnemer heeft zich in het kantorencomplex vergist. Hij moet hebben gedacht dat breedbeeld-producent Philips in de Rembrandttoren was gevestigd, maar het bedrijf is sinds een half jaar verhuisd naar de naastgelegen Breitnertoren. Hij maakte echter geen aanstalten om naar de andere toren te gaan.

De Uithoornaar hield vanaf 09.30 uur bij de receptie achttien mensen onder schot met een pistoolmitrailleur en een handvuurwapen. Ook had hij een koffertje bij zich waarin naar eigen zeggen explosieven zaten.

De gijzeling in de hoogste toren van Amsterdam kwam exact een half jaar na de aanslagen in de Verenigde Staten. "Hij dwong ons op de grond te gaan zitten en rustig te blijven", vertelde een van de gijzelaars na afloop. "Hij dreigde het gebouw op te blazen als er iets gebeurde dat niet naar zijn zin was. Er zitten hier veel Amerikaanse bedrijven en je weet maar nooit met wie je te maken hebt. Je gedachten gaan toch terug naar 11 september." In de toren, die 36 etages telt, zijn ook Amerikaanse en Britse bedrijven gevestigd.

De gijzelnemer liet in het hele gebouw pamfletten voor de ramen hangen met daarop teksten die op Philips sloegen, zoals 'We mislead' (Wij misleiden) en 'Kleisterlee lies' (Kleisterlee liegt).

Hij verschanste zich bij de receptie, waar hij een uitstekend overzicht had op wat er buiten gebeurde. Ook kon hij op verschillende monitoren de beelden op de beveiligingscamera's volgen. Hij legde de portier geen strobreed in de weg; deze kon gewoon de telefoon opnemen of zelf bellen.

Een overzicht van de hulpdiensten die bij de Rembrandttoren aanwezig waren. (Foto: ANP)

Op het moment dat de gijzeling begon, bevonden zich enkele honderden mensen in de toren. Sommigen wisten via de brandtrappen het gebouw te verlaten, anderen, in totaal 237 mensen, bleven op de bovenverdiepingen. Zij liepen geen direct gevaar.

Een speciale onderhandelaar van de politie stond in nauw contact met de gijzelnemer. Mede door zijn inzet werden zes vrouwen en later nog eens twee mannen vrijgelaten.

De gijzelaars bleven vrij rustig onder de omstandigheden. Drie medewerkers van ING-directeur W. Jansen werden onder schot gehouden. "Af en toe heb ik telefonisch contact met hen", vertelde Jansen. "Ze houden zich sterk. Ik vind het vreselijk dat ik er zelf niet bij ben, ik voel me verantwoordelijk voor mijn mensen."

Rolf Geling van het energiebedrijf Minart kon op tijd wegkomen, maar enkele van zijn collega's waren minder fortuinlijk. "Ze maakten nog gebaren dat hij een pistool had. Ze leken niet in paniek."

De gehele dag waren de politie, GG&GD en brandweer waren met een enorme macht op de been, in totaal zo'n 200 mensen. De omgeving werd hermetisch afgesloten. Trein- en metroverkeer werden stilgelegd, afritten van de snelwegen gingen op slot. Leden van het arrestatieteam waren paraat en speciale calamiteitenteams werden opgeroepen. De traumahelikopter vloog af en aan. Nabij de Rembrandttoren, vlakbij het Amstelstation, stonden ambulances gereed om eventuele gewonden af te kunnen voeren.

De gesprekken met de gijzelnemer verliepen volgens de politie in een "open en ontspannen sfeer". Om 16.15 uur deelde hij dat hij even een pauze inlaste en naar het toilet ging om zich op zijn actie te bezinnen. Daar vuurde hij echter twee kogels door zijn hoofd, zo bleek even na half vijf. De man overleed in het ziekenhuis.

De gijzelaars werden in een speciale bus weggereden. Zij zullen professionele hulp krijgen. Philips heeft zijn medeleven met de betrokkenen getoond.

zoek naar gerelateerde artikelen

di 12 maart 2002