'Pocahontas' was echte indiaan De oerwoudklanken van Hakuna Matata, het lijflied van De Leeuwekoning, zijn nog maar amper verstorven terwijl de duisternis invalt over de steppe. Maar voort moeten wij, met spoed de wereld rond! Waarom eigenlijk? We voelden ons juist zo lekker in Afrika. Nou, eigenlijk vooral omdat Disney een nieuwe animatiefilm heeft afgeleverd. In een ijzingwekkend tempo worden we opnieuw naar de bioscoop gejaagd. De 33e grote tekenfilm van Disney ging in première. Deze keer gaan we naar het Amerika van het jaar 1607. In Virginia leeft de indiaanse schone Pocahontas, de dochter van het opperhoofd van de Powhatans. Ze is een beetje rebels. Ze valt in slaap bij gebaande paden, wil nooit doen 'hoe het hoort'. Uit Engeland komt een schip vol goudzoekers de rust van de indianen verstoren. Kapitein John Smith en Pocahontas worden verliefd op elkaar, maar tussen hun volken wordt het bijna oorlog. Samen weten de geliefden dat op het nippertje te voorkomen. Einde Bijzonder aan de tekenfilm is dat Disney nu eens niet heeft gekozen voor een zoet einde. Dat is raar, want de Amerikaanse tekenaars zijn in staat om zelfs het diepdroevige verhaal van de kleine zeemeermin gewoon te veranderen zodat het toch gelukkig kan eindigen... Wat niet wil zeggen dat de helden geestelijk in de kreukels liggen aan het eind. Ze maken een moeilijke keuze, waar ze sterk van worden. Overigens zit de tekenfilm weer prima in elkaar, zoals van Disney verwacht mag worden. En toch... toch is de Leeuwekoning mooier. En spannender. En leuker. Misschien maken ze die films toch te snel achter elkaar. Wellicht komt het doordat het dit jaar precies vier eeuwen geleden is dat Pocahontas geboren werd. Dan kom je natuurlijk niet een paar jaar later met een film. Dondersteen Voor het eerst trouwens haalde Disney het onderwerp uit de echte geschiedenis over een figuur die echt bestaan heeft. Ze werd door haar vader 'kleine dondersteen' genoemd: Pocahontas. De snelle rekenaars hebben misschien al gezien dat zij dus pas elf of twaalf was toen de kolonisten naar Virginia kwamen. Disney geeft eerlijk toe dat het voor het verhaal wel goed uitkwam om haar iets ouder te maken. Tenslotte is John Smith al 27, en Amerikanen vinden een stelletje nou eenmaal leuker dan een ondernemende jongedame in haar eentje. Voor de rest klopt het verhaal van de film wel vrij goed met de geschiedenis. Pocahontas heeft echt John Smith gered van de dood. Of ze vrienden waren is echter niet helemaal zeker. Wel is duidelijk dat zij samen ervoor hebben gezorgd dat de kolonisten in leven bleven. Smith had al de hele wereld bereisd, en was dus een echte survival-man die wist hoe je in barre omstandigheden overleeft. De indianen leerden de kolonisten wat er eetbaar was en waar ze voor uit moesten kijken, en vooral hoe ze aardappelen en maïs konden kweken. Totdat de kolonisten dat een beetje in de vingers hadden kregen ze zelfs eten van de indianen! Ontvoeren In 1613 had de vader van Pocahontas zeven Britse soldaten gegijzeld. Om te zorgen dat hij ze vrijliet lieten de kolonisten Pocahontas ontvoeren door een ander opperhoofd. De soldaten mochten gaan, maar Pocahontas niet... Een jaar later is daar ineens de kolonist John Rolfe. Hij laat aan vader Powhatan weten dat hij vreselijk verliefd is op Pocahontas, en dat hij met haar wil trouwen. En dat gebeurt ook, in april 1614. Vlak daarvoor moet Pocahontas natuurlijk gedoopt worden (anders blijft ze 'maar een wilde'...). Daarbij krijgt ze de naam Lady Rebecca Rolfe. Ze krijgen een zoontje, dat ze Thomas noemen. In de lente van 1616 vertrekken ze met zijn drieën naar Engeland. De Virginia Company wil namelijk graag reclame maken met de mooie Pocahontas, om te zorgen dat mensen geld willen investeren in de Nieuwe Wereld. Dat lukt aardig, want Pocahontas' verschijning is een doorslaand succes in Europa. De mensen vinden het hartstikke interessant om zo'n indiaan van dichtbij te zien. Koning Ze werd zelfs uitgenodigd aan het hof, om koning James de ontmoeten en de Engelse adel. Bij een van die bijeenkomsten met de hotemetoten van die tijd ontmoette ze voor het eerst in zeven jaar John Smith. Pocahontas schrok zich een ongeluk, want ze wist niet beter dan dat hij inmiddels dood was. Begin 1617 reist het gezin terug naar huis, naar Virginia. Maar verder dan de haven van Gravesend is Pocahontas niet gekomen. Ze kreeg daar de pokken, toen nog een dodelijke ziekte, en stierf tamelijk snel. Ze was 21 jaar. Pocahontas ligt begraven in de St. George-kerk in Gravesend, Engeland. Dat ligt iets ten oosten van Londen. Als je nou die film heel mooi vindt, krijg je je ouders misschien wel een keer zo gek om daarheen op vakantie te gaan? Dichterbij dan Spanje of Frankrijk... Cowboys In Hollywoodfilms zijn de indianen altijd de sufferds die zich moeten onderwerpen aan de 'goeien', de blanke cowboys. Zelfs de slimste indianen worden uiteindelijk 'beschaving' bijgebracht. Bij het maken van de animatiefilm over Pocahontas zijn voortdurend echte indianen betrokken geweest, die in de gaten hielden dat het geen film werd met domme roodhuiden en slimme kolonisten. Het gerucht gaat trouwens dat dat niet helemaal vrijwillig ging bij Disney, maar dat er een paar actiegroepen aan te pas moesten komen om te zorgen dat de indianen een beetje normaal in beeld werden gebracht. Hoe het dan ook gegaan is, dat is goed gelukt. De Powhatan-stam in de film komt over als een volk dat heel veel waarde hecht aan de aarde. Moeder Natuur wordt met groot respect behandeld. Daarom snap je meteen dat het wel fout moet gaan met die kolonisten van het schip, want die beginnen meteen als gekken te graven en bomen uit de grond te trekken en zo. De indianen die meewerkten aan de film zijn er erg tevreden mee dat heel duidelijk wordt dat de kolonisten alleen voor de centen naar de Nieuwe Wereld vertrokken. Niks vredelievend volkeren ontdekken, rijk willen we worden! En de oorspronkelijke bevolking zit daarbij alleen maar in de weg. Makers Alle makers vinden het een film die duidelijk stelling neemt tegen racisme en intolerantie. Domheid en angst zorgen bijna voor een massaslachting, die alleen door het heldhaftige optreden van John Smith en vooral Pocahontas voorkomen worden. Stel nou dat dat wel gebeurd was. Had er toch bijna helemaal niemand in Amerika gewoond... Premiere 25 november 1995