donderdag 1 maart 2001

'La saison des hommes'

Beklemmende tradities

Na het succes van haar debuut 'Les silences du palais' duurde het zes jaar voordat de Tunesische regisseuse Koufida Tlati haar tweede film kon presenteren. Het werd 'La saison des hommes', een familiedrama dat de moeilijke positie van Tunesische vrouwen in een door mannen gedomineerde cultuur belicht, zonder ook maar een moment pamflettistisch te worden.

Met gebruik van een warmgetint palet schetst Tlati het leven van Aïcha, haar twee dochters en haar autistische zoontje. Aïcha, afkomstig van het eiland Djerba , heeft er jaren voor gevochten haar man te mogen volgen naar Tunis. Elf maanden per jaar dreef hij daar zijn tapijthandeltje, terwijl zij op het eiland achterbleef en zuchtte onder de juk van haar dominante schoonmoeder. Pas na de geboorte van zijn zoon gaf Aïcha's echtgenoot zijn toestemming om naar de hoofdstad te komen, niet lang daarna liet haar man zijn gezin in de steek.

Aan het begin van 'La saison des hommes' besluit Aïcha wegens de ziekte van haar zoontje naar Djerba terug te keren. Haar inmiddels volwassen dochters volgen hun moeder plichtsgetrouw. Vervolgens ontrolt zich een verhaal dat in een rustig tempo door de tijd heen en weer beweegt. De flashbacks tonen niet alleen Aïcha's worsteling met de beklemmende tradities, maar ook die van haar kroost en de vrouwen in haar omgeving.

Tlati zet niemand in de beklaagdenbank, zelfs niet de mannen met hun dubbele moraal, maar registreert met mededogen en gevoel voor detail. Ook drukt zij de vrouwen in haar sfeervolle film niet in de rol van willoos slachtoffer. Integendeel, de regisseuse laat zien dat zij sterk zijn tegen de verdrukking in, benadrukt de kracht van hun onderlinge verbondenheid en vriendschap. In de laatste scènes blijkt zo'n verstandhouding onverwacht ook mogelijk met de 'moderne' man. Waardoor de donkere wolken in 'La saison des hommes' op de valreep van een gouden randje worden voorzien.

Marco Weijers