02-02-2002
"Alleen het weer hebben we niet in de hand"

door Gijsbert Termaat

AMSTERDAM - Hij wordt voor één dag generaal van een enorm leger. Een strijdmacht met vele duizenden 'soldaten van Oranje'. Jelle Kuiper, hoofdcommissaris van de Amsterdamse politie, begint vandaag aan zijn grootste klus sinds hij in 1997 de scepter overnam van Eric Nordholt.

De huwelijksvoltrekking van kroonprins Willem-Alexander en Máxima Zorreguieta ziet de korpschef vol vertrouwen tegemoet. "We zijn op alles voorbereid", zegt de politieman pur sang, die vandaag een 'leger' van een paar duizend man op de been heeft om ervoor te zorgen dat de bruiloft een groot feest wordt en blijft in de hoofdstad.

"Dat het een gebeurtenis wordt, waar iedereen met op terug kan terugkijken. Ik zou zeer, echt zeer teleurgesteld zijn als dat niet het geval is. Maar we hebben alle scenario's doorgenomen en vooralsnog heb ik er het volste vertrouwen in dat het een stralende dag wordt voor het bruidspaar. Alleen het weer kan bij wijze van spreken nog roet in het eten gooien", klinkt het resoluut uit de mond van de politiebaas. "Eigenlijk is het gek dat iedereen het al vele maanden over het huwelijk van vandaag heeft. Ik spreek liever van een bruiloft omdat het vandaag maar één dag duurt. Ik hoop voor het stel toch echt dat het huwelijk wel wat langer duurt", lacht de hoofdcommissaris.

Terwijl Kuiper een sigaret opsteekt en een slokje koffie neemt zegt hij de regie voor vandaag volledig onder controle te hebben. Het klinkt vastberaden en Kuiper is dan ook de rust zelve. De grootste klus in zijn carrière lijkt hem koud te laten. "Ik ben absoluut niet nerveus. We zijn uitstekend voorbereid. Iedere stap hebben we doorgenomen. Met alles wat er mis zou kunnen gaan hebben we rekening gehouden. Wat iemand ook nog bedenkt; wij hebben het ook al bedacht en er maatregelen voor getroffen."

Kuiper en zijn mensen gaan er dan ook vanuit dat het vandaag één groot feest wordt in Amsterdam. "Ik verwacht niet dat er uit een bepaalde hoek zoveel weerstand komt tegen dit huwelijk dat het uit de hand gaat lopen. Ik zou het heel erg vinden als er met rookbommen gegooid gaat worden. Voor het echtpaar, maar ook voor de stad. Hoe vlekkelozer het verloopt, hoe liever ik het heb."

Twee keer eerder liep een grote Oranje-gebeurtenis in de hoofdstad uit de hand. "In 1966 tijdens het huwelijk van de toenmalige prinses Beatrix en prins Claus en in 1980 tijdens de inhuldiging van Beatrix. En met name de rellen bij die laatste happening waren hevig", herinnert Kuiper zich. "Vandaag de dag komen er geen massa's meer in beweging zoals destijds het geval was. Er was toen sprake van grote maatschappelijke veranderingen en die komen in grote steden dan het eerst aan de oppervlakte. Waren het in de jaren zestig de Provo's en in de beginjaren tachtig de krakers, nu zijn zulke groepen er niet."

Over zijn eigen liefde voor het koningshuis moet Kuiper even nadenken. Veel verder dan te zeggen dat hij de vlag "met oranje wimpel" uitsteekt op koninginnedag komt hij niet. "Ik vind het een goed en afgewogen systeem voor ons land. Een mooie symboliek van eenheid vanuit een langdurige geschiedenis. Ja, ik zie het koningshuis als bindende factor, prima dat het er is", klinkt het diplomatiek uit de mond van Kuiper. Met koningin Beatrix heeft hij wel eens contact gehad. "Ik heb haar een aantal keren ontmoet en gesproken. Ze heeft me destijds ook benoemd. Ik ben dan ook een dienaar van de Kroon."

Ook Máxima en Willem-Alexander heeft hij de hand mogen schudden. Over het huwelijk werd toen niet gesproken. "Het ging over koetjes en kalfjes, want als politiebaas hoefde ik niet met hen over de bruiloft te spreken. Dat hebben we wel met andere afgevaardigden namens het Koninklijk Huis gedaan zoals de Rijksvoorlichtingsdienst en het ministerie van Defensie, dat bijvoorbeeld de honderden erewachten levert. Ik vind het trouwens wel een eer dat het paar voor de hoofdstad heeft gekozen en wij moeten er dan ook met elkaar voor zorgen dat het een onvergetelijke dag wordt.

Heel de wereld kijkt vandaag mee en Amsterdam krijgt derhalve weer een kans zich op een positieve wijze te presenteren. Zo'n 1500 mediamensen uit de hele wereld zijn aanwezig om alles te registreren." Opnieuw grijpt Kuiper naar een klein bruin pakje op tafel, rommelt wat en steekt de zoveelste sigaret op. "Of ik mijn manschappen vandaag ga voorzien van oranje strikken of andere toeters en bellen? Nee, kom nou toch. Geen poppenkast aan het lijf van mijn mensen. Ze krijgen wel speciale thermische kleding tegen kou en witte sjaals en handschoenen. Verder zien ze er perfect en representatief uit. Wij moeten gewoon ons werk doen. Zichtbaar aanwezig zijn, maar niet te veel opvallen. De Mobiele Eenheid is dan ook voor het publiek niet zichtbaar, maar kan wel binnen enkele tellen ter plaatse zijn mocht hun aanwezigheid noodzakelijk zijn", zegt Kuiper.

De voorbereidingen op de bruiloft begonnen voor de gemeente Amsterdam en de politie al op het moment dat Máxima en Willem-Alexander aangaven te willen trouwen in de hoofdstad. "Ook wij wisten dat niet eerder dan de man op straat. Diezelfde dag zijn we direct gaan nadenken over hoe we dit moesten aanpakken. Alles wat er vandaag in het centrum van Amsterdam gebeurt gaat volgens een strak schema. Alle bewegingen, alles wat men vandaag ziet is geregisseerd. Dat was een enorm karwei, maar we mogen niets aan het toeval overlaten. De onverwachte dingen, daarin schuilt het gevaar. Er komt zoveel bij deze dag kijken. Neem alleen al het voedsel. We moeten al die duizenden agenten wel de hele dag van eten voorzien."

Amsterdam is volgens Kuiper vandaag een vesting, met kilometers dranghekken. "Nee, ik laat me niet uit over alle maatregelen die genomen zijn. Of het leger daarbij betrokken is? Nee, ik zeg daar niets over. Reken er echter op dat we alle specialisten die er bestaan op het gebied van beveiliging en ordebewaking tot onze beschikking hebben." En dan lachend: "Als ik crimineel zou zijn, vermeed ik Amsterdam vandaag. Want als er ooit een kans is gepakt te worden, dan is het vandaag."