&referer=" WIDTH="0" HEIGHT="0" BORDER="0" ALIGN="LEFT" ALT=""> Eurojet

Jachtreizen: het jagen op zeldzaam wild

door Lieke Jongbloed

Met de meest fantastische foto's in glossy brochures worden de rijken der aarde gelokt het dubbelloops hagelgeweer te hand te nemen. Jachtreizen op allerlei exclusieve wildsoorten mogen zich op steeds grotere populariteit verheugen. Een driedaagse drijfjacht op uiterst zeldzame witte hazen in Schotland voor bijna drieduizend gulden. Wie verder bladert vindt arrangementen voor tienduizenden guldens naar Afrika.

De bijbehorende foto's laten trotse jagers zien die hun net afgeschoten met uitsterven bedreigde luipaard tonen. Kennelijk doet een foto waarop je eigenhandig een leeuw vilt het beter op de gebruikelijke dia-avond dan een plaatje van jezelf liggend op het strand van weer zo'n tropisch eiland.

Prins Bernhard kon er in de jaren vijftig geen genoeg van krijgen. Op jachtreis naar Afrika schoot hij in enkele dagen wel drie olifanten, een leeuw, een neushoorn en nog wat kleinwild. Zoveel dat, volgens Stichting De Faunabescherming, wel twintig mensen achter hem aan liepen om al zijn vangsten terug te kunnen dragen.

De prins zag op tijd in dat hiermee kostbare diersoorten verloren gingen. Hij accepteerde het beschermheerschap van het Wereld Natuur Fonds, naast die van de Koninklijke Nederlandse Jachtvereniging (KNJV) en zet zich nu op veel manieren in voor de bedreigde dieren.

De Nederlandse Vereniging tot Bescherming van de Dieren signaleert echter op dit moment onder de nieuwe generatie jagers een duidelijke trend: "Grote jachttrofeeën, daar gaat het de jagers van tegenwoordig om", aldus woordvoerder Matthéüs Blijenberg. En dus worden absurde bedragen van soms wel 40.000 gulden neergelegd voor vergunningen om in Afrika te kunnen jagen op uiterst zeldzame en bedreigde diersoorten. Hoe zeldzamer de soort, hoe meer de jagers bereid zijn te betalen voor een licentie.

'Succes'

Voor een jachtvergunning van een luipaard worden soms bedragen van 10.000 gulden betaald.

"Misschien is dit ook wel een gevolg van ons eigen 'succes'," overdenkt Bleijenberg. "De publieke opinie keert zich naar aanleiding van onze campagnes meer en meer tegen de jacht in Nederland en daarom wijken de jagers uit naar jachtgebieden waar ze nog ongestoord hun gang kunnen gaan."

Een ontwikkeling, die de Dierenbescherming veel zorgen baart omdat een aantal van de jachtreizen specifiek gericht is op beschermde en uiterst bedreigde diersoorten. Mede daarom zal de Nederlandse Dierenbescherming de ANVR, de overkoepelende organisatie voor reisbureaus, aanspreken met de vraag of ze officieel afstand willen nemen van het jachttoerisme. Net zoals de ANVR zich eerder distantieerde van het sekstoerisme naar het Verre Oosten.

Vooralsnog trekken ieder jaar meer Nederlandse jagers de grens over om uit te voeren wat in Nederland niet meer mag. Terwijl Staatsbosbeheer, Natuurmonumenten en enkele gemeenten de drijfjacht op wilde zwijnen in ons land vorig jaar verboden, lokken advertenties de jagers momenteel de grens over om in het Duitse Emmerich wel een drijfjacht op de varkens te kunnen voortzetten.

Handel

Zo is de handel in bedreigde diersoorten via de International Convention on Endangered Species (CITES) wetgeving absoluut verboden maar is het wel mogelijk in verre oorden, tegen forse betaling uiteraard, te jagen op deze soorten.

"Het gaat hier om een manco in de internationale wetgeving. De dieren worden wel beschermd tegen het verhandelen, maar blijkbaar niet tegen de jacht. De regeringen van sommige landen blijven gewoon vergunningen uitgeven om te jagen", legt Blijenberg uit.

De douane op Schiphol treft steeds vaker jachttrofeeën aan. Het luipaardvel, de vacht van de zebra en de hoorn van een neushoorn zijn in beslag genomen omdat de importvergunningen niet in orde waren. Foto: Frans Jongen

Ook Stichting De Faunabescherming zet zich al jaren in tegen het opkomend jachttoerisme. "We hebben in 1983 al eens campagne gevoerd tegen deze vorm van 'vakantie'. Uiteindelijk hebben we bereikt dat de Koninklijke Nederlandse Jagers Vereniging (KNJV) niet meer in haar ledenblad adverteerde met jachtreizen. Helaas constateren we dat ze dit het laatste jaar weer volop doen", vertelt Niko Koffeman, bestuurslid van de Faunabescherming.

De KNJV laat weten dat zij juist uiterst zorgvuldig is met de advertenties. "We kijken wel met wat voor een organisatie we te maken hebben. Alleen de reisbureaus die alles qua vergunningen in orde hebben mogen in ons blad adverteren. Verder hebben wij als Nederlandse vereniging niets te maken met deze jachtreizen."

In het jagersblad en op speciale beurzen beloven de touroperators de avontuurzoekende jagers vooral veel wild dat tegen betaling van de vastgestelde afschotprijzen kan worden geschoten. In de brochures worden ook de afschottarieven gepubliceerd. Een greep uit de prijslijst voor Zuid-Afrika: luipaard 3.000 dollar, een roan-antilope 12.500 dollar en een giraf 3.500 dollar. Het schieten op een olifant uit Tanzania komt neer op 4.600 dollar. Overigens doen olifanten in Zimbabwe 7.500 dollar.

Bruut

"Onbegrijpelijk en ronduit bruut", vinden zowel de Fauna- als de Dierenbescherming. Volgens beide organisaties is er geen excuus voor deze reizen en staat het jachttoerisme haaks op de visie van het merendeel van de Nederlandse jagers dat zij meehelpen aan het beheren van de wildstand. Blijenberg: "We hebben meer de indruk dat jagers alleen maar naar deze oorden gaan voor de kick. Hoe kun je anders verklaren dat er wordt geschoten op dieren die met uitsterven worden bedreigd."

Dieren worden wel beschermd tegen het verhandelen, maar blijkbaar niet tegen de jacht.

"Een veel gehoord excuus van de jachttoerist is dat in sommige Afrikaanse wildparken duidelijk overschotten zijn aan bepaalde soorten. Maar deze parken boeren goed door de enorme bedragen die omgaan in het jachttoerisme, dus zullen ze niet verklaren dat het anders is", vermoedt Koffeman van de Faunabescherming.

Maar ook hier laait de discussie tussen natuurbeschermende organisaties en de jachtwereld weer op. Volgens Westfalia Jachtreizen, bemiddelaar in arrangementen over de hele wereld, moet het allemaal wat minder dramatisch worden gezien.

Lijst

"We krijgen jaarlijks een lijst met mogelijke afschoten en dat zijn echt alleen overschotten. Daar zit bijvoorbeeld slechts één luipaard bij. Het gaat dan om een dier in een bepaald gebied dat ernstig ziek is of te oud. In andere gevallen gaat het om overschotten die een bedreiging zijn voor de omgeving", aldus directeur Jaap Smaling. Hij voegt daaraan toe dat de exorbitant hoge prijzen die worden betaald juist ten goede komen aan de natuur.

Jagers tonen trots hun prooi. In alle gevallen gaat het om diersoorten die volgens de internationale CITES-wet op de lijst staan van bedreigde soorten.

Ook het Wereld Natuur Fonds (WNF) kan zich enigszins aansluiten op deze visie. Alhoewel de organisatie nog geen officieel standpunt wil innemen over het jachttoerisme bevestigen zij wel dat veel van de opbrengsten uit de jacht ten goede komen aan natuurbeschermende organisaties.

"Het blijft een moeilijk punt. Van de ene kant kunnen we niet begrijpen dat iemand lol heeft in het afschieten van een dier. Van de andere kant zijn op sommige plekken inderdaad wildoverschotten waardoor andere dieren en mensen gevaar lopen. Als door het afgeven van jachtvergunningen de wildstand in orde blijft en de inkomsten ten goede komen aan de natuur, valt daar ook wat voor te zeggen", aldus M. Reusken, woordvoerster van het WNF.

Controle

De organisatie beraadt zich overigens dit jaar op internationaal niveau over een officieel standpunt. "Belangrijk is wel dat er een goede controle is. Dat er bijvoorbeeld wordt gekeken of het inderdaad om overschotten gaat", voegt zij eraan toe.

Maar ook de toename in de illegale jacht is een aspect waar de Dierenbescherming zich druk om maakt. "We krijgen signalen dat veel jagers zonder de dure vergunning op pad gaan. De jachtopzieners knijpen dan voor een goede zakcent een oogje dicht", aldus Blijenberg.

De douane op Schiphol wordt de laatste jaren inderdaad geconfronteerd met een duidelijke toename in het aantal jachttrofeeën in de bagage van reizigers of in de vracht. "Het is duidelijk dat er meer wordt gejaagd als het goed gaat met de economie. Luipaardenvellen of de hoorns van een neushoorn, dat zijn de trofeeën waar grof geld voor is betaald", vertelt Jan Kempkes, expert in de wet Bedreigde Uitheemse Dier- en Plantensoorten (Budep).

Vaak stuit de douane hierbij op problemen omdat de vergunningen niet kloppen. "We hebben onlangs zelfs een de huid van een complete olifant gevonden in een kist, de slagtanden zaten er nog aan. Het vervelende is dat de mensen wel een vergunning krijgen in een bepaald land om het dier te schieten en mee te nemen, maar eenmaal terug blijken ze geen vergunning te hebben om de trofeeën in te voeren. Wij moeten deze vervolgens in beslag nemen en dat levert vaak onbegrip op."

Foto's: De Dierenbescherming.

Publicatiedatum = 24 juli 1999