Voormalig krijgsgevangenkamp
nu oorlogsmuseum

Van onze redactie Reiskrant

Malton (UK) - Zeer recent werd in het oorlogsmuseum Eden Camp, vlakbij het in Noord Yorkshire gelegen Malton, een gedeelte geopend dat is gewijd aan de Europese ontsnappingslijnen. Deze 'Escape lines' dienden om neergeschoten piloten naar Engeland te helpen. Vanuit Nederland, via België, Frankrijk en de uitermate gevaarlijke oversteek van de Pyreneën werden zij door 'helpers' op weg geholpen. In Westeuropa waren dat, zo wordt geraamd, 2803 vliegers. Nadruk wordt gelegd op de 'helpers' die deze lijnen in stand hielden.

De 'Dutch-Paris' lijn, waarin de Nederlanders Veerman, Wisbrun, Weidner, Aan de Stegge en Le Jeune een leidinggevende rol speelden wordt, uitgebreid belicht. Helpers, die de piloten, met gevaar voor eigen leven, op weg hielpen, vertellen via geschreven teksten hun verhaal. Het museum hoopt, dat er nog pilotenhelpers in leven zijn, die hun verhaal willen vertellen.

Het museum, gevestigd in een voormalig krijgsgevangenkamp, is geen gewoon museum. Vitrines kent het nauwelijks. In de barakken, die tijdens de Tweede Wereldoorlog Italiaanse en Duitse krijgsgevangenen huisvestten, laten levensechte bewegende taferelen zien wat er zich in de oorlogsjaren afspeelde.

De hut waar de 'Great Escape' uit Stalag Luf 111 bijvoorbeeld wordt uitbeeld, toont met bewegende levensgrote poppen hoe de krijgsgevangenen onder de grond een gang groeven en zich zo een weg naar de vrijheid baanden. Bij deze massa-ontsnapping werden 50 Britten geëxecuteerd.

Vrouwen namen in in de Tweede Wereldoorlog actief deel bij de veredediging van Engeland. Hier een voorbeeld in het mujseum hoe dit in zijn werk ging.

Bij gereconstrueerde scenes wordt gebruik gemaakt van geluid, rook, geur en kanongebulder. Het geeft de gewaarwording er midden in te zitten. Een dramatische ervaring is om in het binnenste van een nagebouwde onderzeeboot, die aangevallen wordt, te lopen. Het effect van getorpedeerd te worden in een ijskoude ocean, doet letterlijk en figuurlijkde rillingen over de rug lopen.

Maar ook het dagelijks leven van mensen in oorlog komt aan de orde. Straatbeelden met verduisterde ramen, winkels, waar niets meer te koop is, de Blits, vrouwen en de operationsroom hebben hun plaats in het museum gevonden.

Het 'museum in een museum' toont in chronologische volgorde de belangrijkste politieke en militaire hoogtepunten per oorlogsjaar. Aandacht voor onder andere Duinkerken, de 'Battle of Britain en Polen (1940), Italië, Pearl Harbour en Barbarossa (1941), Tobroek, Alamein, en Maleisië (1942), Sicilië, Birma en de Filippijnen (1943), Monte Cassino, D-Day en Arnhem (1944), Warschauw, de Rijn en de Vrede (1945).

Natuurlijk ontbreken de schuilkelders, vliegtuigen en ander groot oorlogsmateriaal in dit bijzondere museum niet.

Publicatiedatum = 16 mei 1998

terug Groot-Brittannie intro