Champagne-Ardennen vraagt om een tussenstop Franse kastelen en hun merkwaardige bewoners door THEA DETIGER De Champagne-Ardennen is zo'n streek waar vakantiegangers op weg naar het zuiden doorheen jagen. Natuurlijk wil de regio graag dat ze stoppen en een tijdje blijven hangen. De afstand vanaf Nederland is niet te ver en behalve champagnehuizen en -wijngaarden beloven de verkeersbureau's bijzondere tuinen en kastelen. De versierde poort die Voltaire liet maken voor Château Cirey in Cirey-sur-Blaise. Nu hebben de tuinen en parken in deze streek over het algemeen een hoog Begonia-gehalte. Hoewel de bewoners en plantsoenendiensten erg hun best doen om de eenjarigen mooi in perkjes te schikken, zal de fanatieke Nederlandse tuinenliefhebber er niet opgewonden van raken. Een gunstige uitzondering is de kasteeltuin van het Château du Grand Jardin in Joinville. De Italiaanse renaissancetuin rond dit 16de eeuwse kasteeltje is op voorbeeldige wijze gerestaureerd. De invulling van de bloemen- en plantenperken is wel enigszins aangepast aan de moderne tijd, maar de bogen en pergola's zijn nagemaakt van oude gravures in het boek 'Songe de Poliphile' (De droom van Poliphile) uit 1544. De Italiaanse tuin van Château du Grand Jardin in Joinville. Claude de Lorraine liet het kasteeltje in 1546 bouwen om vergiffenis te vragen aan zijn vrouw die hij talloze malen had bedrogen. 'La et non plus' (zij en niemand anders) en 'toutes pour une' (allen voor één) liet hij in de muren beitelen. Of zijn vrouw hem geloofde is niet bekend. Maar de beloften van Claude (wiens moeder hertogin van Gelre was) zijn 350 jaar na dato nog steeds vermakelijk. De Parijse wetenschapper dr. A. Caprani voor zijn pretkasteel Château de Vilette in Glaire. Ook vandaag de dag kun je nog opmerkelijke eigenaren aantreffen op de talrijke kastelen, die opengesteld zijn voor het publiek. Zoals de wat verstrooide Parijse wetenschapper dr. A. Caprani van kasteel Vilette in Glaire (4 km van Sedan). Sinds hij acht jaar geleden in een gekke bui het totaal verwaarloosde kasteel kocht, verdeelt hij zijn tijd tussen het uitvinden van vaccins en het knippen van zijn 200 à 300 jaar oude buxus. Hij is vast van plan de Franse tuin te herstellen die volgens een oud 18de eeuws plan bestond uit vier terrassen die naar de Maas (Meuse) leidden. De oude ornamenten zijn nog bijna allemaal aanwezig. Maar Caprani is helemaal alleen met zijn twee honden. Het gaat nog wel even duren voordat alles in oude glorie is hersteld. Alexe de Saligfnac Fenelon bewaakt kasteel Cirey in cirey-sur-Blaise, waar Voltaire van 1733 tot 1749 verbleef. In een ander kasteel Château de Reynel woont de bejaarde mevrouw Leempoels, die niet eens weet hoeveel kamers het kasteel heeft. "Dan zou ik de ramen moeten tellen. Ik denk zo'n 40. Het is wel érg groot hè?", zegt ze alsof ze haar bezit voor het eerst ziet. Op deze plek hoog boven een ravijn werd in de 7de eeuw al een verdedigingsburcht gebouwd om het dorp Reynel te beschermen. In de 17de eeuw verrees op de resten een kasteel dat in de 19de eeuw door de graaf van Reynel werd hersteld en uitgebouwd. In 1941 sloopten de Duitsers een groot deel van het interieur, zodat de Leempoels die het in 1942 kochten hun handen vol hadden aan de wederopbouw. Tussen de kunstvoorwerpen, die de Belgische fabrikant in de loop van de jaren verzamelde, hangen de schilderijen van zijn oom: Jef Leempoels. Madame Leempoels heeft geen idee hoeveel kamers haar Château Reynel telt. Van amateurisme en bescheidenheid heeft Alexe de Salignac Fenelon van Château de Cirey in Cirey-sur-Blaise geen last. Professioneel leidt ze ons rond in het kasteel, waar Voltaire tussen 1733 en 1749 zijn toevlucht zocht bij de Markies van Chatelet. Op het oude 10 Franc-biljet staat Voltaire met dit kasteel afgebeeld, waaraan hij een gebouw liet toevoegen, een terras en een fraaie gebeeldhouwde poort. Hoewel hij het uitstekend kon vinden met de geleerde markiezin Emilie, met wie hij de werken van Newton vertaalde, verveelde hij zich ook vaak. Hij klaagde dat hij in de eenzaamheid van het platteland de wolven hoorde huilen. Om zich de amuseren bouwde hij op zolder een theatertje. Momenteel worden de decorstukken van dat theater gerestaureerd door Valerie Tremoulet, die ook de theaterstukken van Versailles en Compiegne onder handen nam. Voor de kinderen is de gigantische burcht van Sedan misschien wel wat spannender dan de genoemde pretkastelen. Hij werd gebouwd door Evrard de la Marck tussen 1424 en 1430 en ook nog bewoond door de Nederlandse Elisabeth van Nassau. Zij was de tweede vrouw van Henri de la Tour d'Auvergne, die via zijn eerste vrouw Charlotte de la Marck de burcht in bezit kreeg. Ook leuk voor kinderen is varen op de Maas (je kunt compleet ingerichte woonboten huren) en een bezoek aan het natuurpark van Sept-Saulx, waar je over vlonders een wandeling door het veenmoeras kunt maken. Inlichtingen: Maison de la France 0900-1122332 (13-17 uur) of VVV Champagne Ardennen 00-33-26651789 (de heer Patrick Gielen spreekt Nederlands). Voor overnachtingen: Frankrijk Direct 0346-584888. Publicatiedatum = 4 september 1999