&referer=" WIDTH="0" HEIGHT="0" BORDER="0" ALIGN="LEFT" ALT="">
VAREN DOOR DE ELZAS
Het landschap bij het naderen van
de sluis van Fontenoy sur Moselle.

De Moezel van Toul tot Konz

Door Nelly Duijndam

FRANKRIJK - De Moezel is een rivier waarvan watersporter niet al eeuwen in vuur en vlam raakten. De rivier, die door Frankrijk, Luxemburg en Duitsland stroomt, is pas vrij laat bevaarbaar gemaakt. Een groot verval, rotsen, ondieptes en extreem hoog- en laagwater bemoeilijkten de vaart.

De rivier ontspringt ten zuid-oosten van Epinal maar wordt eerst bij Neuves-Maisons ten zuiden van Toul bevaarbaar. Er kunnen grote schepen varen; de sluizen hebben een afmeting van 185 x 12 meter. De rivier mondt na 391 kilometer bij Koblenz uit in de Rijn.

In de tweede helft van de negentiende eeuw is de Franse Moezel geschikt gemaakt voor spitsen (38 x 5 meter) om de ijzerverwerkende industrie in de omgeving van Thionville en Pompey-Frouard te verbinden met de Franse kanalen, richting Parijs, Straasbourg en de Middellandse Zee. Na 1960 is de gehele Moezel bevaarbaar geworden voor grotere schepen.

De jachthaven van Toul ligt aan het Canal de la Marne au Rhin. Na drie spitsensluizen gaat het stroomafwaarts de Moezel af, naar het noorden. Tot de aftakking naar Nancy, na drie sluizen met een verval van drie à vier meter, is de omgeving erg mooi, onberoerd nog. Hierna blijft de Moezel mooi tot Metz; er zijn meer dorpen en er duikt wat industrie op. De toeleidingskanalen naar de sluizen, die naast de rivier lopen zijn vrij lang.

Vaarkrant-medewerkster Nelly Duijndam, tevens de vrouw achter Vaarschool Grietje in Amsterdam, is dit winterseizoen in Frankrijk. Omdat steeds meer Nederlandse watersporters dat land met de boot aandoen, hebben we haar gevraagd verslag te doen van die delen van de reis die ook voor onze lezers de moeite waard zijn.

Hier is het landschap vlakker en kaler. Het is niet druk op dit gedeelte van de Moezel; wat pleziervaart en grote vrachtschepen van 1500-2000 ton, voornamelijk afkomstig uit Nederland en België. In Metz missen we de jachthaven, de Duitse kaart die we hebben is minder duidelijk dan de Franse kaarten die we gewend zijn. Bij sluis Tanlange vinden we een plek voor de nacht.

Moezelwijn

Van Metz tot Thionville is een lang, recht stuk met veel industrie. In de sluis van Thionville is een kantoor van de V.N.F. (Voies Navigables de France), waar een vignet voor de Franse wateren gekocht kan worden. Hierna volgt een vredig landschap met koeien die grazen en wijnstokken die tegen de heuvels groeien. Het wordt duidelijk dat hier de moezelwijn vandaan komt. Grote, welvarende caves liggen hier tegen de bergen.

Bij kilometer 243 passeren we Schengen, het drielandenpunt, Luxemburg, Frankrijk en Duitsland.

Hierna kronkelt de Moezel zich verder door het landschap als grensrivier, tussen Duitsland en Luxemburg. Bij Konz (kilometer 201) stroomt de Saar in de Moezel. De keuze is nu verder stroomafwaarts richting Rijn of de Saar opvaren en gebruik maken de het onlangs geopende verbinding naar Saarbrücken en de doorvaart naar Frankrijk.

Deze zelf te bedienen sluis in de Moezel meet officieel 18 bij3.20 meter, maar met ons 3,30 meter brede schip konden we er ook in varen.

Er zijn niet veel aanlegplaatsen in de Moezel. Voor de sluis van Pompey is een aanlegsteiger, voor de sluis van Pagny sur-Moselle en na de sluis van Thionville. Verder zijn er jachthavens in Pont à Mousson, in Metz, in Thionville, Cattenom, Schwebsange en Konz. Alle overigens wel met goede voorzieningen.

Over het algemeen zijn de jachthaven ingericht voor kleinere (snelle) schepen. Op de Moezel wordt veelvuldig snel gevaren en gewaterskiet. De sluizen worden vlot bediend, soms wordt de pleziervaart met de beroepsvaart geschut, maar de sluis draaide ook wel alleen voor ons.

Het verval varieert van 3 tot 6 meter. Sommige sluizen hebben twee kolken, waarvan de kleine kolk, de spitsensluis, vaak niet meer wordt gebruikt. Dat is wel het geval bij de zelf te bedienen bootsluizen bij Grevenmacher en Palzem. Deze hebben een afmeting van 18 x 3,20 x 1,50 meter en zijn uitsluitend voor jachten. Met ons schip van 16 x 3,30 pasten we er toch in.

  • Gebruikte kaart: Mosel . Saar van DSV-Verlag. Aantal vaaruren: 20 uren. Aantal sluizen: 17.

FOTO'S: NELLY DUIJNDAM

Publicatiedatum = 21 oktober 2000