Vooral automobilisten met vakantie
vaak dupe criminaliteit

Jongeren lopen op reis het grootste risico

door THIJS JANSEN

DEN HAAG - Twee tot drie op de honderd toeristen krijgen in het buitenland te maken met min of meer ernstige vormen van criminaliteit. Diefstal van of inbraak in de auto komt daarbij het meest voor. Ontvreemding van handbagage komt met 23 procent op de tweede plaats.

G. van Woudenberg (ANWB): "Iedereen kan een dief zijn. Dus overal in de wereld bljft het oppassen."

Deze cijfers zijn afkomstig van Gerard van Woudenberg van de ANWB in Den Haag. Hij is daar expert op het gebied van buitenlands toerisme. Volgens hem wordt van de toeristen die met misdaad in aanraking komen, twintig procent de dupe van een wisseltruc met buitenlands geld.

"En dat is na de invoering van de euro voor veel landen verleden tijd," geeft hij hoopvol over de nieuwe Europese munt aan. Diefstal van geld, cheques en creditcards komt met 15 procent op de vierde plaats.

Fraude in hotels en restaurants en inbraak in de accommodatie zoals een tent, appartement of caravan, komt respectievelijk in vier procent van de gevallen voor. Het aantal overvallen, bedreigingen en berovingen maakt twee procent uit van de totale criminaliteit tijdens een vakantie in het buitenland.

Kortom, toeristen moeten bij wijze van spreken ogen in hun achterhoofd hebben om tijdens een vakantie niet tegen een misdadiger aan te lopen. Van Woudenberg: "De auto is als vervoermiddel het gevaarlijkst, terwijl tent, bungalow en caravan inbraakgevoelig zijn."

Over het algemeen lopen jongeren tijdens een vakantie meer risico dan ouderen. Dat geldt speciaal voor low-budget reizigers. Vrouwen zijn overigens vaker slachtoffer van criminaliteit dan mannen. Voor iedereen geldt op vakantie hetzelfde motto, aldus de ANWB: 'Niet nonchalant worden.' Globetrotters moeten zich niet van de wijs laten brengen.

Reizigers zijn minder zeker en extra kwetsbaar als ze moe zijn of in een voor hen vreemde omgeving zijn. Ze moeten zich in elk geval niet laten afleiden door opstootjes, mensen die de 'weg vragen', op de grond vallende munten en dergelijke. En blijf weg uit een drukke menigte.

De ANWB windt er geen doekjes om: Elk voorval dat vreemd of onverwacht voorkomt, mensen die zich tegen je aan laten vallen, dicht om je heen komen staan of je trachten af te leiden, kunnen dieven zijn. Overbodig advies daarbij lijkt het thuislaten van overbodige sieraden op vakantie.

Maar, vervolgt Van Woudenberg, het is elke keer opnieuw weer een verrassing om te horen wat slachtoffers allemaal niet meeslepen. Hij zet een aantal tips op een rijtje.

Neem geen waardevolle spullen mee naar bijvoorbeeld het strand;

Laat waardevolle zaken geen moment onbeheerd achter in bijvoorbeeld de trein of een restaurant of de lobby van het hotel;

Spreid risico door geld onder de medereizigers te verdelen;

Geef zakkenrollers geen kans. Draag geld en waardepapieren op het lichaam onder de kleding, gebruik het kluisje in het hotel, appartement of camping, neem alleen mee wat nodig is;

Let op stations, luchthavens, busstations en dergelijke (holle koffers) op de spullen en laat u niet afleiden (ook niet in bus, metro of trein).

Tel eerst tot tien voordat u reageert op vragen om hulp of raad; u heeft dan tijd om na te denken en voorkomt zo overhaast reageren en voor degene die echt kwaad in zin heeft, laat uw reactie zo veelal te lang op zich wachten. De dader zal dan ook snel een ander slachtoffer zoeken.

Van Woudenberg heeft meer tips. Zo moeten als onveilig bekendstaande plekken worden vermeden en moeten ramen en deuren van de auto zijn gesloten als men door een stad rijdt waar vaak moet worden gestopt voor verkeerslichten. De auto moet op een veilige plek worden geparkeerd, goed worden afgesloten.

Kind, hond en buit eruit! Kies als het kan voor een bewaakte camping en ga niet op een afgelegen plek aan de rand van het terrein staan. Gedraag u met name op verre bestemmingen 'low profile' en val zo min mogelijk op als 'rijke westerling'.

Berovingen onderweg komen dikwijls op onverwachte plaatsen voor. Bijvoorbeeld bij de controle van de handbagage op Schiphol. Om dat tegen te gaan zijn er volgens Van Woudenberg onlangs maatregelen genomen, zodat waardevolle losse spullen niet direct kunnen worden weggepakt. Beter is de losse spullen in de handbagage te stoppen.

Wie met de auto reist, loopt het risico bij benzinestations te worden afgezet. Gebruik reischeques, giro/bankpassen, creditcards. Ga vooraf na welke vorm van betaalmiddelen het beste te gebruiken is in het vakantieland. Eurocheques worden in het buitenland niet overal geaccepteerd of alleen tegen zeer hoge provisie.

Betaal nooit twee keer met de giro/bankpas of creditcard, omdat die de eerste keer zogenaamd geweigerd zou hebben. Vraag eerst om de sales-slip waarop staat dat de betaling is geweigerd. Dan heeft u later een bewijsstuk als het bedrag toch twee keer wordt afgeschreven.

Over gokken en kopen op straat is Van Woudenberg duidelijk. "Doe nooit mee aan spelletjes als 'balletje balletje', waarbij moet worden geraden onder welk bekertje het balletje ligt. U wordt geheid opgelicht."

Koop ook niets van vrije jongens, die op straat een voordelig handeltje aanbieden. Het is nep of gestolen goed. Tijdens de onderhandelingen worden veel toeristen vakkundig gerold. Koop geen souvenirs die zijn gemaakt van exotische dieren of planten; de meeste zijn beschermd of verboden om uit/in te voeren.

Geld geven aan zielige landgenoten is een fenomeen dat elk jaar opnieuw opduikt. Controleer of u niet bij de neus wordt genomen. Vaak kan een toerist met geldproblemen terecht bij diverse instanties, zoals consulaat, bank, familie en dergelijke. Aangeboden onderpanden kunnen nep zijn.

Naast het boevengilde is er ook nog een instantie die op reis voor ergernissen kan zorgen: de politie. Vooral in Centraal- en Oost-Europese landen is er sprake van ergerlijk politie-optreden, weet Van Woudenberg.

"Als je daar een bekeuring krijgt voor een (vermeende) verkeersovertreding, zet dan geen grote mond op. Slik je pech, want je verliest het meestal tegenover de verklaring van een politie-beambte. Vraag naar een bewijsstuk van de bekeuring."

Andere ergernissen worden veroorzaakt door agressieve time-share aanbiedingen. Aanbieders gewoon negeren, niet ingaan op zogenaamde lucratieve straataanbiedingen. Ook de hoogte van de telefoonrekening van een hotel kan de gast wel eens naar adem doen happen. Vraag voordat u belt eerst naar de tarieven van het hotel.

Houd er rekening mee dat de toerist met name in druk bezochte vakantie-oorden de kans loopt voor kleine bedragen genept te worden; terrassen, taxi's en dergelijke zijn daarvoor berucht. Opletten is dan ook het motto. Van te voren prijsafspraken maken en direct afrekenen. Dus niet op rekening bestellen.

Worden u ongewenst diensten aangeboden, zoals bijvoorbeeld bij een verkeerslicht ongevraagd ruiten wassen, betaal dan een klein bedrag. Dat kan een hoop trammelant voorkomen. Tot slot nog een aantal tips van de ANWB:

Denk aan een goede reisverzekering;

Doe aangifte van diefstal, oplichting en dergelijke en erger u niet aan het feit dat dit tijd en moeite kost. Zie het als een 'andere' vakantiebeleving;

Neem fotokopieën van waardepapieren en een paar pasfoto's mee;

Merk waardevolle vakantiespullen;

Houd er rekening mee dat zelfs al u oplet, de trucs van het dievengilde u toch nog kunnen verrassen.

Publicatiedatum = 11 juli 1998