Korenmolen 'De Leijen'
door HARRY MULLER
STAPHORST
- De korenmolen 'De Leijen' in het Overijsselse dorp Staphorst stond
vroeger zo vrij in het landschap, dat een stelling niet nodig was om de
wieken voor de wind wat hogerop te brengen. En daarom draaien hier de
wieken op hun laagste punt vlak boven de grond en sprongen
boerenjongens er wel eens op om een rondje mee te draaien.
Nu staat er een wit hek rond de molen, die in het jaar 1854 gebouwd werd door de molenaarsfamilie De Weert. Deze molen was nog maar net in gebruik, toen eind augustus 1885 de bliksem er in sloeg. Er was flink wat schade, maar die kon gelukkig hersteld worden. Na de oorlog werd de molen nog eens twee keer gerestaureerd. In en rond de molen deden zich nooit persoonlijke ongelukken voor. Wel kregen een kalf en een varken eens een flinke klap van een molenwiek en kwamen deze dieren eerder in de braadpan terecht dan aanvankelijk de bedoeling was.
De laatste echte molenaars waren Peter en Bertus de Weert. Toen Peter enkele jaren geleden overleed, werd de molen in de rouwstand gezet door de wieken naar de weg te draaien. Op die manier geven molenaars altijd te kennen wanneer er iets bijzonders aan de hand is. Bij vrolijke gebeurtenissen in het gezin wordt de molen in de vreugdestand gezet.
De molen 'De Leyen' is niet helemaal origineel meer, want na de bouw werd er in 1913 nog een petroleummotor in geplaatst, zodat men ook bij windstilte kon blijven draaien.
In
de Staphorster molen werd veel boekweit gemalen. Van dit meel bakte men
in spekvet vooral pannenkoeken. Om tien uur 's morgens werden vroeger
steeds deze pannenkoeken naar het land gebracht voor het middageten.
Het was voedsel met veel calorieën, die voor het harde werken
buiten natuurlijk goed van pas kwamen. Ook nu nog bakt men in Staphorst
pannenkoeken van boekweitmeel, dat nu elke zaterdag door vrijwillig
molenaar Piet Overink uit Zwolle gemalen wordt. Dan komen vaak ook
vrouwen en kinderen in klederdracht bij de molen langs om meel te
kopen. In de molen wordt het houten raderwerk met spekvet gesmeerd.
Want op die manier ontstaat in de molen een baklucht wanneer deze te
snel gaat draaien en zet de molenaar daarna de wieken stil. In de molen
kun je ook twee handkorenmolens bekijken. Die gebruikten de Staphorster
boerinnen op de boerderij om zelf wat meel te malen.
Niet ver van deze molen is het ooievaarsstation 'De Lokkerij' in het aangrenzende dorp De Wijk. Vooral in het voorjaar en tijdens de zomermaanden zitten er daarom vaak ooievaars op de wieken om even uit te rusten.
Veertien
jaar geleden werd de molen met het molenaarshuis gekocht door de
zusters Zielman. Het huis werd afgebroken en daarvoor in de plaats kwam
een nieuw café met de toepasselijke naam 'De korenmolen'. Het
lag wat buiten de bebouwde kom van Staphorst en daarom was het al gauw
een van de meest favoriete kroegen in het dorp. Ook op zondag was het
etablissement zonder problemen open.
Nu zijn de families Van Amstel en Van de Pol de eigenaren en is het café verbouwd tot het restaurant 'De Molenmeester'. Ofschoon men nog niet in het bezit is van een Michelin-ster, kookt men daar wel de sterren van de hemel. Voor vijf tientjes per persoon kan eenieder zelf een menu van drie gangen samenstellen. Het restaurant is op dinsdag gesloten.
INLICHTINGEN, ook over de molen: Restaurant 'De Molenmeester', Gemeenteweg 364, 7951 PG Staphorst, telefoon 0522-463116.
Publicatiedatum = 28 februari 1998
