&referer=" WIDTH="0" HEIGHT="0" BORDER="0" ALIGN="LEFT" ALT="">

Concern

In 1998 is met een nettowinst van ƒ 145,2 miljoen opnieuw een recordwinst behaald. De nettowinst is in 1998 met 16,4% toegenomen ten opzichte van het nettoresultaat over 1997 ad ƒ 124,7 miljoen. Over 1996 werd een nettowinst geboekt van ƒ 84,6 miljoen.

De toeneming van het nettoresultaat is te danken aan een verbetering van het bedrijfsresultaat, hogere opbrengst uit deelnemingen en rentebaten.

Het bedrijfsresultaat steeg vooral dankzij een - evenals in het tweede halfjaar van 1997 - sterke conjuncturele groei van het advertentievolume in de dagbladen. Een groei die in de laatste maanden van 1998 afzwakte. Drukwerk voor derden nam, naast de autonome groei, toe door het meeconsolideren van het Nederlands Drukkerij Bedrijf B.V. te Zoeterwoude.

De loonkosten namen toe zowel door de stijging van het aantal personeelsleden, mede ten gevolge van de overnemingen, als door de groei van de loonkosten per werknemer. Voorts zijn ten laste van de loonkosten gebracht de wijziging in de berekening van de vakantiedagen en de aanpassing van de rekenrente voor de voorziening suppletie van de VUT-uitkering boven de CAO-grens. De inkoopprijzen van krantenpapier waren in 1998 hoger dan in 1997.

De afschrijvingen op materiële vaste activa over 1998 namen ten opzichte van 1997 per saldo toe met ƒ6,6 miljoen door de ingebruikneming van de investeringen in Amsterdam, Heerlen en Alkmaar. De boekwinst op de in 1998 verkochte panden in 't Gooi werd hierop in mindering gebracht.

De afschrijvingen op de immateriële vaste activa zijn gedaald met ƒ 2,4 miljoen, hetgeen het saldo is van het in 1997 afgeschreven zijn van de in 1993 betaalde rechten voor de abonnementen op de Leidse Courant en de bijbehorende huis-aan-huisbladen en de eerste afschrijving op de betaalde goodwill bij verwerving van het Nederlands Drukkerij Bedrijf B.V. te Zoeterwoude, Uitgeverij HET B.V. te Leiden en Argus te Purmerend.

Mede door de herschikking binnen het concern van diverse grafische bedrijven ten gevolge van de oprichting van de Biegelaar Groep B.V. per 1 januari 1998 is een directe vergelijking van de resultaten van de dochterondernemingen niet adequaat. Echter, als de resultaten over 1998 met een pro forma herschikking over 1997 worden vergeleken, dan presteerde de Hollandse Dagbladcombinatie B.V. gelijk en de Hollandse Huis-aan-huisbladen Combinatie B.V. royaal beter. De Biegelaar Groep bereikte ondanks de afschrijving op de goodwill van het Nederlands Drukkerij Bedrijf B.V. een nagenoeg gelijk resultaat. Het resultaat van De Telegraaf Tijdschriften Groep B.V. was door enige incidentele lasten lager.

B.V. Gemeenschappelijk Bezit van Aandelen Uitgeversmaatschappij Limburgs Dagblad maakte, in tegenstelling tot 1997, in 1998 verlies, onder andere als gevolg van aanloopkosten en hogere afschrijvingen op de nieuwe pers en het treffen van voorzieningen inzake een sociaal plan betreffende de invoering van het nieuwe redactiesysteem. Het Amsterdamse dagbladbedrijf was opnieuw de belangrijkste factor in het eindresultaat van het concern.

Het bedrijfsresultaat is met 12,5% toegenomen van ƒ 173,3 miljoen over 1997 tot ƒ 195,1 miljoen over 1998.

Onder opbrengst deelnemingen zijn verantwoord het contant opgenomen dividend over 1997 van Wegener Arcade N.V. en het aandeel in de winst van de 30%-deelneming in SBS 6 B.V. Over 1997 was er nog sprake van een aandeel in het aanloopverlies van SBS 6.

De renteopbrengsten waren vooral hoger door de per saldo hogere liquide middelen in 1998. De rentestand was in 1998 vrijwel constant op een laag niveau. Per saldo nam de uitkomst van de financiële baten en lasten toe met ƒ 12,9 miljoen tot ƒ 25,2 miljoen.

Het resultaat uit gewone bedrijfsuitoefening vóór belastingen is met 18,7% toegenomen van ƒ 185,6 miljoen in 1997 tot ƒ 220,2 miljoen in 1998.

De procentuele vennootschapsbelastingdruk op het resultaat uit gewone bedrijfsuitoefening wordt beïnvloed door het fiscaal niet-verrekenbaar zijn van de ten laste van het resultaat gebrachte afschrij-vingen op goodwill. Voor de opbrengsten uit deelnemingen geldt de fiscale deelnemingsvrijstelling. In 1998 is opnieuw geen overeenstemming bereikt met de belastingdienst over het sinds 1994 lopende verschil van inzicht over de toepassing van het ijzeren-voorraadstelsel inzake grondstoffen. De fiscus heeft een branchebreed onderzoek naar deze materie aangekondigd. De concernaanslagen vennootschapsbelasting zijn tot en met 1995 - op grond van de bestaande formele termijnen - definitief opgelegd zonder dat correcties zijn toegepast in verband met het ijzeren-voorraadgeschil. De jaarrekening is evenals voorgaande jaren opgesteld in de verwachting dat het waarderingssysteem zal worden gecontinueerd.

De werkelijke kosten van de samenvoeging van De Courant Nieuws van de Dag met De Telegraaf in februari 1998 zijn ten laste gebracht van de eind 1997 gevormde voorziening.

Het resultaat uit gewone bedrijfsuitoefening ná belastingen is met 20,0% toegenomen van ƒ 120,5 miljoen in 1997 tot ƒ 144,6 miljoen in 1998.

De buitengewone baat betreft in hoofdzaak de over de afgelopen jaren te veel gepassiveerde onroe-rende- zaakbelasting, waarover inmiddels met de gemeente Amsterdam overeenstemming is bereikt. De buitengewone last betreft het 25%-minderheidsbelang in het resultaat van Media Groep West B.V.

Het positieve buitengewoon resultaat ná belastingen is van ƒ 4,2 miljoen in 1997 gedaald tot ƒ 0,6 miljoen over 1998.

Na verrekening van het buitengewoon resultaat is de nettowinst toegenomen met 16,4% van ƒ124,7 miljoen in 1997 tot ƒ 145,2 miljoen in 1998. Per aandeel van ƒ 0,50 nominaal is de netto-winst gestegen van ƒ 2,37 in 1997 tot ƒ 2,77 in 1998.

De cashflow is gestegen van ƒ 238,3 miljoen in 1997 tot ƒ 263,1 miljoen in 1998.

Bestuur
In het vooruitzicht dat de komende jaren twee leden van de directie wegens het bereiken van de VUT-gerechtigde leeftijd zullen uittreden, is in de continuïteit van de concernleiding voorzien door de benoeming per 1 januari 1999 van de heer drs. ing. W.O. Kok tot directeur van N.V. Holdingmaatschappij De Telegraaf. In 1997 was de heer drs. F.Th.J. Arp RA reeds benoemd. De concerndirectie bestaat daarmee tijdelijk uit zes personen.

Corporate Governance
In het jaarverslag over 1997 is uitgebreid aandacht besteed aan de aanbevelingen van de commissie-Peters. In 1998 zijn de hierbij ingenomen standpunten niet gewijzigd. De ontwikkelingen worden nauwlettend gevolgd.

Eigen vermogen
Het eigen vermogen is met ƒ 95,2 miljoen toegenomen van ƒ 852,6 miljoen eind 1997 tot ƒ 947,8 miljoen per 31 december 1998. De toeneming is tot stand gekomen door de toevoeging aan de overige reserves, zoals voorgesteld in de winstverdeling over 1998 en het aandeel in de toeneming van het eigen vermogen van Wegener Arcade N.V.

Het eigen vermogen per aandeel van ƒ 0,50 nominaal is toegenomen van ƒ 16,24 ultimo 1997 tot ƒ 18,05 per eind 1998.

Het aandelenkapitaal bestaat uit 52.499.200 gewone aandelen en 960 prioriteitsaandelen van ƒ0,50 nominaal. Van de gewone aandelen zijn per 31 december 1998 24.483.544 stuks gecertificeerd, zijnde 46,6%. Eind 1997 was eveneens 46,6% van het aandelenkapitaal gecertificeerd.

Er bestaat geen voornemen tot inkoop van eigen aandelen.


Dividendvoorstel
Wij stellen voor het dividend over 1998 vast te stellen op ƒ 0,98 per aandeel van ƒ 0,50 nominaal, hiermee wordt 35,4% van de winst uitgekeerd. Over 1997 is een dividend betaald van ƒ 0,84 per aandeel van ƒ 0,50 nominaal, zijnde een winstuitkeringspercentage van 35,4%.

Logistiek
Het kranten- en tijdschriftenbedrijf is, naast de journalistiek, in belangrijke mate een fysiek bedrijf. Het papier wordt aangevoerd uit acht productielanden en wordt vervolgens op diverse locaties bedrukt en gedistribueerd naar abonnees en verkooppunten. In 1998 is door het concern op deze wijze circa 180.000 ton papier verplaatst.

De aanvoer van papier geschiedt per schip, trein en vrachtauto. Het papier wordt vanaf fabrieken en havens in de Benelux grotendeels aangevoerd door het eigen transportbedrijf De Telegraaf Transport B.V. De distributie van krantenproducten, dagbladen en huis-aan-huisbladen naar agenten en verdeelplaatsen geschiedt eveneens voor een groot deel door het eigen transportbedrijf, eigen verspreidbureaus en via ingehuurd vervoer. Kranten voor buitenlandse bestemmingen worden veelal als luchtvracht vervoerd. De abonneebezorging van tijdschriften geschiedt per post; de aanlevering bij verkoopadressen verloopt via verdeelpunten, die via ons transportbedrijf worden bevoorraad. De niet verkochte exemplaren van kranten en tijdschriften worden wekelijks verzameld en zijn bestemd voor recycling.

Het drukken van het dagblad De Telegraaf start omstreeks middernacht. De voorbereidingen, zoals de aanvoer van papier en de zorg voor de juiste maten papier etc., zijn een vrijwel continu proces. Na aanlevering van de kranten bij het agentschap of bijkantoor verdeelt de agent de kranten onder de bezorg(st)ers. De bijlagen worden ingestoken en de mutaties in de te bezorgen adressen worden aan de bezorg(st)ers doorgegeven. De bezorg(st)er neemt het laatste traject voor zijn of haar rekening, met als doel de krant vóór 07.00 uur in de brievenbus te steken.

Elke nacht zijn ongeveer 550 chauffeurs, 2.000 agenten en 8.000 bezorg(st)ers voor De Telegraaf aan het werk.

In 1998 is vooral het bezorgprobleem manifest geworden. In vrijwel het gehele land doen zich tekorten aan bezorg(st)ers voor. Dit ontstaat mede door de toegenomen concurrentie van andere deeltijdbanen voor jongeren, onder andere door de verlenging van de winkelopeningstijden. Bovendien stellen de Arbowet en de Arbeidsinspectie nadere eisen aan de werkomstandigheden van bezorg(st)ers.

Onvermijdelijk zal zijn dat het logistieke proces ingrijpende beleidswijzigingen ondergaat, waarbij samenwerking met andere uitgevers, professionalisering van de bezorging en het aanboren van andere groepen in de bevolking voor krantenbezorging tot de opties behoren.

Millennium
In 1997 zijn per vestiging programma's ontwikkeld ter controle van apparatuur en systemen op millenniumbestendigheid.

Een concernbrede commissie heeft in 1998 met behulp van een extern adviesbureau het millennium-probleem geïnventariseerd.Tevens coördineert deze commissie de uitvoering van de te treffen maatregelen. Het plan van aanpak heeft tot doel dat alle systemen in het concern per 1 juli 1999 millenniumbestendig zijn. De uitvoering verloopt correct volgens het tijdschema. De componenten die kritiek zijn voor de productie, zijn in 1998 getest en waar nodig zijn aanpassingen uitgevoerd. De minder kritieke systemen worden eveneens getest.

Van een aantal leveranciers is een millenniumverklaring ontvangen inzake de door hen geleverde systemen. Enige vervangingsinvesteringen worden ter vermijding van dubbele kosten eerder uitgevoerd dan gepland.

Euro
Min of meer gelijktijdig met de millenniumcontrole worden de factureringssystemen uitgebreid met een eurovermelding.

Op de pagina's 50 en 51 van dit verslag zijn de geconsolideerde balans en winst- en verliesrekening omgerekend in euro's. Een negatieve euroreserve is ontstaan door afronding van de nominale waarde van de aandelen op EUR 0,23. Tevens zijn de tienjarenkengetallen omgerekend in euro's toegevoegd op de pagina's 60 en 61.

Schaalvergroting
De kernactiviteiten van het concern zijn in 1998 versterkt door:

– de overneming van Uitgeverij HET B.V. te Leiden door de Hollandse Huis-aan-huisbladen Combinatie B.V. per 1 januari. De uitgave Het op Zondag in Leiden en omgeving is samengevoegd met de in dit gebied door Uitgeverij Van Groenigen B.V. geëxploiteerde huis-aan-huisbladen;

– het met terugwerkende kracht tot 1 januari overnemen van het Nederlands Drukkerij Bedrijf B.V. te Zoeterwoude door de Biegelaar Groep B.V. Het Nederlands Drukkerij Bedrijf past in de strategie van de grafische divisie van verbreding van het aanbod op de offsetrotatiemarkt;

– de door De Telegraaf Tijdschriften Groep B.V. genomen eerste stap buiten het Nederlands taalgebied door de overneming van de Zweedse uitgeverij Svensk Specialpress AB te Stockholm per 1 januari 1999. Deze vooralsnog kleine uitgeverij van twee botentijdschriften geeft tevens in licentie het blad Golf Digest uit.

Milieu
In het kader van de interne bedrijfsmilieuzorg is van de productieafdelingen van de Amsterdamse bedrijven een beschrijving gemaakt waarin de gebruikte stoffen zijn vastgelegd. Van deze stoffen zijn product-informatiebladen opgesteld en aan de afdelingen ter beschikking gesteld.

Het voor 1998 gestelde doel om de hoeveelheid afval te verminderen is met een daling van 8% geslaagd. Sinds begin 1998 worden foto's niet meer afgedrukt op papier; fotomateriaal wordt digitaal aangeleverd of vanaf film gedigitaliseerd. In 1998 werd het Convenant Verpakkingen deel II concernbreed ingevoerd.

Voor 1999 behoort behalve de verdere terugdringing van afvalstoffen ook een geringer gebruik van milieu-onvriendelijke stoffen tot de doelstellingen.

Investeringen
In 1998 is een aantal van de in voorgaande jaren ingezette investeringsprojecten in bedrijf gekomen.

Amsterdam
De hoogbouw en de nieuwe entree in de verbindingshal met het bestaande gebouw zijn in de loop van 1998 in gebruik genomen.

Eind 1998 is besloten tot een investering van ƒ 170 miljoen in krantendrukpersen en gebouwen ten behoeve van De Telegraaf. Alle negen bestaande persen worden uitgebreid met twee vierkleuren-drukwerken, waardoor het aantal fullcolourpagina's kan worden opgevoerd tot 50% van het totaal aantal pagina's. Tevens wordt een tiende drukpers geplaatst. Dit gehele programma dient in de tweede helft van 2002 gereed te zijn. De pers in Heerlen zal ten behoeve van De Telegraaf met twee drukwerken worden uitgebreid.

Heerlen
De nieuwe pers in Heerlen is met vijf drukwerken in augustus in productie gegaan. Het zesde druk-werk zal medio 1999 in gebruik worden genomen. Hierna zal de pers opnieuw met twee drukwerken worden uitgebreid, waardoor in de loop van 2001 dagelijks 100.000 exemplaren van De Telegraaf op deze pers gedrukt kunnen worden. Dit is vanuit de noodzakelijke aanpassing van de logistiek 'van drukkerij tot in de brievenbus' gewenst.

Alkmaar
De eerste uitbreiding van de krantenpers in Alkmaar is in 1998 voltooid. Het samenvoegen van B.V. Drukkerij Noordholland (nu nog gevestigd te Hoorn) en de drukkerij van de Hollandse Dagbladcombinatie B.V. in Alkmaar leidt tot investeringen ter vervanging van de huidige persen in Hoorn door middel van een uitbreiding van de krantenpersen en het plaatsen van een commerciële pers. Dit investeringsprogramma zal in 2000 worden voltooid, waarmee een bedrag van ƒ 43 miljoen is gemoeid.

Haarlem
In Haarlem heeft het bestaande redactiesysteem een opwaardering ondergaan en is tevens millenniumbestendig gemaakt. Dit systeem maakt onderlinge communicatie met Alkmaar mogelijk.

Zoeterwoude
Medio 1998 is bij het Nederlands Drukkerij Bedrijf B.V. een nieuwe 32-paginaheatsetpers in gebruik genomen. De geplande buitenbedrijfstelling van een 16-paginapers is opgeschort, zodat de capa-citeit van de nieuwe pers een uitbreiding van de totale drukcapaciteit betekent. Daardoor kunnen in de loop van 1999 ook de resterende drukopdrachten van Eldee Offset B.V. naar Zoeterwoude worden overgebracht.

Schagen
Bij Drukkerij Van Ketel B.V. is in 1998 een nieuwe vellenpers in gebruik genomen en een groot-schalige verbouwing in gang gezet, die in het eerste kwartaal van 1999 gereed is gekomen.

Verplichtingen
In 1998 zijn investeringsverplichtingen in materiële vaste activa aangegaan voor een bedrag van in totaal ƒ 129 miljoen (exclusief BTW), waarvan in 1999 en navolgende jaren nog ƒ 53 miljoen moet worden betaald. Betalingen op de in 1998 en voorgaande jaren aangegane verplichtingen bedroegen in 1998 ƒ 118 miljoen (exclusief BTW).

Omzet
De geconsolideerde omzet is met 12,0% toegenomen van ƒ 1.357,8 miljoen in 1997 tot ƒ 1.520,4 miljoen in 1998. De nieuw verworven bedrijven zijn vanaf de overnamedatum meege-consolideerd. De autonome omzetgroei van de in 1997 reeds in het concern aanwezige activiteiten bedroeg 8,3%.

De toeneming van de omzet bestond voor ƒ 81,4 miljoen uit advertentie-inkomsten, voor ƒ 4,4 miljoen uit oplage-inkomsten en voor ƒ 65,9 miljoen uit drukwerk voor derden. De overige inkomsten, waaronder verspreiding voor derden en het uitgeven van boeken, namen toe met ƒ 10,9 miljoen.

In totaal bestond de concernomzet in 1998 voor ƒ 769,8 miljoen (51%) uit advertentie-inkomsten en voor ƒ 475,7 miljoen (31%) uit oplage-inkomsten. Drukwerk voor derden behaalde een omzet van ƒ 216,0 miljoen (zijnde 14%) en de overige opbrengsten waren ƒ 58,9 miljoen, zijnde 4%. In 1997 was dit respectievelijk ƒ 688,4 miljoen, ƒ 471,3 miljoen, ƒ 150,1 miljoen en ƒ 48,0 miljoen, ofwel 51%, 35%, 11% en 3%.

Vooral in de toeneming van de advertentieomzet kwam de hoogconjunctuur van 1998 tot uitdrukking.

De bronnen van de omzet waren:
(x ƒ 1 miljoen)


1997

1998

Dagbladen
Huis-aan-huisbladen
Tijdschriften
Drukwerk voor derden
Overige activiteiten
915,9
136,9
100,8
150,1
54,1
68%
10%
7%
11%
4%
992,0
148,3
102,5
216,0
61,6
65%
10%
7%
14%
4%




1.357,8 100% 1.520,4 100%

De omzet uit dagbladen nam toe met 8%, uit huis-aan-huisbladen met 8%, uit tijdschriften met 2%, uit drukwerk voor derden met 44% en uit overige activiteiten met 14%.

Van de concernomzet is in 1998 1,8% naar EU-landen geëxporteerd, in 1997 was dit 1,3%. In 1998 is tevens voor ƒ 13,8 miljoen naar overige Europese landen geëxporteerd, in 1997 was dit ƒ 12,6 miljoen.

In 1998 waren, gerekend in fulltime eenheden, gemiddeld 4.568 personen in het concern werkzaam; in 1997 waren dit gemiddeld 4.350 man/vrouwjaren. De toeneming in 1998 is vooral veroorzaakt door de toevoeging van bedrijven aan het concern. Voorts waren er aanpassingen aan de gestegen bedrijfsdrukte en nam het automatiseringspersoneel toe. De voor De Courant Nieuws van de Dag werkende personen werden in de Amsterdamse bedrijven herplaatst.

De gemiddelde omzet per werknemer nam toe met 6,6% van ƒ 312.100 in 1997 tot ƒ 332.800 in 1998.

De afgelopen vijf jaar ontwikkelden de omzet, het gemiddeld aantal man/vrouw-jaren en de gemiddelde omzet per werknemer zich als volgt:


1994 1995 1996 1997 1998

Concernomzet
x ƒ 1 miljoen
Gemiddeld aantal
man/vrouwjaren
Gemiddelde omzet per
werknemer x ƒ 1.000

1.093

4.100

266,5

1.152

4.083

282,0

1.283

4.129

310,8

1.358

4.350

312,1

1.520

4.568

332,8

Toegevoegde waarde
De totale toegevoegde waarde van het concern en het gemiddelde per werknemer hebben zich in de afgelopen vijf jaar als volgt ontwikkeld:


1994 1995 1996 1997 1998

Toegevoegde waarde
x ƒ 1 miljoen
Per werknemer
x ƒ 1.000
609

148,6

631

154,5

665

161,0

749

172,1

819

179,3

Werkgelegenheid
Per 31 december 1998 waren 5.180 personen in dienst van het concern. Na omrekening van de deeltijdkrachten tot volledige werktijd bedroeg de werkgelegenheid in het concern 4.619 man/ vrouwjaren. Eind 1997 waren 4.901 personen in dienst, in man/vrouwjaren uitgedrukt 4.384.

CAO's
Uit de per 1 februari 1997 van kracht geworden Grafimedia-CAO vloeide de Herindeling Functies (HIF) voort. Diverse dochterbedrijven waren hiermee op 31 december 1998 gereed of nagenoeg gereed. De Amsterdamse bedrijven zullen naar verwachting in het eerste halfjaar van 1999 de functieomschrijvingen completeren.

Tevens is in de Grafimedia-CAO per 1 januari 1998 een wijziging aangebracht in de periode waar-over vakantiedagen worden toegekend. Hierdoor ontstaat eenmalig de mogelijkheid voor werknemers zestien vakantiedagen op te schorten tot het einde van het dienstverband. Hiervoor is een extra voorziening ten laste van het resultaat getroffen.

De voorziening voor suppletie van de VUT-uitkering boven de CAO-grens werd tot en met 1997 actuarieel berekend op basis van een jaarlijkse rekenrente van 7%. Een dergelijke rentevoet is thans niet meer reëel. In 1998 is de rekenrente verlaagd tot 5%, waardoor een extra dotatie aan de voorziening noodzakelijk was.

De Grafimedia-CAO kende per 1 februari 1998 een loonsverhoging van 2,5%. De CAO voor dagbladjournalisten is met ingang van 1 januari 1998 verhoogd met 3,5%. De CAO voor huis-aan-huisbladjournalisten werd afgesloten met een looptijd tot en met 31 december 1999; overeengekomen werd een loonsverhoging per 1 juli 1998 van 3,5% en van 2% per 1 juli 1999.

Inzake het auteursrecht van dagbladjournalisten in vaste dienst is bij generiek hergebruik van kopij voor drie jaar een akkoord bereikt. Onder generiek hergebruik is onder andere Internet begrepen. De dagbladjournalisten ontvangen hiervoor in de jaren 1998, 1999 en 2000 een uitkering van 0,5% van twaalfmaal het decembersalaris.

In 1998 werd een inventarisatie uitgevoerd van de werkzame freelancers in verband met de Wet Flexibiliteit en Zekerheid. Ter uitvoering van deze zogenaamde Flexwet werd intern een procedure vastgelegd.

De Wet PEMBA, premiedifferentiatie en marktwerking bij arbeidsongeschiktheid, biedt per 1 januari en per 1 juli van elk jaar de mogelijkheid om uit de wettelijke collectieve voorziening te treden en dit risico particulier te verzekeren. De voorwaarden tot individuele uittreding en geheel eigenrisicodrager worden, zijn vrijwel niet te vervullen. Het KVGO heeft een regeling voor de grafische bedrijfstak ontworpen. Na zorgvuldig afwegen is besloten hiervan geen gebruik te maken en voor-alsnog in de collectieve regeling te blijven.Voor een eventueel verlaten van de collectieve regeling is voor verplichtingen ontstaan in 1998 een voorziening getroffen. Jaarlijks zal het eventuele uittreden worden heroverwogen. De Wet PEMBA regelt de premie voor de eerste vijf WAO-jaren; de rechten van de werknemer op een WAO-uitkering worden door de Wet PEMBA niet beïnvloed.

De overhevelingstoeslag, behorend tot het loon, is per 1 januari 1998 sterk verminderd. In plaats daarvan is de WAO-premie, behorend tot de sociale lasten, ten laste van de werkgever gekomen. De loonkosten, zijnde lonen, salarissen, sociale lasten en pensioenlasten, zijn in 1998 in totaal met 9,2% toegenomen.