Publicatiedatum: 19-06-2000

Systeemvoetbal

Vroeger, toen voetballen nog een spelletje was, had iedereen genoeg aan een rugnummer. 1 was de keeper, 5 de spil, 9 de midvoor. Nu de belangen zo groot zijn en miljoenen over de bobo-tafels vliegen, kan het voetbal niet zonder structuur. Trainers spreken van systemen en gaan voor de 4-4-2, de 2-3-5 of de 4-2-4. Je mag ook niet meer simplistisch spreken over aanvallers en verdedigers. Duidelijk moet zijn of aan het systeem recht wordt gedaan met een hangende of diepe spits, een opkomende of controlerende middenvelder, een mandekker of een zone-verdediger vooruitgeschoven in een vrije rol. Het systeem is heilig en wie zich niet aan zijn opdracht houdt, wordt koelbloedig gewisseld. Aan elk systeem ligt een indringende filosofie ten grondslag: zo ver mogelijk van de goal af verdedigen, altijd vooruit denken of de tegenstander niet in zijn spel laten komen. Het vasthouden aan de 'organisatie' is van cruciaal belang en het dient maar één doel: voorkomen dat individuele spelers als doldrieste heethoofden verdwalen.

Het systeemvoetbal zou een voorbeeld moeten zijn voor iedereen die denkt dat echte liefde alles overwint. Neem een willekeurig verliefd stel: in het begin vliegen de vonken ervan af en zorgt het hartstochtelijke vuur voor tomeloze energie. Persoonlijke kracht, zelfvertrouwen en de zekerheid dat het gevoel de hoogste waarheid is, zijn het logische gevolg. Maar als de geest weer op aarde is geland en de vraag rijst of de onbedoelde zwangerschap wel of niet moet worden afgebroken, dan beginnen de problemen. Even later worden de conflicten erger, omdat hij geen zin heeft om zijn vaste vrijdagavond met de jongens op te geven en zij niet bereid is om de verhouding een relatie te noemen. En als zij er bij hem op aandringt om ook vegetarisch te eten en hij het vertikt, dan zijn de rapen helemaal gaar. U kunt zich wel in een spannend avontuur storten, maar zonder gezond verstand en degelijke afspraken is het vroeg of laat een emotionele chaos. Nu zijn er mensen die de laatste dagen zo enthousiast doen over het gevoelsvoetbal van de Portugezen. Ik moet zeggen, het is een verademing om elf mannen zo ongeremd, creatief en als dartelende veulens over het veld te zien rennen. En als het ook nog lukt om een overwinning binnen te slepen, dan maakt iedereen die van spontaniteit houdt een vreugdedans.

Maar om een echte kampioen te worden, heb je meer nodig dan blinde passie. Al twintig jaar heb ik met mijn vrouw een systeem-huwelijk en zijn de vaste taken verdeeld: zij doet de boekhouding, ik het koken, zij de verjaardagskaarten en ik plak de fietsbanden. We beheersen het positiespel binnen het afgesproken systeem en lopen elkaar niet voor de voeten. Echt opwindend is het niet, maar als zij een goed geplaatste voorzet geeft dan is het altijd gemakkelijk inkoppen.

© 1996-2002 Dagblad De Telegraaf en Jeffrey Wijnberg
Alle rechten voorbehouden