AMSTERDAM - De hoge provisies de veel financiële adviseurs aan verzekeraars of banken binden, hebben het imago van de branche geen goed gedaan. Krijgt een consument het voor hem meest aantrekkelijke product gepresenteerd of dat wat de hoogste provisie oplevert? Adviseurs die op uurtarief werken, proberen het slechte imago van hun vakbroeders van zich af te schudden en zijn daarom een nieuw keurmerk begonnen. "Vooral bij hypotheken met een levensverzekering is het een goed bewaard geheim dat er veel aan de strijkstok blijft hangen."

Financiële adviseurs/tussenpersonen, raadgevers over en verkopers van financiële producten hebben een slechte naam. Dissidente adviseurs hebben in het verleden vaker geprobeerd de twijfels over (provisie-)afhankelijkheid van vooral verzekeraars weg te nemen. Door bijvoorbeeld op uurtarief te gaan werken. Gemakkelijk is die weg niet, want de Nederlandse consument is niet gewend om per uur financieel advies te betalen.

Maar die onwennigheid gaat veranderen, tenminste als het aan de nieuwe Vereniging Onafhankelijke Financiële Planners (VOFP) ligt. De drie bestuursleden hebben net hun oprichtingsvergadering achter de rug als ze in een gesprek hun initiatief toelichten. Kapé Breukelaar (voorzitter), Kees Boonstra en Frans Nieuwhof blaken van vertrouwen. Boonstra: "Dit kan echt wat gaan worden. Samen kunnen we een vuist maken en ook ongevraagd onze stem laten horen." Van dat laatste geven de bestuursleden een voorproef als ze geen spaan heel laten van vermogensopbouw via een verzekering. "Dat is het domste wat je kunt doen. Veel blijft er aan de strijkstok hangen, maar heel Nederland trapt erin. Verzekeraars moeten risico's verzekeren, geen spaarproducten aanbieden", trapt Boonstra tegen het zere been van verzekeraars.

De dissidente groep wil "de consument die een onafhankelijke adviseur zoekt, een platform bieden". Want het zoeken naar zo'n vrije stem is nog steeds als naar de spreekwoordelijke speld in een hooiberg. Samen komen de drie oprichters van de VOFP, tellend op hun vingers, op "hooguit negentien onafhankelijke adviseurs" die op uurtarief werken en geen banden hebben met verzekeraars. Dit op een totaal van 1600 gecertificeerde financiële planners. Die certificaten worden verstrekt door de Federatie van Financiële Planners (FFP). De FFP kijkt naar vakbekwaamheid. "Het is als een soort CBR voor rijbewijzen. Het zegt niets over de onafhankelijkheid van het advies dat je als consument krijgt", stelt Breukelaar. Inmiddels hebben twaalf adviseurs zich bij hem als lid gemeld. Zes aspirant-leden zijn nog bezig hun adviesorganisatie om te vormen. Want de eisen van de VOFP liegen er niet om. Er mag nog geen stuiver worden aangenomen van een verzekeraar of bank. Daarom moeten leden hun vergunning bij de SER (Sociaal Economische Raad) schrappen. "Een verzekeraar mag alleen geld overmaken als ik daar ingeschreven sta", stelt Boonstra. "Is dat niet het geval, dan pleeg ik een economisch delict. De verzekeraar overigens ook."

De vraag blijft wel of een uurtarief van zo rond de €130 en €150 aan de consument verkocht kan worden. Elders op de hoek is dat advies immers gratis. "Wat heet gratis? Men realiseert zich niet dat ook daar een uur advies €1.000 kan kosten", reageert Boonstra. Uiteindelijk is het namelijk de klant die de provisie via de premie betaalt. En dat kunnen forse bedragen zijn.

Samen halen de drie adviseurs voorbeelden aan van 'gouden polissen'. Zo zou iemand met een salaris van €50.000 elk jaar ongeveer €3.000 pensioenpremie betalen: over dertig jaar een totale premie van €180.000 (de werkgever legt de helft bij) waarvan een tussenpersoon 4% opstrijkt. Breukelaar: "En dat is voor één persoon. Ik heb provisieposten van 70.000 gulden langs zien komen. Dit staat in geen verhouding tot het werk wat ermee gemoeid is."

Die hoge provisies - in veel gevallen circa 15 tot 20% van de premie en/of zo'n 4% van het hypotheekbedrag - kunnen doorgegeven worden aan de consument. "In principe kan elke tussenpersoon nu een nettoproduct zonder provisie aanbieden", stelt Breukelaar. Die provisie is voor veel adviseurs echter een verleidelijke inkomstenbron. "Vroeger haalde ik echt tonnen binnen. Het is nu meer sappelen", geeft Boonstra toe. De adviseur slaapt echter rustiger. " Ik wil mijn klanten recht in de ogen kunnen kijken."

zoek naar gerelateerde artikelen

za 5 oktober 2002