KOPENHAGEN - In Denemarken worden verkopers van etenswaren nauwlettend in de gaten gehouden met behulp van het zogenaamde 'smiley-systeem'. Detailhandelaren die hygiënische missers begaan, worden door de overheid aan de schandpaal genageld.
Met een wat beschaamd gezicht wijst de bedrijfsleidster van een gerenommeerde ijssalon waar het smiley-certificaat aan de muur hangt. "Het is niet geweldig", zegt ze over het oordeel van de beruchte controleurs van de Warenwet. De salon kreeg smiley nummer 3, het poppetje met een horizontale streep als mond, dat de indruk geeft elk moment in woede te kunnen uitbarsten. Gezien het feit dat de schaal van 1 (uitstekend) tot 4 (gevaarlijk smerige boel) loopt, lijkt het een understatement. Op het certificaat is te lezen dat het personeel 'geen handen wast na toiletbezoek'. Bovendien werden er bij een steekproef bacteriën in het ijs gevonden.
De bedrijfsleidster laat een schamper lachje zien: "Ze kwamen langs op het meest ongelegen moment; het was barstens druk en we hadden te weinig personeel." De problemen zijn inmiddels opgelost, maar het oordeel kan pas bij een volgende controle worden aangepast. Daar komt nog bij dat de vier laatste bezoeken op een rijtje blijven staan. "Het zal nog wel even duren voordat we onze reputatie weer hebben opgebouwd", stelt ze met een zucht vast. Het principe van de Deense smiley-methode, dat vorig jaar oktober werd ingevoerd, is eenvoudig en strikt: controleurs van de Warenwet voeren onaangekondigd controles uit bij de in totaal 40.000 zaken waar etenswaren over de toonbank gaan. Restaurants, supermarkten, shoarmazaken, bakkerijen, groentezaken, allemaal krijgen ze na een controle een certificaat met een van de vier smileys. Die moet op een opvallende plaats in de zaak worden gehangen, zodat de klant in één oogopslag kan zien hoe de eigenaar met hygiëne en voedselbehandeling omgaat. Komen controleurs erachter dat de smiley niet is opgehangen, dan volgt een boete van 270 euro.
Opvallend genoeg zijn niet alleen consumentenorganisaties maar ook belangenorganisaties van detailhandelaren positief. "We kunnen de hand niet boven het hoofd houden van leden die slecht met hygiëne omgaan", zegt directeur Lars Bode van de Deense Vereniging voor Slagerijen. Het afgelopen seizoen werd 69 procent van de bezochte zaken beloond met de originele smiley nummer 1. De daaropvolgende twee beoordelingen betekenen "een flinke tik op de vingers", aldus Hanne Larsen van het minsterie van Voedselwaren. Krijgt de eigenaar smiley 4, dan volgt een flinke boete of aangifte bij de politie."
Hoewel er in Denemarken relatief weinig wantoestanden worden aangetroffen, kan en moet het beter, vindt het ministerie van Voedselwaren. ken.
![[terug]](/krant/logos/terug.omlaag.gif){kind=small}