NEW YORK - Het diplomatieke offensief van de Verenigde Staten en Groot-Brittannië om met een scherpe VN-resolutie de ontmanteling van vermeende massavernietigingswapens in Irak af te dwingen, bevindt zich in een beslissend stadium. De Iraakse afwijzing van iedere nieuwe VN-resolutie over wapeninspecties hebben Washington en Londen als "doet niet ter zake" afgedaan.
Hoge Amerikaanse en Britse diplomaten onderhandelen momenteel in Moskou, Peking en Parijs over de eindtekst van een resolutie. De VS en Groot-Brittannië willen de Iraakse president Saddam Hoessein zeven dagen de tijd geven om akkoord te gaan met de eisen die in een nieuwe resolutie worden gesteld. Als Bagdad deze voorwaarden accepteert, zal binnen één à twee maanden duidelijk moeten zijn of de wapeninspecties naar behoren worden uitgevoerd. Mocht Irak toch weer dwarsliggen, dan volgt er militaire actie.
Washington en Londen zeggen niet wakker te liggen van de Iraakse afwijzing van een nieuwe VN-resolutie over de hervatting van wapeninspecties. Bagdad liet gisteren weten dat de wapeninspecteurs alleen op basis van de bestaande VN-resoluties hun werk mogen hervatten.
In de Amerikaans-Britse ontwerpresolutie staat dat wapeninspecteurs toegang moeten krijgen tot iedere plek in Irak, inclusief de acht paleizen van Saddam Hoessein en alle moskeeën. De wapeninspecteurs, die zullen worden begeleid door een speciale beschermingsmacht van de VN, moeten vooraf een lijst krijgen van alle wapens die Irak thans bezit. In het voorstel krijgen de wapeninspecteurs verder de bevoegdheid om no-fly- en no-drive-zones in te stellen in héél Irak. Nu zijn er dergelijke zones alleen in het noorden en zuiden van het land.
Bijgesteld
De Britse premier Tony Blair benadrukte gisteren dat de tekst van de ontwerpresolutie nog kan worden bijgesteld. Daarover onderhandelen momenteel de vijf permanente leden van de Veiligheidsraad. In gespierde taal zei Blair echter dat hij een eenzijdige Amerikaanse aanval op Irak zal steunen als de VN het laten afweten.
Het hoofd van de VN-wapeninspecteurs (Unmovic), Hans Blix, is inmiddels in Wenen waar hij vandaag en morgen met Iraakse functionarissen zal spreken over de concrete invulling van wapeninspecties. Het Internationaal Agentschap voor Atoomenergie (IAEA) zal ook aan de gesprekken deelnemen.
De Britse krant The Independent meldde gisteren dat de VS en enkele Arabische bondgenoten in het geheim overleg voeren over de toekomst van Saddam Hoessein, als die vrijwillig zijn troon afstaat om oorlog te voorkomen. Volgens de krant wil Washington de Iraakse president een veilig heenkomen aanbieden in een neutraal land zoals Algerije, Mauritanië, Noord-Korea of China.