De beursvloer van Euronext Amsterdam nam vrijdag afscheid van de Heineken-'crowd'. (Foto: WFA FOTOBURO DIJKSTRA)

AMSTERDAM - Steen en been klagen handelaren en andere beurspartijen over de recente reeks storingen op Euronext Amsterdam. Na elke storing weerklinkt steevast het mea culpa op Beursplein 5, maar de druk op de zich moderniserende beurs groeit. Gisteren gaf beursdirecteur George Möller himself tekst en uitleg. Zijn spijtbetuiging: "Betreuringswaardig, maar onvermijdbaar" met een verwijzing naar wegwerkzaamheden die nu eenmaal files veroorzaken. Pijnlijk detail: enkele uren voor zijn betoog ondervond de optiebeurs opnieuw de 'ochtendspits': de handel lag er een uur stil.

Euronext Amsterdam heeft dit jaar al heel wat uurtjes stil gelegen, tot grote irritatie van vooral handelaren. Het aantal storingen is dit jaar inmiddels gegroeid naar acht à tien kleine en vier grote. In de optiek van Euronext is een handelsstop van maximaal één uur een kleine storing. Zo'n 'kleintje' deed zich prompt gistermorgen bij opening van de beurs voor, de zoveelste in de weinig benijdenswaardige verzameling die de Amsterdamse beurs aan het opbouwen is.

Aan beursdirecteur George Möller de taak om het aan de buitenwacht uit te leggen. En dat lijkt een dagtaak. Niet alleen boze handelaren moeten worden gekalmeerd. De beursdirecteur beaamt daarnaast "heel veel reacties" te krijgen van beleggers en banken. "Als je als beurs even niet open bent, is dat een vorm van verlies, ook voor jezelf." De beursdirecteur doelt niet alleen op directe financiële maar ook imagoschade voor Euronext.

Als Möller één boodschap wil uitstralen is het wel dat de storingen niet te wijten zijn aan een te kleine capaciteit. Het gaat om problemen, bugs, in de software, zo stelt de beursdirecteur. En dat probleem wordt verergerd doordat er om de zoveel maanden nieuwe software-versies worden geïnstalleerd. Voor dit pad is gekozen na de kater in 1996 toen Euronext, Amsterdam Exchanges, in één keer het handelssysteem probeerde te moderniseren. De big bang, heette het in de wandelgangen van Beursplein 5. "Die is mislukt, laten we eerlijk zijn", zegt Möller. Die les die hij eruit trok: "Zo moet het nooit weer". Daarom dit keer een geleidelijke overgang naar elektronische schermenhandel. "De prijs die we betalen is dat zoveel nieuwe programmatuur de kans op fouten verhoogd. Bij elke verandering loop je dat risico", stelt Möller. "Het heeft niets te maken met grenzen in de capaciteit." Zo was er rond 11 september, extreem drukke dagen, volgens Möller niets aan de hand. Wél heeft de beurs de handel toen enige keren stilgelegd vanwege grote koersschommelingen. De problemen zijn evenmin structureel, zo verzekert de beursdirecteur. "Er wordt nu ongelooflijk veel verbouwd in de winkel", trekt hij een vergelijking. Voor de klanten betekent dat enige overlast, daaraan valt niet te ontkomen. "Je verbouwt immers terwijl je open bent."

De verbouwing maakt Euronext kwetsbaar voor concurrentie van de winkel op de hoek. De Duitse optiebeurs Eurex (van grote concurrent Deutsche Börse) trekt al maandenlang omzet weg bij Euronext. Opties op Nederlandse aandelen kunnen er zonder transactiekosten worden verhandeld. Een aantrekkelijk aanbod, zeker als Amsterdam blijft zuchten onder storingen. De Duitsers lachen dan in hun vuistje, Schadenfreude heet het ook wel in goed Duits.

Möller toont zich echter weinig onder de indruk van Eurex, al doet zijn betoog dat de storingen noch structureel noch capaciteitsafhankelijk zijn, iets anders vermoeden. "Hun marktaandeel daalt inmiddels nu weer. Ze waren vooral sterk in de optiefondsen die op Euronext nog op de optievloer worden verhandeld. Dat is de reden dat we in versneld tempo onze opties op het scherm willen brengen."

Gisteren nabeurs bracht Euronext het bericht uit dat op 9 december aanstaande (de planning was het eerste kwartaal van 2003) alle opties en futures via het scherm te zullen verhandelen. Momenteel is al 70% over, maar een eindsprint leek Möller verstandig. Op 9 december komt daarmee een einde aan 25 jaar open outcry op de Amsterdams beurs. "Dan is de winkel verbouwd", stelt Möller kordaat.

Voor het zover is, komt echter eerst nog een nieuwe softwareversie, met alle potentiële fouten vandien. Fouten die er volgens Möller "at random op onverwachte momenten uit komen". Elk uur kan de directeur daarmee door een nieuwe storing worden verrast. "Het is moeilijk beterschap te beloven als er morgen weer eens iets gebeurt. Maar we zitten er bovenop."

Dat de beurspartijen beter af zijn met het elektronische systeem van Euronext, daarvan is Möller overtuigt. De liquiditeit is "50 tot 80% groter" en de prijsvorming is goed. "Iedereen kan nu wel klagen, maar het scherm als marktplaats, daarover is men wel enthousiast. Dat zal vriend en vijand bevestigen."

zoek naar gerelateerde artikelen

di 27 augustus 2002