JOHANNESBURG - Sommigen spreken van een duivels brouwsel. Anderen wijzen erop dat de nieuwe generatie 'supermaïs', het dagelijks voedsel van miljoenen mensen in Afrika, veel voedzamer en daardoor heilzamer is dan de gewone maïs. Maar iedereen is het er wel over eens dat deze genetisch gemanipuleerde maïs omstreden is.

Genetisch gemanipuleerde maïs is omstreden. (Foto: Kippa)

In het zuiden van Afrika waart het spook van de honger rond. Zoals het er nu naar uitziet, lijden 14 miljoen mensen honger en zullen er inderdaad miljoenen bezwijken als er geen hulp wordt geboden.

De Verenigde Staten hebben de aanvoer van een half miljoen ton voedsel beloofd, ongeveer de helft van de behoefte. Maar vele honderdduizenden tonnen Amerikaanse maïs liggen onaangeroerd in de havens van Durban en Beira omdat tot voor kort de hongerende landen weigerden genetisch veranderde maïs toe te laten.

Juist deze week zijn Mozambique, Zambia en Zimbabwe overstag gegaan en hebben besloten een deel van deze 'supermaïs' toe te laten.

De VS hebben er bij de EU op aangedrongen om de noodlijdende landen in Afrika over te halen deze maïs te accepteren. Reactie van de Europese Commissie: "Wij zijn niet van plan betrokken te raken in een discussie tussen Afrika en Amerika. Wij vinden dat ze dat zelf maar moeten uitzoeken", aldus EC-zegsman Michael Curtis.

De onenigheid vindt plaats aan de vooravond van de wereldconferentie in Johannesburg. Honger en de bestrijding daarvan staan hoog op de agenda. Maar non-gouvernementele organisaties (ngo's) die bij de conferentie betrokken zijn, vrezen dat Amerika Afrika's armoede gaat gebruiken om een grotere internationale aanvaarding van genetisch gemanipuleerd voedsel af te dwingen.

In Zuid-Afrika zelf werd deze week laconiek aangekondigd dat het land sinds juni zijn eigen 'supermaïs' verbouwt, verkoopt en zelfs exporteert.

"Volstrekt onverantwoordelijk", zegt Winston Hide, hoofd van Zuid-Afrika's instituut voor bio-informatie. Volgens Hide is het zelfs riskant om dergelijke maïs ook als veevoer te gebruiken. En daarop hadden ook landen als Zimbabwe en Zambia zich beroepen, want zij exporteren vlees naar o.a. de EU.

Tegenstanders van de supermaïs wijzen erop dat het eten van deze maïs de gebruiker immuun kan maken voor zekere antibiotica, met name de middelen die worden gebruikt bij tbc en gonorroe en infecties veroorzaakt door hiv. Maar volgens Shadrack Moephuli van het Zuid-Afrikaanse ministerie van Landbouw is er nauwelijks sprake van risico. "De antibiotica waar het om gaat, zijn allang verouderd en worden nauwelijks meer gebruikt. Als je de maïs kookt, blijft er van de schadelijke middelen niets meer over". Zuid-Afrikaanse supermaïs wordt alleen als maïsmeel, gemalen maïs dus, uitgevoerd en dat vermindert volgens Moephuli nog verder het risico.

Het Amerikaanse State Department vindt dat de maïs gewoon verdeeld moet worden onder de hongerende bevolking van zuidelijk Afrika: "Afwijzing kan duizenden levens kosten. De maïs is veilig en voedzaam en kan het verschil betekenen tussen leven en dood van miljoenen mensen."

zoek naar gerelateerde artikelen

za 24 augustus 2002