MANAMA - De Zwitserse bank UBS opent volgende maand onder de naam Noriba Bank BSC een volledige islamitische bank in Bahrein. De Zwitsers zijn daarmee één van de weinige westerse bedrijven die zich wagen aan islamitisch bankieren dat met het verbod op rente en tal van andere beperkingen totaal in lijkt te gaan tegen de westerse manier van bankieren.

UBS is ervan overtuigd dat het islamitisch bankieren een interessante bijdrage kan leveren aan de winst van het bedrijf. Er zijn wereldwijd zo'n 200 banken die via Sharia, de islamitische wetgeving, functioneren. UBS schat dat er zo'n 182 miljard euro in omgaat. Het aantal klanten bedraagt momenteel 1,2 miljard moslims. Overigens kunnen ook niet-moslims de banken gebruiken. Op een recent forum van islamitische bankiers in Genève werd gesproken over een jaarlijks groeipercentage van 15 procent.

UBS denkt door de opening van de bank in Bahrein van die groei te profiteren. Er is voor vestiging in een islamitisch land gekozen omdat gebleken is dat potentiële klanten steeds vaker een 'onshore bank' zoeken. Men meent ook dat dit een betere methode is dan een joint venture met een plaatselijke islamitische bank.

In Nederland is men zo ver nog niet. Woordvoerders van de ABN/Amro en de ING bank zeggen dat ze uitsluitend via de westerse principes bankieren, ook in moslimlanden. Een uitstapje naar islamitisch bankieren wordt ook niet overwogen.

In tegenstelling tot UBS denkt niet iedereen dat er veel geld te verdienen is met islamitisch bankieren. In Pakistan heeft het hoge gerechtshof onlangs onder druk van de regering het eigen vonnis, dat voorzag in een verbod op niet islamitisch bankieren, teruggeschroefd. Tot woede van conservatieve moslims werd nu besloten dat modern bankieren niet in strijd is met de wet. Een aantal financiële instituties had Pakistan gewaarschuwd dat een uitsluitend islamitisch bankwezen het land aan de rand van de afgrond zou brengen. Buitenlandse banken hadden met een vertrek gedreigd.

Een van de grootste nadelen van islamitisch bankieren vormt de Riba, de stelling die rente verbiedt. Het idee hier achter is dat de investeerder slechts winst mag maken als hij ook een deel van het risico draagt. Bij vooraf afgesproken rentebedragen is dat dus niet het geval. Aandelen zijn daarom weer wel toegestaan. Maar ook daar zijn er beperkingen. De bank mag niet investeren in moslim onvriendelijke industrieën zoals de productie van alcohol, varkensvlees of pornografie. Ook de wapenhandel en de tabaksindustrie zijn voor islamitische banken taboe. In dat opzicht verschillen ze overigens niet veel van ethische fondsen in de westerse wereld.

Ondanks de beperkingen blijft er voor een islamitische bank genoeg te doen. UBS biedt onder meer beleggingsfondsen, portofolio management, privé-aandelenbeheer, handel in onroerend goed, valutahandel en Murabaha transacties aan. Murabaha is een vorm van handel binnen de islamitische landen die uitgaat van een wederzijdse regeling op winst die volgens de Sharia door de beugel kan.

De vrees van sommige westerse banken voor het investeren in islamitische banken vanwege mogelijke banden met het terrorisme worden door een woordvoerder van UBS van de tafel geveegd. "We hanteren precies dezelfde strikte voorwaarden en het ken-je klant-principe bij Nuriba als bij UBS."

zoek naar gerelateerde artikelen

za 17 augustus 2002