SANTIAGO - Herhaaldelijke interventies van de Braziliaanse centrale bank konden niet verhinderen dat de koers van de reeds eerder verzwakte real gisteren verder daalde naar een nieuw dieptepunt van 3,26 per Amerikaanse dollar. De eertijds solide munt moest 2,86% van zijn waarde inleveren.

Grote paniek op Brazilaanse beurs (Foto: EPA)

Tegelijkertijd met de koersval steeg het soevereine risico van het Zuid-Amerikaanse land naar iets meer dan 2300 basispunten, hetgeen inhoudt dat zowel de overheid als het particuliere bedrijfsleven bij het aangaan van buitenlandse leningen een rentetoeslag van 23% verschuldigd is bovenop de normale geldtarieven. Dit ter compensatie van risico dat kredietgevers dragen in het geval het land moet besluiten tot een betalingsstop en de waarde van de Braziliaanse schuldpapieren daardoor keldert.

Hoewel de regering van president Fernando Cardoso en zijn ministers elke vergelijking met het financiële onheil in Argentinië resoluut van de hand wijzen, lijkt Brazilië af te stevenen op een soortgelijke crisis. Volgens marktanalisten in Sao Paulo en elders valt er zonder een krachtige kapitaalinjectie van het Internationale Monetaire Fonds (IMF) en andere multilaterale kredietbanken niet te ontkomen aan een schuldmoratorium. Sommige berekeningen gaan ervan uit dat het land reeds binnen enkele maanden noodkredieten ter waarde van een duizelingwekkende $50 miljard nodig heeft om aan zijn financiële verplichtingen te kunnen blijven voldoen. Eerder deze maand kreeg de Braziliaanse regering de beschikking over een IMF-noodlening van $10 miljard. Dit krediet is echter ontoereikend gebleken.

Steeds meer buitenlandse beleggers keren Brazilië de rug toe wegens de onzekere politieke toekomst van het land. Geen van de leidende kandidaten bij de presidentsverkiezing van oktober aanstaande boezemt beleggers veel vertrouwen in. De IMF-directie in Washington liet weten nieuwe leningen alleen te willen verstrekken wanneer de meest kanshebbende presidentskandidaten de benodigde papieren mede ondertekenen en zodoende beloven een beleid te zullen voeren in overeenstemming met de richtlijnen van het fonds. Noch de regering noch de kandidaten gaan akkoord met deze uitzonderlijke eis.

De Amerikaanse minister van Financiën Paul O'Neill zaaide maandag nog meer onzekerheid door op te merken dat hij landen als Brazilië en Argentinië liever niet meer helpt omdat "het gros van de verstrekte leningen op genummerde rekeningen in Zwitserland terechtkomen". Deze opnieuw weinig tactvolle uitlatingen van de Amerikaanse bewindsman zorgden vooral in Brasília voor hevige verontwaardiging in regeringskring. De gemoederen kwamen pas tot bedaren nadat minister O'Neill zich via een woordvoerder had laten verontschuldigen voor zijn "ongepaste woorden".

De Braziliaanse minister van Financiën, Pedro Malan, verklaarde gisteren dat zijn land "de eerstkomende tijd" probleemloos aan zijn internationale betalingsverplichtingen kan voldoen, maar gaf toe dat op de wat langere termijn er "een knelpunt" kan ontstaan doordat de sterk gedaalde waarde van de real het betalen van dollarleningen aanmerkelijk duurder maakt, hetgeen op zijn beurt extra bezuinigingen op de overheidsbegroting vergt.

zoek naar gerelateerde artikelen

wo 31 juli 2002