AMSTERDAM - Met de nieuwe plannen voor de afschaffing van het spaarloon, de basisaftrek voor lijfrente en het verlengen van de periode waarin een volledig pensioen kan worden opgebouwd van 35 naar 40 jaar, stevent het nieuwe kabinet Balkenende af op een harde confrontatie met verzekeraars, werknemers en vakbonden.

ASR-baas Carlo de Swart heeft het tijdens zijn 38-jarige loopbaan 'nog nooit zo zout gegeten'.

De verzekeraars zijn de belastingherzieningen die elkaar in de afgelopen tien jaar in snel tempo opvolgden zat en willen vakbonden, werkgevers en publiek mobiliseren.

Carlo de Swart, bestuursvoorzitter van verzekeraar ASR en voorzitter van het Verbond van Verzekeraars, werkt 38 jaar in de branche en heeft het volgens eigen zeggen 'nog nooit zo zout gegeten'. "Het is zwaar weer in de bedrijfstak. De financiële markten spelen ons parten en er is een aanval op het levenbedrijf. In tien jaar tijd hebben we drie belastingmaatregelen over ons heen gehad die de levenactiviteiten en pensioenen fors raakten. De emoties in de bedrijfstak lopen hoog op. We zijn altijd erg flexibel geweest, maar er komt een eind aan de rek. Sinds de laatste belastingherziening in 2001 zijn we een soort ambtenaren voor de overheid. We zijn nu alleen maar bezig om te kijken wat we moeten doen met de lopende lijfrentes en dan komt er weer een nieuwe maatregel."

De Swart begint zich ook zorgen te maken over het vertrouwen van klanten. Die moeten er volgens hem bij de opbouw van hun oudedagsvoorziening op kunnen vertrouwen dat dit ook daadwerkelijk gebeurt. Dat laatste is volgens hem echter niet langer vanzelfsprekend. "De oudedagsvoorziening heeft op deze manier de houdbaarheid van een pak melk."

De sociale implicaties van de plannen van het nieuwe kabinet zijn volgens de verzekeraars veel groter dan wordt aangenomen. Van de ingeboekte bezuinigingen die met de afschaffing van de spaarloonregeling worden beoogd, zal volgens De Swart weinig terechtkomen. "Er doen zo'n 3 miljoen werknemers mee aan de spaarloonregeling. Daarvan heeft ongeveer 1 miljoen mensen een modaal of lager inkomen. Gemiddeld is er vorig jaar €2,2 miljard ingelegd, dat is €733 per persoon. Door de afschaffing van het spaarloon wordt gemiddeld 40% belasting over die €733 betaald, dat is €300. Van iedere ingelegde gulden krijgt de overheid per saldo 75%. De vakbond FNV heeft al laten weten bij afschaffing van het spaarloon extra looneisen te stellen van 2,5 à 3%. De werkzame bevolking in Nederland bestaat uit 6,4 miljoen personen die een totale loonsom hebben van €192 miljard. Een loonsverhoging van 2,5% komt neer op €4,8 miljard", rekent De Swart voor.

De werkgevers hebben al laten weten het schrappen van het spaarloon niet te compenseren, waardoor er volgens de verzekeraars sociale onrust dreigt met alle gevolgen vandien voor de op dit moment zwakke economie en inflatie.

Ook de afschaffing van de basisaftrek van €1069 voor een lijfrente kost volgens de verzekeraars meer dan het opbrengt. Het kabinet boekt een bezuiniging van €300 miljoen, maar uit berekeningen van de verzekeraars komt de bezuiniging hooguit uit op €85 tot €90 miljoen. Het is nog steeds mogelijk om €1069 af te trekken voor een lijfrente, maar dan moet via een ingewikkelde berekening worden aangetoond dat er sprake is van een pensioengat. "Ik heb het zelf geprobeerd uit te rekenen maar dat is ahell of a job. De basisaftrek was nu juist een eenvoudige manier waarop mensen zelf iets konden doen aan een goede oudedagsvoorziening. Zo'n 81% van de werkende bevolking heeft een pensioengat. Om deze pensioengaten te stoppen zou jaarlijks bruto €8 miljard aan premie moeten worden betaald over twintig jaar." De Swart wijst er op dat in het nieuwe belastingstelsel bovendien is afgesproken dat er in 2006 een evaluatie zou plaatsvinden van de lijfrenteaftrek.

De verzekeraars roepen het nieuwe kabinet op om een integraal advies aan de Sociaal Economisch Raad (SER) te vragen over pensioenopbouw, levensloop, lijfrente en spaarloon. "Ik zou de SER willen vragen het niet al te ingewikkeld te maken en goed te kijken naar wat we hebben."

zoek naar gerelateerde artikelen

vr 26 juli 2002