door Tjyying Liu SHAOSHAN - Aan de goddelijke verering van China's meest gerespecteerde leider, Mao Zedong, in diens geboorteplaats Shaoshan is door de autoriteiten een einde gemaakt. In de loop der tijd was langzaam maar zeker de eerbied voor Mao in Shaoshan veranderd in religieuze aanbidding. In talloze tempeltjes werd hij door de dorpelingen als een boeddhistische heilige vereerd. Foto's en standbeelden versierden de altaren en dagelijks brandden er wierookstokjes voor zijn afbeeldingen.

In dit winkeltje in Shaoshan zijn mega-posters van voorzitter Mao te koop, compleet met stralenkrans.

"Bijgeloof!" riepen de lokale partijkaders verontrust en daar moest wat aan gedaan worden. En dus sloten ze, nu bijna een jaar geleden, de tempeltjes en namen ze de offertafels voor de in 1976 overleden oprichter van het Chinese communisme in beslag. In de winkels werden duizenden afbeeldingen van 'Boeddha Mao' door de lokale politie uit de handel genomen en vernietigd.

Maar hoewel de bedehuizen vrijwel allemaal zijn weggevaagd, is het 'bijgeloof' rond Mao nog lang niet verdwenen. Integendeel, beweert de dorpeling Chen Ying. "Je hebt geen tempel nodig om gelovig te zijn", zegt hij. Is Mao dan een god? "Voor mij wel", zegt Chen beslist. "Ook al heeft hij een aantal zaken niet goed gedaan, voor mij is hij een heilige. Er gebeuren hier ook genoeg dingen die de wetenschap niet kan verklaren."

Hoewel de tijden zijn veranderd, komen nog steeds veel bezoeker naar Shaoshan. Soms zelfs over de 100.000, maar dan alleen tijdens de feestdagen. Want de glorie uit de jaren zestig is allang vergaan.

Toen, tijdens de hoogtijdagen van de culturele revolutie, trokken jaarlijks bijna drie miljoen pelgrims naar Shaoshan. De toestroom in het plattelandsdorpje was zo groot dat een spoorweg werd aangelegd. In de trein konden de rode gardisten genieten van revolutionaire liederen die uit de luidsprekers schalden.

En terwijl Mao en zijn communisten korte metten maakten met traditionele religies, maakten ze geen bezwaar tegen de persoonlijkheidscultus die rond de grote leider ontstond en zelfs religieuze adoratie bereikte.

Tegenwoordig heeft in Shaoshan de revolutie plaatsgemaakt voor de commercie. De toeristische economie doet het goed in dit dorp, waar in het centrum op een plein een enorm standbeeld van Mao staat. Daar kun je een foto laten maken door de bloemenjuffrouw die haar plastic bloemen voor de gelegenheid te huur aanbiedt. Even verderop is een markt waar allerlei Mao-prullaria gretig aftrek vinden, een bewijs dat de grote leider nog steeds geliefd is onder het volk.

Talloze toeristen drommen ook samen voor de grootste trekpleister van het dorp: Mao's ouderlijk huis. Een traditioneel huis, net als andere huizen toentertijd, maar wel haarfijn gerestaureerd. Hier worden talloze kiekjes gemaakt door eigentijdse pelgrims. "We zijn met ons hele gezin vanuit Shanghai hierheen gekomen. We hebben er speciaal vrij voor genomen en blijven een aantal dagen", zegt een zakenvrouw uit de havenstad. "Mao is voor ons allemaal erg belangrijk. Hij heeft ons gelukkig gemaakt."

zoek naar gerelateerde artikelen

vr 19 juli 2002