door Harrie Nijen Twilhaar APELDOORN - Het Nederlandse bedrijfsleven loopt vele tientallen miljoenen euro's mis doordat er in toenemende mate op de werkvloer op een zeer agressieve wijze wordt gepest. Honderdduizenden slachtoffers belanden hierdoor onnodig jaarlijks in de Ziektewet.
Het Apeldoornse adviesbureau STO(M)P, dat in opdracht van verzekeraar Interpolis hiernaar een grootschalig onderzoek deed, heeft zorgwekkende cijfers bekend gemaakt.
In totaal 3,5 procent van de ruim 7 miljoen werkende Nederlanders heeft te maken met pesten en agressie op het werk. Deze 250.000 werknemers worden gemiddeld zes maanden lang vrijwel dagelijks systematisch door collega's gepest.
Van de kwart miljoen gepeste werknemers wordt 44 procent belaagd door collega-werknemers en 37 procent door de werkgever. In tien procent van de gevallen spannen de werkgever samen met ondergeschikten tegen één werknemer en in 9 procent van alle gevallen pesten werknemers hun directie of leidinggevende.
De gevolgen van pestgedrag worden door de slachtoffers vergeleken met traumatische ervaringen die volgens onderzoekers gelijk staan aan de gevolgen van kapingen, gijzelnemingen en verkrachtingen.
Het bedrijfsleven is onvoldoende in staat de oorzaken van pesten en agressie te onderkennen.
De directe economische effecten zoals langdurig ziekteverzuim en improductiviteit zijn een gevolg.
Volgens pesttherapeut Rijkelt Middelbeek van STO(M)P is er sprake van een substantiële toename van pesten op het werk.
Steeds vaker doen bedrijven een beroep op de helpdesk van het adviesbureau. "We worden dagelijks geconfronteerd met allerlei vormen van pesten. Het gaat om schrijnende gevallen. Pesten is een vorm van karaktermoord."
Volgens hem worden er complete bestanden van computers gewist bij afwezigheid van de werknemer. In andere gevallen wordt er pornografisch materiaal verspreid via computers van personeelsleden die vervolgens onterecht worden ontslagen. Het komt ook regelmatig voor dat er angstaanjagende mailtjes worden verstuurd die steeds bedreigender en indringender worden.
Het openbaar ministerie heeft nog weinig mogelijkheden tot haar beschikking om agressie en pesten op het werk juridisch aan te pakken. De Tweede Kamer heeft in februari van dit jaar het wetsontwerp goedgekeurd dat bescherming van de werknemers tegen geweld, pesterijen en ongewenst seksueel gedrag op het werk moet regelen.
Diversen bedrijven in ons land schakelen speciale 'pesttrainers' in die de terreur moeten onderzoeken en waar nodig op verzoek van de opdrachtgever stevig moeten ingrijpen.
Bij chemiereus DSM is er inmiddels een antipest-reglement opgesteld dat elke computergebruiker iedere ochtend tijdens het inloggen op zijn scherm te zien krijgt.
Verzekeringsmaatschappij Interpolis gaat haar klanten die met abnormaal hoog ziekteverzuim te maken hebben, heropvoeden door gerichte preventieve pestprogramma's te organiseren.
Wim de Graaf, manager Markt- en Distributiemanagement: "Wij merken dat de normale Arbodiensten onvoldoende op pestgedrag letten. Als verzekeraar is het onze taak om pestsignalen structureel aan te pakken. Wij huren daarom pesttrainers in."
Volgens dr. Bob van der Meer, onderzoeker en auteur van het boek 'Pesten op het werk', loopt het in Nederland schrikbarend uit de hand. "Veel slachtoffers lopen trauma's op." Er rust volgens hem nog steeds een taboe op pesten op het werk.