AMSTERDAM - Netwerkbedrijf KPNQWest is bankroet. De onderneming heeft gisteren het faillissement aangevraagd. Vorige week belandde het al in surseance van betaling. Onderhandelingen over de verkoop van grote delen van de onderneming zullen de komende dagen doorgaan. Een aantal van die dochterondernemingen in Nederland en elders in Europa zal in de komende dagen uitstel van betaling aanvragen, aldus KPNQwest.
Het bankroet van KPNQwest stelt de telecomsector voor een nieuwe situatie. Nog niet eerder is een exploitant van een glasvezelnetwerk, waardoor bovendien 100.000 zakelijke klanten hun dataverkeer laten lopen, op de fles gegaan.
Analisten vrezen een economische ramp als het netwerk van KPNQwest als gevolg van het faillissement een dezer dagen plat komt te liggen. "Dit is geen normaal bedrijf, waar je de deur zomaar achter je dicht kunt gooien", aldus een medewerker. "Veel klanten hebben helemaal geen noodplan. Sommige hebben al tegen ons gezegd: als jullie ermee ophouden, dan gaan wij ook failliet. Veertig procent van het Europese internetverkeer zou dan ook plat gaan. We zijn nu druk bezig afspraken te maken met andere telecombedrijven, zodat de knop kan worden omgezet. Maar dat kost tijd."
Werknemers van het recent aangekochte Belgische E-bone zouden zelfs hebben gedreigd het netwerk enige uren volledig 'uit de lucht' te halen om de banken te laten zien hoe ernstig de situatie is.
Het KPNQwest-échec zal niet zonder storingen verlopen, voorzien analisten. De huisbankiers zouden daarbij wel eens het zwaarst getroffen kunnen worden, stelt een deskundige. "Elektronische verbindingen om geld te pinnen en andere betalingssystemen zouden wel eens zomaar stil kunnen komen te liggen", suggereert een analist. Alternatieven voor KPNQwest zijn niet één-twee-drie voor handen. "En als de stekker van netwerken van Albert Heijn of Shell er uit wordt getrokken, wat dan? Dan kunnen we misschien niet eens meer tanken."
Het is de eerste keer sinds jaren dat een bedrijf dat opgenomen is in de AEX-index als gevolg van een faillissement van de beurs verdwijnt, aldus een woordvoerder van Euronext Amsterdam. Negen jaar geleden overkwam het vrachtwagenfabrikant Daf. Beide bedrijven kwamen vlak voor hun faillissement op het strafbankje van de beurs terecht. KPNQwest verdwijnt donderdag uit de AEX-index. Vanaf die dag bestaat de belangrijkste graadmeter van de effectenbeurs in Amsterdam uit 24 fondsen. Het aandeel KPNQwest verdwijnt echter nog niet van de beurs. Volgens een woordvoerder gaat de handel in het aandeel maandag weer van start. Gisteren schortte de beurs de handel om half twee 's middags op. Na de bekendmaking van het faillissement bleef dat zo tot het slot van de handel.
Overigens maakt ook Euronext gebruik van de diensten van KPNQwest. De kans dat de beurshandel stil valt door het omvallen van het netwerkbedrijf, acht beurswoordvoerder Robert Bakker echter klein. "Slechts een deel van de beurshandel loopt via het netwerk van KPNQwest", probeert hij gerust te stellen. "Er is ons beloofd dat het netwerk in stand wordt gehouden, wat er ook gebeurt. Zoniet, dan is ons toegezegd dat we gebruik kunnen maken van een ander netwerk."
Dertien Amerikaanse ambassades in Europa maken ook gebruik van het netwerk van KPNQwest. De noodplannen voor het geval het echt misgaat liggen klaar.
Met man en macht wordt geprobeerd zo veel mogelijk van het KPNQwest-netwerk overeind te houden. KPN heeft inmiddels met de bewindvoerders afgesproken "enige financiële middelen" ter beschikking te stellen om "cruciale onderdelen" in de lucht te kunnen houden, aldus een woordvoerder. Het telecomconcern zal alles in het werk stellen om de diensten aan "onze klanten die gebruikmaken van KPNQwest" te continueren. Verder zijn klanten bereid de helpende hand te bieden, aldus de bewindvoerders. "Sommigen bieden zelfs geld aan om het netwerk in stand te houden."
Volgens bestuurder Etienne Haneveld van FNV-bond Abvakabo heeft grootaandeelhouder KPN daarnaast een morele verplichting om financieel bij te springen voor een sociaal plan voor het getroffen personeel. Het gaat om in totaal 550 werknemers van wie er zo'n 300 thuis zitten sinds een reorganisatie eerder dit jaar. Deze groep zou gemiddeld tot augustus worden doorbetaald, waarna arbeidscontracten worden verbroken. Haneveld vreest dat daarvoor nu ook geen geld meer is.
De overheid volgt de ontwikkelingen rond KPNQwest, maar is niet betrokken bij de redding van het bedrijf danwel het datanetwerk, laten woordvoerders van de ministeries van Economische Zaken en Verkeer en Waterstaat weten. "Het is heel vervelend en het baart de overheid wel zorgen, maar dit is een zaak van de markt. Wij hebben daar niet meteen een rol in. Het is aan aandeelhouders, investeerders en de curator hoe het nu verder gaat", aldus een woordvoerster van EZ. Minister Jorritsma gaat er vanuit dat een curator de winstgevende onderdelen zoals het kabelnetwerk altijd 'in leven' zal proberen te houden.