door Annet de Jong en Rob Sebes DEN HAAG - Het kabinet wil zowel huidige wao'ers als toekomstige arbeidsongeschikten nog harder aanpakken dan de Sociaal-Economische Raad heeft geadviseerd.
Alle gedeeltelijk arbeidsongeschikten van nu krijgen een actieve sollicitatieplicht en worden onderworpen aan strengere keuringen. Toekomstige deel-wao'ers krijgen een veel lagere uitkering, omdat het inkomen van de verdienende partner gaat meewegen.
Dit zijn enkele belangrijke voorstellen voor een nieuw wao-stelsel waarover het kabinet vandaag na wekenlange beraadslagingen de knoop doorhakt.
De SER wil dat deel-wao'ers die niet meer bij hun baas of een ander bedrijf kunnen werken, na twee jaar een ww-uitkering krijgen en daarna iaow, een bijstandsuitkering zonder partner- en vermogenstoets. Het kabinet wijst dit resoluut af, omdat deze riante uitkering absoluut geen prikkel meer is om te gaan werken. Daarom moet het inkomen van de partner wel degelijk worden meegeteld, aldus het kabinet. Gevolg is dat de ioaw-uitkering voor de betrokkene veel lager uitpakt.
Het SER-advies wordt verder voor een groot deel door het kabinet overgenomen. Echter, het verhogen van de uitkeringen naar 75 procent en het volledig afschaffen van de wao-boetes voor werkgevers schuift het kabinet door naar de volgende regeerperiode. De "veronderstelde forse daling van het beroep op de wao en de overige uitkeringen" die deze twee maatregelen volgens de SER rechtvaardigen, zijn voor dit kabinet niet meer te controleren.
De boetes voor werkgevers, de zogeheten pemba-wetgeving, worden weliswaar niet direct afgeschaft, maar ze worden wel aanzienlijk verlicht. Werkgevers hoeven niet langer 5 jaar, maar 4 jaar een strafpremie te betalen voor een wao'er. Dit omdat de werkgever in het nieuwe stelsel het loon van de wao'er twee jaar moet doorbetalen.
Verder hoeft de werkgever geen pemba-premie te betalen voor een gedeeltelijk arbeidsongeschikte werknemer die wel aan de slag blijft.
Het kabinet beklemtoont dat de werking van het nieuwe stelsel, waarbij alleen duurzaam arbeidsongeschikten (langer dan 5 jaar ziek) nog een wao-uitkering krijgen, zeer afhankelijk is van de keuringspraktijk. Het kabinet wil niet zoals de SER voorstelt de eerste keuring na twee jaar, maar al na één jaar. Het aantal keuringen moet volgens het kabinet in de eerste vijf jaar worden opgevoerd. Omdat er een tekort is aan keuringsartsen worden de keuringen van oudere werknemers daarom mogelijk juist verminderd.
Er moeten lijsten komen met duurzame ziektes en lijsten met ziektes die nooit zullen leiden tot wao, zoals lage rugklachten, burn-out en overspannenheid. Van deze ziektes wordt aangenomen dat ze korter dan vijf jaar duren.
Het niet langer aanvullen van het loon voor deel-wao'ers in het tweede ziektejaar is cruciaal voor het kabinet. Als de sociale partners dit toch niet uitvoeren, dreigt het kabinet toch nog zelf met maatregelen te komen om de bovenwettelijke aanvullingen te ontmoedigen.
Verder wil het kabinet speciale gesubsidieerde banen scheppen voor gedeeltelijk arbeidsongeschikten die minder dan het minimumloon kunnen verdienen. Nu nog wordt iemand volledig afgekeurd als hij in dergelijke situaties niet zijn eigen broek kan ophouden.
![[terug]](/krant/logos/terug.omlaag.gif){kind=small}