Tommy Soeharto, in de boeien, bezoekt het ouderlijk huis in Jakarta, waar zijn vader ernstig ziek ligt. (Foto: AP)

door Rob Sloot JAKARTA - In de afgelopen twee jaar werden de Indonesische staatskassen geplunderd voor niet minder dan 1,35 miljard euro. Alleen al bij het staatsbureau voor de voedselvoorziening Bulog, de staatsoliemaatschappij Pertamina en bij de ministeries van Financiën en Buitenlandse Zaken miste men in die periode meer dan een miljard euro, zo schat Arie Soelendro, voorzitter van een financieel controleorgaan van de overheid.

Ook na de periode-Soeharto is Indonesië dus een der meest corrupte landen ter wereld gebleven. Maar nu, acht maanden na haar aantreden als president, lijkt Megawati Soekarnopoetri eindelijk een begin te maken met haar belofte de corruptie aan te pakken.

In de afgelopen paar weken werden meerdere prominente Indonesiërs opgepakt. Ex-president Soeharto's jongste zoon, Tommy, zit nu achter de tralies. Hetzelfde lot ondergaan ex-minister Rahardi Ramelan en Akbar Tandjung, de voorzitter van het parlement (DPR) en van Golkar, de op een na grootste politieke partij en Megawati's belangrijkste coalitiepartner. Sjahril Sabirin, de gouverneur van de centrale bank, werd een paar dagen geleden tot drie jaar gevangenis veroordeeld.

De prominente zakenman Hashim Djojohadikusomo is sinds eergisteren het jongste voorbeeld van wat mensen die zich decennialang boven de wet waanden in het huidige Indonesië kan overkomen. En als om de sceptische buitenwereld ervan te overtuigen dat er in de archipel daadwerkelijk veranderingen gaande zijn, begon eergisteren in Jakarta een speciaal mensenrechtenhof met de strafrechtzaak tegen achttien Indonesiërs die ervan worden verdacht verantwoordelijk te zijn geweest voor het bloedbad, de vernielingen en het geweld op Oost-Timor in 1999.

Het zijn ontwikkelingen die hier tot voor kort ondenkbaar waren. Maar voorzichtigheid is geboden bij de beoordeling van wat zich op het eerste gezicht als ingrijpende verandering voordoet. De enige die het echt te bont maakte, is Tommy Soeharto. Hij werd aanvankelijk gezocht omdat hij zich gedurende achttien maanden wist te onttrekken aan zijn gevangenisstraf wegens corruptie.

Dat vonnis werd nog tijdens Tommy's vlucht vernietigd. Hij zit nu vast op verdenking van de moord op de rechter die hem indertijd veroordeelde. Maar de aanklacht tegen hem lijkt zo opgesteld, dat hij zich aan de ergste straf zal kunnen onttrekken.

Gouverneur Sjahril van de Bank Indonesia (BI) vergaloppeerde zich drie jaar geleden in een schandaal rond de Bank Bali. Met zijn medeweten en via een listige constructie wist Golkar toen zo'n 55 miljoen dollar af te romen om zijn verkiezingscampagne van te bekostigen. Sjahril ontkent de beschuldiging en blijft ook na zijn veroordeling op vrije voeten.

Ook de 'historische' rechtszaak tegen de achttien verdachten, incluis drie generaals, heeft een paar tekortkomingen die niet per ongeluk lijken te zijn aangebracht. De meest in het oog lopende is dat generaal Wiranto, die indertijd als opperbevelhebber de eerstverantwoordelijke was, niet terechtstaat. Volgens functionarissen van dit hof zijn er bovendien geen plannen om getuigen uit Oost-Timor op te roepen. De rechters zullen daardoor niet over een volledig beeld van de gebeurtenissen beschikken. In Indonesië is dus niet alles zoals het er uitziet. Maar misschien is het een veelbelovend begin.

zoek naar gerelateerde artikelen

za 16 maart 2002