AMSTERDAM - Het noodlijdende Laurus heeft in het Franse Casino de redder in nood gevonden. De Franse retailer neemt voor €200 miljoen een belang van 37,5% in de wankelende supermarktorganisatie. Terwijl de Laurus-aandeelhouders officieel nog moeten instemmen met het reddingsplan, kijkt het Franse concern alvast vooruit. Gisteren liet topman Pierre Bouchut tijdens de presentatie van de jaarcijfers van Casino weten, geen toekomst te zien in de Spaanse en Belgische dochterondernemingen van het veelgeplaagde Laurus.

Casino krijgt een belang van 37,5% in Laurus (Foto: EPA)

De reddingsoperatie van Laurus werd gisteren in detail uit de doeken gedaan. Casino neemt de helft van de in totaal 400 miljoen nieuw uit te geven aandelen tegen een prijs van €1 voor zijn rekening. Bij de banken ING, ANB Amro en Rabobank worden ruim 71 miljoen nieuwe aandelen geplaatst. Casino krijgt het eerste recht deze aandelen op termijn over te nemen, waardoor het Franse concern zijn belang in Laurus kan vergroten tot 51%. De overige, bijna 129 miljoen aandelen zullen met voorkeursrecht worden aangeboden aan de bestaande aandeelhouders.

Jan Michiel Hessels ...opvolger Jan Konings....

Behalve de financiële injectie maakte Laurus ook bekend dat interim-bestuursvoorzitter Jan Konings per direct plaats maakt voor Jan Michiel Hessels, oud-topman van Vendex KBB. Hij zal de transactie met Casino afronden. Daarna gaat Laurus op zoek naar een nieuwe bestuursvoorzitter.

Naast de emissie worden ook de bankschulden herschikt in een nieuwe kredietfaciliteit van €910 miljoen. Een deel daarvan (€340 miljoen) zou bedoeld zijn om de herstructurering van de zwaar verliesgevende Spaanse activiteiten te financieren.

Maar Bouchut, lid van de raad van bestuur van Casino, liet weten dat de circa 1200 supermarkten van Laurus in Spanje en België binnen afzienbare tijd zullen worden afgestoten. Volgens Bouchut zal een deel van deze supermarkten worden verkocht of geliquideerd. Uiteindelijk zal Laurus alleen nog zijn 800 Nederlandse vestigingen van Super de Boer, Konmar en Edah overhouden.

Een woordvoerder van Laurus toonde zich in een reactie op de uitspraak van Bouchut dan ook verbaasd. "Ik denk dat we in ons persbericht over Spanje heel duidelijk zijn geweest. We gaan het eerst herstructureren. Verkopen is op dit moment niet realistisch omdat we daar nu geen goede prijs voor krijgen." Over de precieze inhoud van die herstructurering in Spanje kon de woordvoerder niets zeggen. "Daar is de top zich nu over aan het buigen."

Dat Casino niet geïnteresseerd is in België, kan de zegsman eveneens niet goed plaatsen. "Ik weet daar niets van. We hebben in oktober wel gezegd dat we zouden gaan onderzoeken wat de toekomstmogelijkheden voor België zijn, maar dat is iets anders dan wat deze meneer nu zegt. Er is ook geen overleg geweest over de uitspraken van de heer Bouchut." Volgens hem zijn de uitspraken van de tweede man van Casino geen reden om de deal af te blazen.

Analisten geven Bouchut overigens groot gelijk. Zij menen dat het van essentieel belang is dat de verliesgevende activiteiten in Spanje worden aangepakt. "De problemen rijzen daar de pan uit", stelt Sander van Oort (Stroeve). "Spanje is echt een probleemkind, de situatie is daar out of control. Het is dan ook het beste nu even pijn te lijden en Spanje vaarwel te zeggen."

Het oplopende verlies in Spanje is een molensteen om Laurus' nek. Uit de 700 Spaanse supermarkten haalt Laurus 15% van de totale omzet, ofwel €1 miljard. De Spaanse Laurus-tak leed vorig jaar een verlies van €52 miljoen, zo wist de Spaanse zakenkrant Expansión begin dit jaar te melden. In België heeft Laurus 70 grotere supermarkten en circa 400 Spar-buurtwinkels die goed zijn voor een jaaromzet van circa €650 miljoen.

De verliezen uit het buitenland opgeteld bij het enorme bedrag dat de mislukte ombouwoperatie van de diverse winkelformules naar Konmar heeft gekost, brachten Laurus naar de rand van de afgrond.

Laurus ontstond eind oktober 1998 uit de fusie van de voedingstak van het Vendex-concern en De Boer Unigro en bracht de supermarkten van Edah, Super de Boer, Konmar en Basismarkt onder één dak. Laurus werd na Albert Heijn's moeder Ahold het grootste supermarktconcern in Nederland.

Vorig jaar kwam het bedrijf met een plan om Albert Heijn naar de kroon te steken. Belangrijkste troef in de nieuwe strategie was de ombouw van de bestaande formules naar één nieuw Konmar-concept. Het liep uit op een totale mislukking.

De afgelopen weken deden diverse geruchten de ronde over mogelijke overnamekandidaten. Retaildeskundige Gerard Rutte laat echter weten verbaasd te zijn met het nieuws dat Casino de reddingsboei uitgooit. "Alle tekenen wezen erop dat het om een investeerder zou gaan en niet om een andere supermarktketen", vertelt Rutte. "Ik ben helemaal verbaasd omdat Casino vijf maanden geleden ook al een bod had gedaan, toen ging het om €8 per aandeel. Laurus had dus veel eerder moeten verkopen."

Rutte spreekt wel van "een goede oplossing". Volgens hem is het belangrijk dat niet alleen geld, maar ook kennis in Laurus wordt geïnvesteerd. "Eindelijk komen er nu mensen die weten hoe je een supermarkt moet runnen." Ook financiële analisten zien het voordeel van Casino als partij boven een investeringsmaat- schappij.

Het is de supermarktketen Casino eindelijk gelukt toegang te krijgen tot de Nederlandse markt van detaillisten. Al meer dan tien jaar lonkte het in Frankrijk als voorzichtig bekend- staande concern naar collega's uit de Lage Landen. Meermalen werd er gepraat met Super de Boer, later Laurus, en in 1989 sloot het concern een samenwerkingsverdrag met Ahold. Nu krijgt de Franse grootgrutter definitief vaste Nederlandse grond onder de voeten.

Het verhaal van het succesvolle Casino, thans met een omzet van €22 miljard de tweede supermarktketen van Frankrijk, gaat terug tot 1860 toen het voormalige casino van Saint-Etienne werd omgebouwd tot een kruidenier. Geoffroy Guichard kan met recht de Franse Albert Heijn worden genoemd. Met een vooruitziende blik bouwde Guichard zijn kruideniersbedrijf uit met tal van vestigingen. Hij was de eerste Franse grutter die slachterijen, grote boerderijen en zeepfabrieken kocht om producten onder eigen naam te verkopen.

In 1908 heeft Casino al bijna 250 vestigingen in Midden-Frankrijk. Geoffroy's zonen Mario en Jean nemen in 1917 het stokje over.

Vier jaar later telt het bedrijf 655 filialen. Mario en Jean gaan op dezelfde voet verder als hun vader en kopen links en rechts suikerfabrieken, olieraffinaderijen en grote bakkerijen. De naam Casino krijgt landelijke bekendheid. Eind jaren dertig heeft het concern verspreid over heel Frankrijk zo'n 2500 vestigingen.

In de jaren tachtig richt Casino zich met name op de overname van restaurantketens in Frankrijk zoals Hippopotamus en fastfoodspecialist Quick. De inmiddels aan de beurs genoteerde detaillist is actief in Italië, Spanje, Denemarken, Zweden, Finland, Polen, Mexico, Brazilië, Argentinië, Uruguay, Colombia, Venezuela, Thailand en de Verenigde Staten.

Tegelijkertijd worden in Frankrijk de zogenoemde hypermarkten geïntroduceerd, waar naast levensmiddelen ook elektronica en witgoed worden verkocht. Wereldwijd heeft het bedrijf een kleine 7000 vestigingspunten, waar in totaal zo'n 165.000 mensen werken.

Door het uitgebreide scala aan formules, van kleine gemakswinkels tot enorme hypermarkten, is Casino opgewassen tegen veranderende bestedingspatronen. Dat bleek het afgelopen jaar, toen de Franse consumenten meer en meer kozen voor de supermarkt in plaats van de hypermarkt.

Gisteren maakte Casino bekend dat 2001 een uiterst succesvol jaar was. Er werd een nettowinst behaald van €379 miljoen, ruim 15% meer dan het jaar daarvoor. De omzet steeg het afgelopen jaar met 15,3% tot €22 miljard. Volgens tweede man van de raad van bestuur, Pierre Bouchut, profiteerde zijn bedrijf van de aanhoudende hoge consumptieve bestedingen op de Franse thuismarkt. Het dividend werd vastgesteld op €1,53 per aandeel. Dat is €0,20 meer dan in 2000.

zoek naar gerelateerde artikelen

vr 8 maart 2002