SALT LAKE CITY - Zelden in mijn leven een beter gedetailleerde planning van een hoogtestage gezien, zegt Eric Heiden. Het is de unieke bundeling van kennis op het gebied van trainingsleer, beweert Bart Schouten. Het is een vriendenploeg, weten beiden.

De Nederlandse trainer Bart Schouten valt Derek Parra na zijn gouden race om de armen. Schouten roemt de samenwerking bij de Amerikanen, die zelfs elkaars trainingsschema's ter inzage hebben. "Gelukkig is van een dergelijke kennisoverdracht in Nederland geen sprake. Anders kwamen de overige landen er niet meer aan te pas", volgens Schouten. (Foto: AP)

Schaatsen in de Verenigde Staten, wat stelde het tot veertien dagen geleden nou helemaal voor? Vijf kunstijsbanen (in Salt Lake City, Milwaukee, Lake Placid, Roseville en Butte), zeventig geregistreerde wedstrijdrijders en een jaarbudget van 1,1 miljoen dollar, dat in het olympisch jaar eenmalig met 700.000 dollar werd opgeschroefd. Eén voordeel, lacht Schouten, de Nederlandse coach in dienst van US Speedskating. "Het was zo overzichtelijk, dat we niet naar talent hoefden te scouten."

Het verhaal van David en Goliath, noemt de 34-jarige Haarlemmer de successtory van de zeven Amerikaanse medailles op even zovele afstanden. Drie jaar geleden begon hij, in nauwe samenwerking met zijn collega-trainers Mike Crowe, Tom Cushman, en technisch directeur Finn Halvorsen een programma dat hij als 'uniek' omschrijft.

"Want waar maak je het nog mee dat vier coaches, ieder met hun eigen belangen en specialisme, de handen in elkaar slaan?", vraagt Schouten retorisch.

"Die bijeenkomsten resulteerden in een gigantisch goed plan, waarin de samenwerking volledig was doorgesijpeld. Probeer daar in Nederland maar eens mee te komen. Door het grote geld is daar een klimaat ontstaan waarin van kennisoverdracht geen sprake is. Gelukkig maar, zou ik haast geneigd zijn te zeggen. Want als dat wèl het geval was, kwamen de overige landen er niet meer aan te pas, ben ik bang."

"De grootste kracht is waarschijnlijk de consequente uitvoering van het hoogteprogramma", vult de 43-jarige Heiden, sinds twee seizoenen als arts werkzaam voor de Amerikaanse schaatsbond, aan. Twee jaar geleden, toen de Utah Olympic Oval nog letterlijk een bouwput was, betrokken de Amerikaanse schaatsers al een huis in Park City, op ruim 2100 meter. Tot de baan open ging, in februari 2001, werd voor de ijstraining uitgeweken naar Milwaukee of Calgary. "Sinds die tijd is niet afgeweken van het verblijf op hoogte. Tijdens de WK sprint van vorige maand in Hamar sliep onze ploeg bijvoorbeeld niet in een hotel, maar in een trailer met een hypobare kamer, waarin een verblijf op hoogte wordt gesimuleerd."

Heiden, vijfvoudig olympisch kampioen van Lake Placid 1980, merkt dat het effect van het leveren van een topprestatie op 1425 meter hoogte door velen schromelijk onderschat is. "Veel ploegen hebben zich voorbereid in Calgary, maar dat ligt 400 meter lager. Dat is net voldoende hoogteverschil om je niet helemaal optimaal op de omstandigheden voor te bereiden. Ik denk dat de meeste schaatsers die daar hun laatste trainingskamp hebben gehad, hier maar op zo'n negentig procent van hun kunnen presteren."

"Een verblijf op deze hoogte doet namelijk veel meer met het menselijk lichaam dan men denkt. Vaak gaat het om details, maar die bepalen in het huidige schaatsen nou uitgerekend het verschil tussen winst en verlies. Afgezien van de natuurlijke verhoging van de hematocrietwaarde, gaat het bijvoorbeeld ook om iets als nachtrust. Wie niet gewend is aan de ijle lucht, slaapt minder vast dan gewoonlijk, waardoor hij minder goed kan herstellen van een inspanning."

Wellicht het belangrijkste verschil noemt hij echter het verlies van het zogeheten bi-carbonaat bij aankomst op hoogte. "Dat is de menselijke buffer tegen de aanmaak van melkzuur. De eerste dagen dat iemand in de ijle lucht zit, scheidt hij bi-carbonaat af via de urine, waardoor hij hij bij een zware inspanning eerder verzuurd. Het is niet voor niets dat op de 1500 meter bijna alle rijders in de laatste ronde kapot gingen."

Heiden geniet van het succes en ziet veel overeenkomsten met 22 jaar geleden. "Dit is, net als toen, een vriendengroep. Er is kameraadschap, iedereen gunt elkaar het succes." Maar jaloers op Parra is hij niet. "Hack no! Laat hem er van genieten. Maar ik ben blij dat ik nog altijd anoniem over straat kan lopen."

zoek naar gerelateerde artikelen

do 21 februari 2002