SALT LAKE CITY - "Gewoon kloten. Klaar. Uit. Voorbij." Zijn commentaar liet aan duidelijkheid niets te wensen over. Voor Gerard van Velde zijn de Spelen het 'net niet'. Tien jaar geleden bleef hij in Albertville 1/100 ste verstoken van brons op de duizend meter, gisteren - op de Utah Olympic Oval in Salt Lake City - was de marge die hij tekort kwam voor olympisch eremetaal op de 500 meter slechts een fractie groter, namelijk 2/100 ste seconde. Omgerekend, een centimeter of vijf. "Blijkbaar mag ik geen medaille winnen", verzuchtte Van Velde in de catacomben van de ijshal.

"Gewoon kloten. Klaar. Uit. Voorbij." Zijn commentaar liet aan duidelijkheid niets te wensen over. Voor Gerard van Velde zijn de Spelen het 'net niet'. Tien jaar geleden bleef hij in Albertville 1/100 ste verstoken van brons op de duizend meter, gisteren - op de Utah Olympic Oval in Salt Lake City - was de marge die hij tekort kwam voor olympisch eremetaal op de 500 meter slechts een fractie groter, namelijk 2/100 ste seconde. Omgerekend, een centimeter of vijf. "Blijkbaar mag ik geen medaille winnen", verzuchtte Van Velde in de catacomben van de ijshal.

De TVM-sprinter legde zijn allesbeslissende 500 meter af in 34,77 seconden, na een matige opening. De Amerikaan Kip Carpenter reed hem in de slotrit alsnog van het podium af. Harder zal een nederlaag zelden zijn aangekomen. "Dit heeft niets te maken met een tegenstander die beter is. Je kan nog beter op je bek gaan dan met zo'n klein verschil het podium missen", vond ook de 30-jarige sprinter, voor wie de Spelen in Salt Lake City zonder twijfel zijn laatste zijn. Hem resteert nu nog slechts een kans op olympische roem: zaterdag rijdt hij de duizend meter. Ook bij Geert Kuiper, de coach van Van Velde, kwam de nederlaag hard aan. "Ik ben even naar de WC gegaan om mijn woede te koelen, maar ik heb het toch maar gelaten bij een glaasje water", sprak de Fries met een cynisch lachje.

De andere Nederlanders waren na hun eerste 500 meter al kansloos voor de medailles. Gisteren haalden Erben Wennemars en Jan Bos echter hun sportieve revanche voor hun tegenvallende start van het olympische toernooi. Een dag nadat Gerard van Velde met 34,72 Bos het Nederlandse record had ontnomen, evenaarde de Harderwijker die tijd. Ook Wennemars reed sneller dan hij ooit gedaan had. Hij zette een tijd van 34,89 seconden op de klokken. Het leverde hen respectievelijk de negende en tiende plaats in het eindklassement op. Voor Ids Postma, van origine geen rasspringer, was slechts een figurantenrol weggelegd. Met zijn 36,08 eindigde hij uiteindelijk als 27ste.

Na de eerste 500 meter, waarin hij met 34,72 het Nederlandse record had heroverd en in het olympische veld de vierde tijd had laten noteren, mocht Van Velde nog nadrukkelijk hopen op olympisch eremetaal. Het verschil met de nummer drie, Kip Carpenter, bedroeg slechts 4/100 ste seconde. Maar bij een eventuele gang naar Medal Plaza in het centrum van de stad, waar iedere avond de medaillewinnaars uit alle disciplines worden gehuldigd, wenste de TVM-sprinter nog niet stil te staan. "Dit zijn Olympische Spelen en op zo'n toernooi gebeuren altijd rare dingen. Kijk maar naar Wotherspoon", sprak Van Velde na zijn eerste optreden. Wotherspoon, de regerend wereldkampioen sprint, kwam maandag in zijn rit tegen Jan Bos al op de eerste tien meter ten val.

Van Velde heeft bovendien een olympisch verleden. Al voor dit toernooi wist hij als geen ander hoe klein de marge tussen onvergankelijke olympische roem en helemaal niets kan zijn. Bij de Winterspelen van 1992 in Albertville eindigde Van Velde - toen nog op conventionele schaatsen - als vierde op de duizend meter. Slechts 1/100 ste kwam hij tekort voor brons, het gat met de Duitse winnaar Uwe-Jens Mey was destijds niet veel groter: 9/100 ste. "Daarom wilde ik ook nu niet teveel aan een medaille denken."

Eerder dit seizoen werd Van Velde in Groningen voor het eerst sinds 1996 weer eens nationaal sprintkampioen. Zijn coach Geert Kuiper vertelde bij die gelegenheid dat zijn pupil eigenlijk sinds hij in de zomer van 2000 terugkeerde in het langebaanschaatsen te kampen had met een vorm van 'winangst'. "Gerard weet dat hij hard kan rijden, maar niet dat hij hard genoeg rijdt om andere topsprinters te verslaan. Als je te vaak vierde of vijfde wordt, gaat dat tegen je werken. Deze titel is hopelijk een doorbraak, zei Kuiper toen. Diezelfde maand eindigde Van Velde bij de WK sprint in Hamar weer - bijna ouderwets - als vierde. Kuiper gelooft niet dat de voormalige verkoper van tweedehands auto's in Salt Lake City op het mentale vlak tekort is geschoten. Evenmin wenst hij van een mislukte missie te spreken. "Ik denk dat de jongens die na de eerste dag op een podiumplaats stonden slechter geslapen hebben dan Gerard. Zijn doel was hier om zijn record uit een vorig schaatsleven terug te pakken. Dat is gelukt."

Hoewel teleurgesteld, overheerste ook bij de nuchtere Van Velde na een afkoelingsperiode de realiteitszin. "Eigenlijk is het al een wonder dat ik hier weer sta. Dat had ik twee jaar geleden nooit meer voor mogelijk gehouden. Ik heb hier goed gereden, alleen niet goed genoeg. Het is jammer dat ik acht of tien jaar geleden in Hamar en Albertville niet net zo goed in vorm was. Dan zou ik destijds zeker in de prijzen zijn gevallen. De laatste jaren is de top veel breder geworden het niveau veel hoger."

De duizend meter moet zijn ultieme revanche worden. Van Velde: "Daar heb ik nu echter helemaal geen zin in. Ik moet er niet aan denken. Mijn duizend meter is slechter dan mijn 500 meter. Ik moet dit eerst verwerken."

zoek naar gerelateerde artikelen

wo 13 februari 2002