KABOEL - De voornaamste internationale monetaire instituten zullen hun aandeel in de grootscheepse hulp aan Afghanistan en omringende landen voor een deel bekostigen door minder te spenderen op de Balkan.

Het bestrijden van de extreme armoede in Centraal-Azië is van groter veiligheidsbelang dan het ondersteunen van het proces van wederopstanding in Kosovo, Bosnië, Macedonië, Servië en andere landen op de Balkan. Dit heeft de vertegenwoordiger van de Wereldbank in Albanië, Eugen Scanteie, gisteren laten weten. "De gebeurtenissen van 11 september maken duidelijk dat het aanpakken van armoede in gebieden waar terrorisme een rol speelt met voortvarendheid ter hand moet worden genomen", aldus Scanteie.

De Wereldbank zal dat doel vooral bereiken door stevig te korten op het voor 'zachte leningen' (leningen onder zeer gunstige voorwaarden) beschikbare bedrag aan andere landen, de Balkan voorop. Dit is het eerste openlijke signaal dat de enorme aandacht voor Afghanistan zal leiden tot verminderde belangstelling voor andere gebieden.

Hulporganisaties maken zich zorgen over deze trend. Lang voor de Amerikaanse campagne na de aanslagen van 11 september was er al sprake van een afnemende bereidheid om ontwikkelingsgelden op tafel te leggen. Vaak werden zelfs oude, niet ingeloste toezeggingen opnieuw gedaan onder een andere naam. De recessie in de rijke landen, de donors bij uitstek, leek dat proces alleen maar te versterken.

Voor 11 september werd al over 'donorvermoeidheid' gesproken. De donors werden in de afgelopen tien jaar overspoeld met oproepen geld op tafel te leggen, vooral om verwoestingen door regionale conflicten ongedaan te maken. De Balkan was bij lange na niet het enige gebied dat de aandacht vroeg.

Anders dan elders hebben de voornaamste geldgevers, die willen verhinderen dat terrorisme weer de kop opsteekt in Afghanistan, zich nu tot in lengte van jaren aan dit land verbonden. Voor dit jaar is er 1,8 miljard dollar (ruim 2 miljard euro) op tafel gelegd. Voor de eerste vijf jaar is in totaal 4,5 miljard dollar (bijna 5,2 miljard euro) toegezegd. Optimistische schattingen spreken zelfs van 5 miljard dollar per jaar die nodig zijn, 10 procent van de totale donaties voor ontwikkelingshulp.

Mark Malloch Brown, de leider van het VN Ontwikkelingsfonds UNDP, is ervan overtuigd dat andere landen naast de Balkan ook in Afrika flink moeten inleveren. Het is, zegt hij, domweg niet zo dat het rijke deel van de wereld zoveel miljarden extra zal uitgeven boven op de lasten die nu al worden gedragen.

Het hoge woord zal in maart worden gesproken in het Mexicaanse Monterrey, waar de VN een speciale conferentie zal houden over de financiering van ontwikkelingslanden. Secretaris-generaal Kofi Annan hoopt op een verdubbeling van de huidige inspanningen.

Zelfs als dat zou gebeuren, levert het een vertekend beeld op. Sinds 1996 zijn de donaties voor ontwikkelingslanden nagenoeg gehalveerd. Dat weer verdubbelen is, vinden veel internationale hulporganisaties, nog steeds onvoldoende.

De strijd tussen rivaliserende Afghaanse stamhoofden in de oostelijke Afghaanse provincie Paktia, bij de stad Gardez, was gisteren geluwd. Vooralsnog leek het vooral op een gevechtspauze, die de partijen in staat stelde de doden te begraven en de gewonden te verzorgen.

Volgens diverse berichten zijn er in twee dagen van bittere gevechten 61 doden gevallen. Twee stamhoofden betwisten elkaar het leiderschap over de stad. Een van hen, Padshah Khan Zadran, is door de interim-regering in Kaboel aangesteld als gouverneur van Paktia. Zijn rivaal, Haji Saifullah, erkent die aanstelling niet. Hij zegt zelf door de stammenraad, de shura, als gouverneur te zijn aangewezen.

zoek naar gerelateerde artikelen

za 2 februari 2002