door Dominique Weesie UTRECHT - Jan Timmer spuwde gisteren bijna vuur. De oud-Philips-topman, bekend om zijn harde hand van regeren, moest uiteindelijk op de laatste dag van 2001 zijn meerdere erkennen in minister Netelenbos, de Tweede Kamer en een deel van het rijdend personeel, dat al sinds een jaar uit was op de val van NS-topman Huisinga.
|
Jan Timmer
|
Bij de collectieven zal gisteravond voor de tweede maal in drie dagen de champagne zijn ontkurkt. "En als er niet snel iets verandert, dan zal geen enkel management slagen om dit bedrijf op het juiste spoor te krijgen", aldus een woedende Timmer tijdens de persconferentie, waarin zowel hij als Huisinga hun vertrek wereldkundig maakten.
Timmer had kort daarvoor, tijdens de nieuwjaarsreceptie, een klemmend beroep gedaan op alle NS-werknemers nu eens eindelijk op te houden met het wijzen van de beschuldigende vinger naar de NS-top. ,,Het wordt tijd dat zij de hand ook eens in eigen boezem gaan steken."
De scheidend voorzitter van de raad van commissarissen onderschreef de woorden van Netelenbos dat het spoorbedrijf doodziek is. ,,Ik ben ongelooflijk boos over het gebrek aan solidariteit binnen dit bedrijf. Wij als commissarissen voelen ons genomen," aldus Timmer, verwijzend naar een recent overleg met de ondernemingsraad, waar zonder medeweten van de commissarissen plotseling de NS-top een ultimatum werd gesteld.
Volgens Timmer wordt het dan ook de hoogste tijd dat er gedragsnormen binnen NS worden opgesteld. "Denk aan een convenant waarin je je als werknemer loyaal naar je werkgever opstelt, wat overigens niet betekent dat je niet kritisch mag zijn. Maar als je het echt niet naar je zin hebt, waarom vertrek je dan niet gewoon?" daarmee doelend op een kleine groep raddraaiers onder het rijdend personeel.
De door minister Netelenbos aangestelde interimtop heeft in ieder geval het groene licht gekregen om nu ook de collectieven binnen het spoorbedrijf definitief de nek om te draaien. "Een bedrijf met collectieven is doodziek", aldus de bewindsvrouw, die vandaag ook de nieuwe interimdirecteur bekend zal maken.
Maar ook de politiek kreeg er gisteren genadeloos van langs. Volgens Timmer heeft de Tweede Kamer boter op het hoofd. "Wij als raad van commissarissen hebben deemoedig het hoofd gebogen toen bleek dat de politiek over superieure inzichten bleek te beschikken over de bedrijfsvoering bij NS. Je moet een keer je meerdere erkennen", aldus een uiterst cynische Timmer, die zich over Netelenbos verder niet wilde uitlaten. "De minister moet haar eigen conclusies trekken en wellicht dat de Kamer zichzelf ook eens een spiegel kan voorhouden." Huisinga zelf bleef opvallend rustig tijdens de tirade van zijn baas. De NS-directeur, die slechts ruim een jaar de scepter mocht zwaaien over het spoorbedrijf, wilde geen schuldigen meeslepen in zijn val. "Een combinatie van mentaliteit, ziekteverzuim en personeel- en materieeltekort hebben hiertoe bijgedragen."
De drie spoorwegvakbonden noemen het vertrek van de NS-top onvermijdelijk, maar wijzen net als Timmer met een beschuldigende vinger naar Den Haag. "Want als het deze captains of industry niet lukt, wie dan wel?" vraagt FNV-bestuurder A. van den Berg zich hardop af. Ook de andere grote spoorwegvakbond, VVMC, stelt dat een "wisseling van de poppetjes" onvoldoende is om het spoorbedrijf uit het slop te halen.
"Daarom moet de ontvlechting van NS weer snel ongedaan worden gemaakt", aldus Van den Berg. Juist het opsplitsen van het spoorbedrijf in stukjes, een voorstel van de politiek, heeft de chaos op het spoor alleen maar verergerd.
Reizigersorganisatie Rover onderschrijft dit. "De handelswijze van nogal wat politici is zeer dubieus te noemen." Maar ook Netelenbos gaat niet vrijuit, zo stelt het CNV. "Haar rol is niet bepaald vlekkeloos te noemen. De minister moet inzien dat veel van de malheur bij de spoorwegen door de politiek is veroorzaakt."