HEERENVEEN - De tranen stonden hem in de ogen, zo verbijsterd was Jochem Uytdehaage toen hij gisteren vanaf de uitrijbaan zijn grote concurrent Gianni Romme een hopeloze strijd met zichzelf zag uitvechten. De uiteindelijke winnaar kende weliswaar medelijden, maar geen genade met de man die zich nog welgeteld anderhalve maand olympisch kampioen op de vijf kilometer mag noemen. De zijdeur waardoor Romme zich eventueel alsnog zou kunnen plaatsen voor Salt Lake City dient volgens Uytdehaage niet alleen in het slot te worden gegooid, maar ook nog eens keurig te worden verzegeld.

Niks geen discussies over een mogelijke skate-off op basis van Romme's drie Wereldbekerzeges eerder dit jaar, klonk het stellig. "Want in Salt Lake City worden toch ook geen medailles vergeven omdat iemand een goed voorseizoen heeft gedraaid?"

Niets is zeker, zoveel werd gisteravond in Thialf zeker. Slechts Uytdehaage weet zich, dank zij zijn verrassende machtsgreep op de kortste stayersafstand, verzekerd van een olympisch startbewijs. De nummers twee, Carl Verheijen, en drie, Bob de Jong, zijn ondanks hun machtsvertoon veroordeeld tot een vergadering van de Commissies Topsport van de KNSB en NOC*NSF, die zondagavond plaats vindt. Pas aan het einde van de vierdaagse zal uit de schoorstenen van het vernieuwde, maar gisteren ook zwaar bekritiseerde, Thialf de witte rook opstijgen.

Wat het trio genomineerden Uytdehaage (6.30,62), Verheijen (6.31,45) en De Jong (6.34,43) betreft is het agendapunt vijf kilometer overmorgen weinig meer dan een hamerstuk. "De laatste jaren is het seizoen van Romme als een oplopend schema. Hij begint goed, maar daarna wordt het steeds minder. Het is natuurlijk ook niet de eerste keer dat hij in deze fase van het jaar zo rijdt", meende eerstgenoemde, die sprak van een triomf van de jeugd. "Bovendien denk ik dat we wel van vorig jaar hebben geleerd. Toen reden we de ene week hier en de andere week daar een 'skate-off'."

Ook de wereldkampioen op de tien kilometer, Verheijen, zag geen grond Romme alsnog een ontsnappingsmogelijkheid te bieden. "Iedereen weet dat je dit seizoen twee keer moet pieken: hier en tijdens de Spelen. Doe je dat niet, dan weet je wat de consequenties zijn. Bovendien zijn het geen eendagsvliegen die hier hebben gewonnen. Dit hebben we een paar jaar geleden al stilletjes aangekondigd. Het is de triomf van de jeugd."

Slechts De Jong, wereldkampioen op de vijf kilometer, stelde voor een kleine discussie aan te zwengelen. "Een goed gesprek is altijd welkom. Die Wereldbekers mogen daarin worden meegenomen, maar mogen niet te veel gewicht in de schaal brengen. Ik zou niet weten op welke grond Gianni de voorkeur boven mij moeten krijgen. Het hele seizoen is de marge tussen Gianni en mij niet groter dan vijf seconden. Nu eens in mijn voordeel. Romme laat het gewoon op het moment suprème afweten. Het zou me werkelijk verbazen wanneer zondag uitgerekend wordt besloten de nummer vijf aan te wijzen. Dan zit Rintje Ritsma daar, met zijn vierde plaats, nog altijd ruimschoots voor." En eigenlijk, zo klonk het na enig nadenken, echt verbazen deed het optreden van Romme hem eigenlijk niet. "Het team SpaarSelect draait het hele seizoen al niet. Dit zag je in september al aankomen. Dit hebben we de laatste maanden handenwrijvend aangekeken."

Bovendien, zo strooide Uytdehaage (onbedoeld) ook nog wat zout in diverse wonden, echt super was deze race nou ook weer niet. Hij vocht weliswaar een adembenemende strijd uit met Ritsma, maar om nou te zeggen dat hij tevreden was over het verloop, nee. "Dit is echt zo'n race waar ik dubbele gevoelens aan over houd. Drie rondjes voor het einde merkte ik dat ik nog zo veel over had, dat ik niet langer met beide armen op mijn rug reed. Mijn benen bleven maar gaan, dat was een geweldig gevoel. Toen ik over de streep was, had ik zelfs nog over. Dat is een raar gevoel, hoewel die eerste plaats natuurlijk geweldig is. Maar ja, dat zal wel de perfectionist in me zijn."

Een andere perfectionist, zijn coach Gerard Kemkers, verdiende alle krediet voor de dubbelslag van de kernploegrijders, zo stak Uytdehaage de loftrompet. Samen met Verheijen kende hij in het voorseizoen zo zijn twijfels over de voorzichtige opbouw van het seizoen. Aan tafel werd zelfs menige discussie over de te volgen koers gevoerd. "Vooral als er tijdens de Wereldbekercyclus wéér eens een krachttraining op het programma stond, ontstonden er verhitte gesprekken. 'Het gaat voorlopig maar om één moment', hield Kemkers ons dan voor. Het einde van het liedje was dat we toch maar weer met tegenzin het krachthonk indoken en de volgende dag met spierpijn wakker werden."

De gevolgen lieten zich gisteren zien en de consequenties daarvan schatte Uytdehaage juist in. "Wanneer je als Nederlandse stayer naar de Spelen gaat, ben je een potentiële medaillekandidaat. Het is makkelijker dáár een plak te halen dan je híer te plaatsen."

Mannen, 5000 m: 1. Uytdehaage 6.30,62, 2. Verheijen 6.31,45, 3. De Jong 6.34,43, 4. Ritsma 6.35,61, 5. Romme 6.38,74, 6. Beulenkamp 6.43,06, 7. Brigt Rykkje 6.43,11, 8. Elsinga 6.46,74, 9. De Ruyter 6.46,90, 10. Wierda 6.48,58, 11. Meijer 6.48,74, 12. Van der Rijst 6.49,83, 13. Helling 6.50,46, 14. Kingma 6.54,78.

zoek naar gerelateerde artikelen

vr 21 december 2001