DEN HAAG - "Laten we niet spastisch doen over een recessie", zo begon Nederlands bekendste beleggingsgoeroe gisteren zijn jaarlijkse symposium in het Congresgebouw in Den Haag. Die komen gemiddeld om de vier à vijf jaar voor. Maar de zojuist begonnen recessie is volgens de beleggingsspecialist wel een heel bijzondere. Deze zal harder toeslaan dan alle vorige.

RIENK KAMER ...Greenspan heeft de recessie krampachtig tegengehouden...

Voor het eerst in de geschiedenis is er sprake van een wereldwijde recessie. Normaal gesproken is er altijd wel een land dat het goed doet, waar de economie wel stijgt. Dit keer doen alle landen mee.

Hoe lang die huidige recessie aanhoudt, kan ook Kamer niet zeggen. Wel weet hij dat er in de geschiedenis nog nooit een recessie is geweest die korter duurt dan zes maanden. Gemiddeld duurt een recessie zo'n 14 maanden. De beleggingsgoeroe gaat er daarom van uit dat we op zijn vroegst in 2003 uit de huidige recessie kruipen. Zijn toehoorders waarschuwt hij alvast voor mogelijk optimisme. "Het ligt in de lijn der verwachtingen dat de beurs daar al volgend jaar op vooruit zal lopen. Dat zal echter een valse uitbraak zijn. Laat u zich daardoor niet van de wijs brengen."

Over de beurs kan Kamer kort zijn: die is op dit moment erg duur. De belangrijke Amerikaanse S&P 500-index kent een koerswinstverhouding van 28. Nederland zet daar maar net iets onder. Dat is ongekend.

De klap van de recessie zal ditmaal harder aankomen dan ooit, vreest Kamer. Dat is vooral Alan Greenspan, de president van de centrale Amerikaanse banken, aan te rekenen. Hij heeft, in de ogen van de goeroe, de recessie krampachtig tegengehouden.

Volgens Kamer is dat vooral de schuld van de Alan Greenspan, de president van het Amerikaanse stelsel van centrale banken. ,,Die zal de geschiedenisboekjes ingaan als de keizer van de zeepbellen." Greenspan probeert volgens Kamer de economische cycli te bevechten. Volgens hem een onbegrijpelijke daad. ,,Dat doet hij sinds 1998 met een hele reeks aan renteverlagingen. Door die krampachtige houding zal de huidige recessie extra hard aankomen.

"Ook de snelheid van de vrije val zal bijna iedereen overrompelen." Kamer denkt dat de economie op korte termijn met zo'n 5% zal krimpen.

Het lijkt onmogelijk om uit die neerwaartse spiraal te komen. Renteverlagingen helpen niet meer. Dat wapen is boterzacht geworden. Zo heeft Greenspan nog maar 2% om de economie een impuls te geven.

Dan speelt de overcapaciteit in het bedrijfsleven een remmende rol. Bij die overcapaciteit hoort ook het personeel. Bedrijven zullen investeringen voor zich uit schuiven.

En consumenten dan? vroeg Kamer zich hardop af. Die kunnen de klus ook ook niet klaren, want die hebben hogere schulden dan ooit. Bovendien hebben zij veel geld verloren op de beurs.

Slotconclusie van Kamer: De malaise op de beurs zal nog wel een tijdje aanhouden. Want met weglopende beleggers kun je geen hausse starten, houdt hij zijn toehoorders voor. Het jaarlijkse congres van Kamer werd bezocht door 2000 mensen.

zoek naar gerelateerde artikelen

za 10 november 2001