DEN HAAG - "Onbegrijpelijk dat Paul Smits dit met zich laat doen. Ad Scheepbouwer had de KPN-ers zelf moeten inlichten over het massaontslag en niet Smits. Het excuus dat Scheepbouwer officieel nog niet in functie was als bestuursvoorzitter gaat niet op. Dan had hij met de onheilsboodschap maar moeten wachten tot volgende week, tot hij wèl in dienst was." Caroline Sarolea (37), voorzitter van de centrale ondernemingsraad (COR), vindt het op de achtergrond blijven van Scheepbouwer afgelopen donderdag een grote misser.

"Het was dé gelegenheid om zich meteen aan het personeel te presenteren. Onbegrijpelijk dat hij dat niet deed, terwijl wij de afgelopen weken nota bene alleen met hèm contact hebben gehad", vertelt zij. Dat hij nu Smits via een videotoespraak de kastanjes uit het vuur liet halen heeft volgens haar bij het KPN-personeel veel kwaad bloed gezet. Maar niet alleen dat, ook dat de leden van raad van bestuur bij de mededeling van rampspoed overal schitterden door afwezigheid.

"Nu moest men het doen met directieleden, die na het bekijken van de video vragen beantwoordden. Daar werd echter maar sporadisch gebruik van gemaakt. Er heerste een grafstemming. De mensen waren te zeer aangeslagen om nog uitgebreid in discussie te gaan."

Eigenlijk kwamen gisteren pas de tongen goed los, vervolgt Sarolea. "De mensen beginnen nu eigenlijk pas goed te beseffen wat er gebeurt. We wisten natuurlijk al lang dat er wat op til was, maar maandenlang hoorden we niets. Nu werd men plotseling met het gedwongen ontslag van 4800 man geconfronteerd. "

Wat vooral aan de mensen knaagt is de gruwelijke onzekerheid wat er met hen gaat gebeuren. Zijn ook zij het slachtoffer van het massaontslag of ontspringt men de dans? Pas over enkele weken, misschien rond de kerstdagen of zelfs pas na de jaarwisseling zal daarover zekerheid zijn.

Hoewel Sarolea als lid van de COR wettelijke bescherming geniet tegen ontslag, vreest ook zij dat haar baan bij KPN als senior communicatie-adviseur verdwijnt. "Ik kan niet ontslagen worden via de Regionale Arbeidsvoorziening, dat klopt. Maar omdat mijn functie wordt opgeheven kan KPN wel bij de kantonrechter ontbinding vragen van het arbeidscontract. In feite is er dus geen verschil." Wel hoopt ze haar termijn als voorzitter van de COR vol te kunnen maken. Die loopt tot volgend jaar maart. "Dan blijft er tenminste de mogelijkheid van overleg", zegt ze. Een KPN-woordvoerder laat weten dat het ophanden zijnde ontslag van Sarolea "niet handig is, maar ook niet meer te voorkomen. Het is gelijke monniken, gelijke kappen."

Abvakabo FNV, dat 8000 leden heeft bij KPN, steunt Sarolea. "Het zou een slecht signaal zijn richting personeel om nota bene de voorzitter van de centrale ondernemingsraad te ontslaan. Wat ons betreft moet zij gewoon voorzitter blijven, ze doet het prima", aldus Abvakabo-bestuurder Peter Wiechmann.

Wiechmann vindt het verder voorbarig om het hoofd van Smits te eisen. "Natuurlijk is hij ongeloofwaardig geworden, maar dat geldt eigenlijk voor de hele raad van bestuur. Laten we echter eerst maar eens het overleg met hen aanstaande maandag afwachten. We moeten onze emoties even opzij zetten." Dat de hele KPN-top het veld moet ruimen, acht hij uitgesloten. "Het bedrijf moet natuurlijk wel bestuurd worden."

Ondanks de krappe arbeidsmarkt en de door het kabinet aangemoedigde extra inspanningen van alle betrokken bemiddelingsinstanties ziet Sarolea de toekomst vooral voor oudere werknemers somber in. "Laten we eerlijk zijn, met name voor veel oudere werknemers wordt het moeilijk een nieuwe baan te vinden, die hebben het altijd erg moeilijk op de arbeidmarkt." Ruim 13.000 van de huidige 35.000 KPN-werknemers zijn ouder dan 45 jaar. De meeste ontslagen vallen bij het vaste net, daar verdwijnen 2600 banen. Bij distributiekanalen moet er 750 man uit, op het hoofdkantoor 550, bij Data/IP Benelux 350, bij ICM 200 en bij de overige bedrijfsonderdelen 350.

Wiechmann juicht het initiatief van het kabinet voor een speciale banen-taskforce van harte toe, maar benadrukt dat "KPN eerst nog de noodzaak van het massaontslag moet aantonen". De bonden gaven donderdag meteen na de onheilstijding al aan dat ondanks de krappe arbeidsmarkt het voor veel ontslagen KPN'ers moeilijk wordt een nieuwe baan te vinden. Met name omdat het veelal specialisten zijn die, aldus Wiechmann, "verknocht zijn aan het bedrijf en soms al jarenlang bij KPN werken". Een loyaliteit die door Smits begin september in een brief aan het personeel nog werd geprezen.

Sarolea maakt een uitzondering voor de overbodige KPN-technici. Zij zouden wel een goede kans maken buiten de deur. "Die zijn relatief makkelijk om te scholen. Bijvoorbeeld voor een baan bij de Nederlandse Spoorwegen."

zoek naar gerelateerde artikelen

za 27 oktober 2001