AMSTERDAM - ING Bank bijt het spits af met nieuwe software waarmee schurken in het bancaire verkeer snel kunnen worden opgespoord. Sinds de jacht op de geldstromen van terroristen in het internationale betalingsverkeer tonen banken vanuit de hele wereld interesse in deze intelligente software uit Nederland, ontwikkeld door het bedrijf NetEconomy in Leidschendam. Met het software- programma 'Erase' is het namelijk goed 'boeven vangen'.

ING heeft de software in alle stilte geschikt gemaakt voor het opsporen van ongebruikelijke transacties. (Foto: ANP)

ING loopt voorop, maar recent heeft NetEconomy nog met vijf andere internationale banken overeenkomsten gesloten. Behalve de Engelsen en de Fransen, tonen ook de Amerikanen volop belangstelling.

Oorspronkelijk ontwikkeld voor de telecom-sector (Telfort) om fraudeurs op te sporen, hebben NetEconomy en de ING Bank het software-programma de afgelopen twee jaar in alle stilte geschikt gemaakt voor het opsporen van ongebruikelijke transacties, welke de banken op basis van de MOT-wetgeving verplicht zijn te melden. Bij bijvoorbeeld De Postbank is het met zeven miljoen rekeninghouders en vier miljoen transacties per dag onmogelijk om handmatig transacties met een luchtje op te sporen.

Het door de ING aangeschafte systeem kan deze massaliteit aan. De jacht op de terroristen voegt nu een nieuwe dimensie aan Erase toe, want als je fraudeurs kunt vinden, dan moet je ook in staat zijn terroristen op te sporen.

In Nederland loopt de ING Bank voorop. Ze heeft besloten naar aanleiding van de gebeurtenissen in Amerika Erase versneld in te gaan voeren. ING Curaçao werkt al met Erase voor het opsporen van ongebruikelijke transacties en dit is zo'n succes, dat de bank nu heeft besloten alle systemen met de intelligente software te gaan uitrusten.

De aanslagen op 11 september hebben duidelijk gemaakt dat terroristische organisaties het Westerse financiële systemen gebruiken voor het financieren van hun activiteiten. Dat betekent dat banken zeer tegen hun wil betrokken kunnen raken bij terroristische activiteiten, wat afgezien van de strafrechtelijke gevolgen, ongelooflijke imagoschade kan veroorzaken. In opdracht van De Nederlandsche Bank speuren ook de Nederlandse banken nu naar ruim 500 verdachten die op een lijst staan, die is samengesteld op basis van informatie van de VN, de FBI, de Bundeskriminal Ambt en De Nederlandsche Bank.

Erase werkt op basis van de 'elektronische vingerafdruk' die iedere transactie in het bancaire systeem achterlaat. Ook binnen zeer omvangrijke bestanden zoals die van De Postbank, is Erase in staat van ieder rekeningnummer een persoonlijk profiel op te bouwen en te onderhouden. Dit gebeurt op basis van gemiddeld dertig verschillende statistieken, die alle nieuwe gedragingen weer toevoegt aan het 'profiel'. Sterke afwijkingen in het profiel verraden mogelijk frauduleus, witwas- of ander crimineel gedrag. Overal laat de gebruiker van de bankrekening zijn of haar elektronische vingerafdruk achter. De 'vingerafdrukken' verraden o.a bedragen, tijdstippen, plaatsen, frequenties en productengebruik.

Erase is in staat afwijkend gedrag te signaleren en het rekeningnummer een risicoprofiel toe te kennen en, in volgorde van prioriteit, op een risicolijst te plaatsen. De grootste 'afwijkingen' komen bovenaan. Het gaat om een 'real time' detectie. Medewerkers van de afdeling veiligheidszaken van de ING Bank kunnen daarom meteen actie ondernemen. Pas dan kan ook de houder van het bankrekening in beeld komen, Erase zelf registreert alleen rekeningnummers.

Nadeel van de conventionele bancaire opsporingssystemen is dat de transactiegegevens gemiddeld drie maanden on-line opvraagbaar blijven (daarna wordt het opgeslagen op tape). Met de software, die de ING nu invoert, blijft de transactie-data minimaal twee jaar on-line te raadplegen.

Het ministerie van Financiën onderzoekt of privacyregels bij financiële transacties de mogelijkheden voor opsporing beperken. Mogelijk dat de traditionele opsporingssystemen van de banken te kort schieten omdat die de geldstromen alleen als verdacht oormerken op basis van indicatoren, zoals bijvoorbeeld de hoogte van het gestorte bedrag. Erase houdt meer bij dan de traditionele transacties en administreert geen individuele personen. Maar Erase registreert wel de afwijkingen.

De ING Bank is vooral ook zo enthousiast over de software omdat het niet alleen kan detecteren, maar ook in staat is verbanden bloot te leggen tussen bepaalde transacties en bepaalde bankrekeningen (houders). Zo kan het financiële web zich ook om de terrorist sluiten.

zoek naar gerelateerde artikelen

za 20 oktober 2001