SKOPJE - Etnisch-Albanese politici en Macedonische regeringsvertegenwoordigers hebben gisteren in de hoofdstad Skopje een vredesplan ondertekend.

Hiermee moet een einde komen aan de ruim zes maanden durende opstand van de Albanese minderheid. Zij krijgen een groter aandeel in het politiekorps, het parlement en het onderwijs.

Naar de ondertekening van het akkoord werd met spanning uitgekeken. In het weekeinde werd er nog hevig gevochten in het noorden van het land. Tot drie uur gisternacht was het kanongebulder tot in de hoofdstad Skopje te horen. Vorige week leek een akkoord nog ver weg, in de bloedigste week sinds het begin van de Albanese opstand kwamen zeker achttien militairen om het leven door aanslagen van rebellen.

De NAVO zal voor de duur van dertig dagen troepen installeren om de rebellen te ontwapenen "als het bestand zich bewezen heeft", aldus NAVO secretaris-generaal Robertson. Opstandelingen die geen oorlogsmisdaden hebben begaan krijgen amnestie.

Namens de internationale gemeenschap waren naast Robertson, EU-buitenlandcoördinator Javier Solana, de Franse bemiddelaar François Léotard en de Amerikaanse gezant James Pardew bij de ondertekening aanwezig. Zij spraken bij hun aankomst in Skopje allemaal hun vertrouwen uit in het nieuwe akkoord.

Robertson sprak van een toetreding van Macedonië "tot het moderne Europa" en Pardew benadrukte dat er na vandaag geen aanleiding meer is tot verdere strijd. Volgens Robertson moeten de rebellen "onomwonden duidelijk maken dat zij bereid zijn hun wapens en munitie in te leveren bij de NAVO-militairen".

Het westerse bondgenootschap zal 3500 militairen in Macedonië installeren die moeten toezien op de naleving van de overeenkomst. Operatie 'Essential Harvest' komt onder leiding van de Britten te staan. Ook Nederland zal manschappen bijdragen. Daarnaast doen de Verenigde Staten, Frankrijk, Duitsland, Italië, Spanje, Griekenland, Noorwegen, Turkije, Hongarije en Tsjechië mee.

De termijn waarop de etnische Albanezen hun wapens moeten gaan inleveren moet, net als amnestie voor rebellen, nog uitonderhandeld worden. Dit stuit op grote weerstand bij de Macedonische bevolking. De regering is bang dat de publieke opinie zich tegen hen keert nu officieel afspraken zijn gemaakt met de Albanezen. Tot op het laatst werd de plaats waar de ondertekening plaats zou vinden, geheim gehouden. Slechts de staatstelevisie en het Macedonische persbureau waren bij de ceremonie aanwezig.

De etnisch-Albanezen maken voor ongeveer een derde deel uit van de bevolking van Macedonië. Uit de grondwet wordt nu de bepaling geschrapt dat Slavische Macedoniërs het enige wettelijke bevolkingsdeel van Macedonië vormen. Ook wordt een systeem van dubbele meerderheid in het parlement gecreëerd. Een wet kan alleen goedgekeurd worden als de helft van de voorstemmers uit een of meerdere minderheidsgroepen komt.

Albanees wordt de tweede taal in gebieden waar etnische Albanezen meer dan 20 procent van de bevolking uitmaken. Zij krijgen evenredige vertegenwoordiging in het Constitutionele Hof, bij de politie en in de ambtenarij. In plaatsen waar de Albanezen in de meerderheid zijn, moet de politiechef van etnisch-Albanese komaf zijn. Vooral in het noorden en noordwesten van het land wonen veel Albanezen.

zoek naar gerelateerde artikelen

di 14 augustus 2001