AMSTERDAM - Betalen, het fabrieksterrein aflopen en achter je rug wordt je naam uit het aandelenregister gegumd. Buitenlandse beleggers in Rusland zagen zich tot enkele jaren geleden in het wilde Westen geplaatst. Die tijd lijkt voorbij, zeker na het aantreden van president Poetin. Hoewel individuele beleggers zich vooralsnog verre houden van bedrijven als Gazprom, Surgutneftegaz, Sberbank en Lukoil, zien enige Nederlandse beleggingsfondsen wel brood in de Russische markt. De roebelcrisis lijkt vergeten.

De beurs in Moskou lijkt de fondsen gelijk te geven. Hoewel het afgelopen jaar werd gekenmerkt door pieken en dalen, staat de beursindex (de RTS) van Moskou sinds begin dit jaar op circa 45% winst. Vergeleken met andere beurzen een uitzonderlijk goede prestatie. Maarten de Kok die voor vermogensbeheerder Robeco circa $50 miljoen aan Russische beleggingen beheert, spreekt van een 'absoluut topjaar'.

Voor wild-westtaferelen als in het verleden hoeven beleggers volgens De Kok niet langer bang te zijn. Gekochte aandelen zullen niet langer als sneeuw voor de zon verdwijnen. Aandeelhouders staan geregistreerd bij een onafhankelijke instantie, waar de gummetjes in de la blijven. Toch kan de belegger in Rusland nog voor nare verrassingen komen te staan.

De Kok: "Dergelijke praktijken worden absoluut minder. Maar ze komen nog steeds voor, in andere vormen. Russen zijn daarin erg creatief." Een truc die volgens De Kok sommige bedrijven (onlangs nog de Sberbank, de grootste spaarbank van Rusland) nog toepassen is het uitgeven van aandelen, waardoor het belang van aandeelhouders fors kan verwateren. De aandelen worden dan bij bevriende partijen ondergebracht tegen een zacht prijsje. Bestaande aandeelhouders hebben het nakijken. De Kok: "Je bent je aandelen dan wel niet kwijt, maar ze zijn wel ineens een stuk minder waard."

Dat de rechtszekerheid voor aandeelhouders, hoewel verbeterd, achterblijft bij die in het Westen, maakt kapitaalverschaffers kopschuw. De Kok: "Daarom zijn Russische bedrijven zo goedkoop, vanwege de rechtsonzekerheid is er een discount in de koers."

Desalniettemin tonen de gestegen aandelenkoersen dat beleggers leuke winsten kunnen behalen in Rusland. Dat is niet alleen een verdienste van Poetin, maar ook een gevolg van de hoge olieprijs. Ongeveer driekwart van de marktkapitalisatie op de beurs wordt namelijk ingenomen door energiebedrijven. Niet verwonderlijk, Rusland is erg rijk aan gas en olie.

Ook Edwin Lekkerkerker, fondsbeheerder van het Donaufonds van Delta Lloyd ziet de toekomst rooskleurig. Zijn fonds belegt circa 50% van de portefeuille in Rusland. Lekkerkerker: "Gemiddeld zitten onze concurrenten op 25%. Daaraan herken je hoe positief wij zijn."

Lekkerkerker meent dat er in de westerse media een eenzijdig beeld van Rusland wordt geschilderd. Sinds de roebelcrisis is er veel verbeterd. "De Russische beurs is professioneler geworden, er zijn meer marktpartijen gekomen en de liquiditeit is hoger", vat hij het samen. "Het is nog steeds risicovol beleggen, maar daar staat wel een hoger rendement tegenover."

Het risico zit volgens Lekkerkerker niet in de zwakte van de roebel en ook niet meer in het tekortschieten van beursregels. "Het zit in de bedrijven zelf. Want wat is bijvoorbeeld de onderliggende waarde van een aandeel Gazprom, een bedrijf dat 40% van de wereldgasreserves beheert? Wij kunnen hier niet vanuit Amsterdam zien wat er in dat gigantische bedrijf omgaat."

Probleem volgens Lekkerkerker zijn vooral de onduidelijke geldstromen. De in het bedrijf behaalde omzet kan zo worden weggesluisd naar andere bedrijfsonderdelen, bv's die in handen zijn van oligarchen die nog steeds veel te zeggen hebben in het enorme gasbedrijf. Lekkerkerker raadt Gazprom als belegging echter niet af. "Ondanks dit alles is het aandeel laag gewaardeerd." Een risicovol koopje dus, maar dat geldt voor meer Russische bedrijven.

zoek naar gerelateerde artikelen

ma 18 juni 2001