ENSCHEDE - Wanneer de wanhoop het grootst is, is de redding nabij. Konden ze dit vorige week zondag bij Feyenoord onderschrijven na de 4-3 zege in de Amsterdam ArenA; Ajax ondervond het gisteren aan den lijve in het Arke Stadion in Enschede. Na een snelle achterstand tegen FC Twente binnen vijf minuten vierde de Ajacieden na negentig minuten terecht een overwinningsfeestje: 3-1.
De buit in de vorm van Europees voetbal is nog niet binnen, maar de ploeg van trainer Co Adriaanse heeft een plaats in de UEFA Cup tenminste in eigen hand gehouden. Winst tegen AZ aanstaande zondag voldoet. Zelfs de voorronde van de Champions League is nog binnen bereik, maar daarvoor is Ajax afhankelijk van het resultaat bij RKC-Roda JC. Wanneer de Limburgers verliezen of gelijkspelen en Ajax wint dan blijft de route naar de Europese miljoenenleague begaanbaar. Pikant detail is dat Roda JC twee jaar geleden op de laatste speeldag door RKC werd uitgeschakeld voor de Champions League. Komt bij dat RKC-trainer Martin Jol sinds z'n ontslag bij de club uit Kerkrade nimmer verloor van Roda JC.
Wie had bovenstaand scenario verwacht na een half uur spelen in Enschede? Weinigen. Ajax keek tegen een achterstand aan terwijl de formatie door de tussenstanden elders op de voetbalvelden was gezakt naar de zevende plaats van de KPN Eredivisie. "Vandaar liet ik Nikos Machlas warmlopen om ieder moment alles of niets te gaan spelen. We moesten winnen."
Met die gedachte begon Ajax trouwens niet. Adriaanse liet z'n elftal zonder linksbuiten spelen terwijl Abubakari Yakubu vlak voor de defensie werd opgesteld. De vele tegentreffers van de laatste weken noopte Ajax tot die speelwijze vond de oefenmeester. Alleen lag de bal na vijf minuten alweer achter Fred Grim. Chris de Witte schoot een door Thijs Houwing doorgekopte inworp van Dennis Hulshoff goed in, 1-0. Even daarna miste de jonge spits zelf een droomkans op 2-0.
Het bleek het laatste wapenfeit van de middag van de bekerfinalist. De wedstrijd donderdag tegen PSV om de Amstel Cup leefde te veel in de hoofden van de spelers van FC Twente. "Drie weken lang worden ze nergens anders mee geconfronteerd dan met het duel in Rotterdam", wist trainer Fred Rutten, die naar PSV vertrekt. Daardoor ontbrak de scherpte gisteren bij de Tukkers. Het leidde tot een zee van misverstanden, veel balverlies, ongepaste hakballetjes, kansloze passeeracties en apathie bij verdedigers als Sjaak Polak en Hulshoff. "Ik kan het me voorstellen, al loop je zo eerder tegen blessures op", aldus Rutten. Ellery Cairo en Tom van der Leegte raakten gekwetst en ruimden het veld. "De vervangers kwamen tekort om in zo'n wedstrijd op topniveau mee te kunnen."
Ajax werd met de minuut sterker en FC Twente kwam meer en meer onder druk. Vooral Pius Ikedia liep ongrijpbaar rond in Enschede, maar de voortzetting van de Nigeriaan liet te wensen over om tot uitgespeelde kansen te komen. Het was notabene Tim de Cler, die op slag van rust z'n club de reddingsboei toewierp, toen de verdrinkingsdood dreigde voor Ajax. Uit een corner passeerde de linksachter de Tukkerse goalie Sander Boschker met een vernietigende knal, waarmee hij de hoop terugschoot in de koppies van de Ajacieden. "Psychologisch op een verschrikkelijk belangrijk moment. De spanning bleef, we moesten winnen en met 1-1 ben je daar dichterbij dan met een 1-0 achterstand", maakte Adriaanse in de rust gebruik van De Clers treffer.
Overigens beleefde Richard Witschge dit alles thuis in z'n achtertuin. Adriaanse: "Hij zou niet in de basis starten en ik vind hem geen invallerstype voor dit soort wedstrijden. Daarom heb ik Witschge niet meegenomen." Die kwaliteiten worden Nikos Machlas wel toegedicht door de oefenmeester van Ajax want de Griek kwam na rust voor de geblesseerde Cristian Chivu. Ajax ging achterin één op één spelen en de positie van linksbuiten werd weer bezet in de persoon van Shota Arveladze. "M'n ploeg is in die fase goed omgegaan met de spanning want na rust speelden we sterk, scherp achterin en scoorden verdiend twee doelpunten via Tomás Galásek en Machlas. Hij bewees weer aan een kans genoeg te hebben." Wat niet wegneemt dat de Griek Ajax mag verlaten deze zomer.
De wederopstanding van Ajax na rust in Enschede moet volgende zondag in de Amsterdam ArenA worden bevestigd. Zelfs de derde plaats en dus de voorronde van de Champions League ligt nog in het verschiet. "Sinds FC Groningen-uit in maart is de spanning toegenomen om aan de wensen en de verwachtingen te voldoen met Ajax. Tegen FC Twente was die spanning bij mezelf het grootst", aldus Adriaanse. "We zullen er met z'n allen nog een week mee moeten leven. Het gevaar blijft aanwezig om met Ajax overal naast te grijpen terwijl aan de andere kant de derde plaats op de eindranglijst nog lonkt."
De nood is derhalve nog niet compleet geledigd bij Ajax. De redding tegen het al uitgespeelde AZ blijft daarom nabij voor Co Adriaanse en z'n manschappen. Een zinderend en bizar competitieslot ligt in het verschiet.
FC Twente - Ajax 1-3 (1-1). 6. De Witte 1-0, 45. De Cler 1-1, 73. Galasek 1-2, 79. Machlas 1-3. Scheidsrechter: Luinge. Toeschouwers: 13.500. Gele kaart: Van de Paar, Heubach (FC Twente), Arveladze, De Cler (Ajax).