DEN HAAG - Minister Pronk (Milieu) slaat alarm over de sterke opkomst van ongedierte, schimmels en bacteriën die ziektes wereldwijd onder de bevolking verspreiden. De bewindsman waarschuwt dat de milieuvervuiling van deze eeuw van biologische aard is en 'veel ernstiger' dan die vervuiling van de afgelopen eeuw.
Ook de opkomst van robots, genetische technologie en combinaties daarvan kan heel verkeerd uitpakken, stelt de bewindsman. Als voorbeeld noemt hij nanorobots, miniscule en superslimme apparaten die elektronisch dna-materiaal kunnen produceren. Ook deze kunnen zichzelf herstellen, waardoor een soort elektronische epidemie kan ontstaan.
Deze futuristische rampspoed staat beschreven in een concept van het nieuwe Nationaal Milieubeleidsplan (NMP-4) waarin het milieubeleid voor de komende dertig jaar onder de loep wordt genomen.
"Ongewenste verspreiding van zware metalen, pesticiden en dergelijke is erg, maar uiteindelijk te bestrijden. Levende soorten met veel kleine zich snel voortplantende zich snel verplaatsende en zich snel aanpassende individuen zijn daarentegen niet uit te roeien. Kleine knaagdieren, insecten, bacteriën en virussen zijn onoverwinnelijk. Ook robots kunnen uitgroeien tot zelfreproducerende, zich verplaatsende en zich aanpassende entiteiten", schrijft minister Pronk, die stelt dat bestrijding zeer kostbaar zal zijn. "Deze eigenschappen maken dat de bestrijding van ongewenste virussen, bacteriën, muggen en nanorobots astronomische bedragen zal kunnen vergen."
De minister beschrijft dat de wereld 'krimpt' en de afgelopen eeuw steeds kleiner is geworden "omdat oude barrières voor het verkeer van ideeën, goederen en mensen zijn afgebroken. Internet, Jumbojets en supertankers brengen alles overal."
Die vooruitgang heeft echter ook een schaduwzijde. "De grote populatie van mensen, het grootschalig mondiaal vervoer en de bestrijding van ziektes en plagen leiden tot een toename en grotere verspreiding van kleine soorten met een hoge reproductiesnelheid ten koste van grote wezens met een lage reproductiesnelheid: insecten, kleine knaagdieren, bacteriën en schimmels, ten koste van tijgers, dassen en walvissen. Muggen reizen met 747's, mosselen in het ballastwater van tankers en algen met plezierjachten.
Door de groei van de menselijke habitat zullen soorten die daar niet in passen, uitsterven en soorten die wel passen, zullen gedijen. Kleine soorten passen over het algemeen beter in een menselijke habitat dan grote. Flatgebouwen zijn rotswoningen voor kakkerlakken, basisscholen een transferium voor hoofdluizen en moderne veeteelt is een zegen voor het griepvirus. Legionella, het voorbeeld van de moderne bacteriën, leeft alleen in moderne warmwatervoorzieningen."
De minister signaleert dat mensen in hun ijver om de milieuvervuiling en energieverspilling te beperken onbedoeld bijdragen aan de groei en verspreiding van ongedierte en bacteriën.
Pronk geeft twee voorbeelden: "Rattenbestrijding is een kostbare zaak geworden omdat we ongedierte een perfecte leefomgeving bieden. Zij krijgen voedsel aangeboden in vuilniszakken en afvalbakken van restaurants. Auto's zijn een goede behuizing en het slecht onderhouden riolenstelsel is een uitstekende infrastructuur.
We wassen bij te lage temperaturen om energie te besparen, we gebruiken zo weinig mogelijk pesticiden om het milieu te ontzien, we ventileren de huizen niet meer omwille van de isolatie. De bestrijding van ongedierte is voor honden en katten beter geregeld dan voor de mens. Hoofdluis wordt niet bestreden als een besmettelijke ziekte met medicijnen zoals bij huisdieren, maar met shampoo."
De minister besluit zijn doemscenario met onheilspellende woorden. "Het zijn de nieuwe iconen van milieuproblemen. Het valt te vrezen dat het niet om incidenten gaat, maar om eigenschappen van het systeem. Het zou wel eens het evolutionaire antwoord kunnen zijn op een 'krimpende' wereld."
![[terug]](/krant/logos/terug.omlaag.gif){kind=small}