SCHIPHOL - De arrestatie van vier Israëli's na diverse mysterieuze brandalarmen in een KLM Boeing 767 naar Tel Aviv heeft tot nu toe meer vragen opgeroepen dan beantwoord.

De 225 passagiers moesten na een reeks van angstaanjagende brandjes en een enorme rookontwikkeling het met zeer brandbare kerosine volgetankte toestel na een noodstop via de nooduitgangen en de glijbanen verlaten. Een vrouwelijke luchtreizigers raakte bij die haastige evacuatie lichtgewond.

Vooral de officiële mededeling van de Koninklijke Marechaussee dat twee van de vier aangehouden verdachten al snel na de gebeurtenissen op eerste paasdag waren vrijgelaten, heeft veel vragen opgeroepen. Alle vier verdachte Israëliërs bleken gisteravond namelijk nog steeds in hechtenis te zitten, maar werden later vrijgelaten.

De Marechaussee, die de foute informatieverstrekking wijt aan een communicatiestoring met de Israëlische ambassade, spreekt van twee brandjes in de toiletten. "De valse brandmelding die leidde tot de afgebroken start wordt als een technische storing beschouwd."

KLM-directiewoordvoerder Hugo Baas vertelde daarentegen dat het brandalarm vier tot vijf keer is afgegaan op verschillende plaatsen in het toestel. "De marechaussee kan dit wel kleineren maar elk geval was serieus genoeg om een ramp te kunnen aanrichten."

De gezagvoerder van vlucht KL 0643 op weg naar Tel Aviv besloot na een eerste brandmelding vanuit een van de vrachtruimen om de start ruw af te breken. Het toestel had op dat moment al een snelheid van 150 kilometer per uur bereikt.

Het vliegtuig keerde terug naar een platform om te worden geïnspecteerd door brandweer en andere experts. Die constateerden mogelijk vals alarm. Ook de infraroodinspectie met hittegevoelige camera's bracht geen mogelijke brandhaard aan het licht. De gevoelige sensoren van de brand- en rookmelders werden zekerheidshalve vervangen.

Tijdens die werkzaamheden aan het toestel was er een nieuwe brandmelding, nu vanuit een van de toiletten. "Weliswaar werd een schroeilucht en lichte rookontwikkeling waargenomen, maar een feitelijke brand kon opnieuw niet worden vastgesteld", aldus de KLM-woordvoerder, die zei dat ondanks het strikte verbod even aan een rokende passagiers werd gedacht.

Toen het vliegtuig kort daarop weer klaar was om te vertrekken, was er weer een brandalarm, opnieuw in een van de toiletten. Een stewardess die toesnelde, zag op dat moment al vlammen uit een van de zijpanelen slaan, waar toiletpapier en handdoekjes liggen opgeslagen. Zij wist het vuur snel te doven.

Nog vreemder werd het toen ook tijdens dat onderzoek naar de oorzaak van de brand plotseling op een geheel andere plek in het toestel, helemaal achterin, een enorme rookontwikkeling de cabine begon te vullen. De gezagvoerder besloot direct om de passagiers via de nooduitgangen en de glijbanen uit het toestel te laten evacueren. "Het verlaten van het toestel door 225 passagiers via één geopende uitgang schatte hij in als onverantwoord", aldus de KLM-woordvoerder.

Nog dezelfde middag zijn de inzittenden van de Boeing met een vertraging van ruim acht uur met een ander vliegtuig alsnog vertrokken naar Tel Aviv. De vier vrijgelaten verdachten heeft de KLM inmiddels op de zwarte lijst geplaatst; ze zijn niet meer welkom bij de luchtvaartmaatschappij.

• Politiemensen betreden het KLM-toestel dat kort daarvoor door 225 mensen in allerijl via de nooduitgangen werd verlaten. De passagiers moesten het vliegtuig verlaten nadat er brand was uitgebroken op een van de toiletten. FOTO: RICHARD MOUW

di 17 april 2001