LISSE - Nederland telt vele multinationaal werkende ondernemingen. Meestal gaat het om bekende namen, maar ook relatief onbekende bedrijven tellen fors mee in de wereld. Zoals bijvoorbeeld Swets & Zeitlinger te Lisse, die dit jaar een omzet boekt van ongeveer ƒ2,6 miljard. "Maar over vijf jaar moet dat het dubbele zijn", zegt bestuursvoorzitter Pieter Rustenburg. Dit jaar viert het bedrijf zijn honderdste verjaardag.

PIETER RUSTENBURG

Bij het grote publiek, geeft Rustenburg (58) toe, is Swets & Zeitlinger vrijwel onbekend. Maar in de wetenschappelijke wereld heeft het bedrijf grote faam. "Onze organisatie is heel groot op het gebied van de distributie van alle soorten wetenschappelijke informatie in de vorm van boeken, losbladige systemen, tijdschriften en elektronische media zoals CD's en internet. Wij zorgen dat de wetenschappers alle benodigde literatuur kunnen krijgen om de vorderingen in hun tak van wetenschap zo snel mogelijk te volgen. Wij zitten dus logistiek tussen de uitgevers en de wetenschappers in."

De wetenschap groeit en bloeit, evenals het aantal wetenschappers. Sinds 1995 is de omzet dan ook verviervoudigd. Swets & Zeitlinger onderhoudt contacten met 50.000 uitgevers wereldwijd en heeft op de verkooplijst maar liefst 110.000 titels staan in diverse talen. Miljoenen tijdschriftenartikelen kunnen elektronisch uit de database opgevraagd worden. Het bedrijf telt 1300 medewerkers, waarvan 400 in Lisse. In de rest van de wereld zijn 22 kantoren gevestigd voor contacten op regionaal niveau. "We zijn een mondiale speler met een marktaandeel van ongeveer 20% in de academische wereld, maar aanwezigheid per plekke is belangrijk voor de verkoop. Waar het om gaat is perfectie in de logistieke uitvoering", zegt Rustenburg, een wiskundige die eerder werkte bij Akzo, veevoedergigant Hendrix en Aegon.

Aan een gang naar de beurs denkt Swets & Zeitlinger op dit moment niet. "Het is nog niet nodig", zegt Rustenburg. "Het bedrijf bestaat al sinds 1901 en heeft sindsdien ieder jaar, dus 100 jaar achter elkaar, winst gemaakt. Over vorig jaar was dat ruim ƒ50 miljoen netto. We zijn dus niet bepaald een zwakke dotcommer en we verkeren ook niet in liquiditeitsproblemen zoals Amazon in de VS. Er hoefde nooit te worden geleend, er was nooit een emissie van aandelen. Wel heeft de familie Swets in 1995 een deel van haar belangen verzilverd en verkocht aan o.a. de participatiemaatschappijen Nesbic en NPM. Maar als we in de nabije toekomst een majeure overname kunnen doen, wordt een beursgang natuurlijk wel een optie."

Bang om overgenomen te worden is Rustenburg ook niet. "We zijn en blijven onafhankelijk, we hebben altijd een positieve cash flow en we zijn zo groot dat ons overnemen moeilijk is. Wel willen we zelf uitbreiden door o.a. overnames van gespecialiseerde bedrijven. We hebben de wind in de zeilen, want de wetenschap groeit niet alleen enorm in omvang, maar ook in moeilijkheidsgraad. Daarnaast neemt de concurrentie toe tussen bedrijven en dus willen de daar werkzame wetenschappers alle laatste informatie nog sneller hebben dan voorheen. Ook neemt het aspect van de betrouwbaarheid van de informatie toe en daar letten we dus nauwkeurig op. Wij spelen op al die ontwikkelingen in door een enorme database te onderhouden, die via internet bereikbaar is. Alles, dus vooral distributie en incasso, draait nu om superieure logistiek. De wetenschap is 'booming' en wij 'boomen' mee. Mede daarom denk ik dat Swets & Zeitlinger de leukste international van Nederland is."

vr 13 april 2001