&referer=" WIDTH="0" HEIGHT="0" BORDER="0" ALIGN="LEFT" ALT="">

vrijdag
31 december 1999

Juist in 1999, het jaar dat iedereen in ons land de mond vol heeft gehad over internationale voetbalcompetities als de Europese Liga en Atlantic League, stond slechts één Nederlandse speler met een internationale hoofdprijs op het podium. Jaap Stam, notabene een op latere leeftijd doorgebroken verdediger, was bij de uitreiking van de prijzen de enige afgezant uit de zo vaak geroemde vaderlandse kweekvijver van talent. Boven het kale hoofd van de ruggengraat van Manchester United werden achtereenvolgens de beker voor de Engelse landstitel, de FA Cup, de Champions League en de Wereldbeker voor clubteams getild. Tevens werd hij in Monaco door alle trainers gekozen als beste Europese verdediger van 1999. Hoewel hij met een twaalfde plaats bij de verkiezing Europees Voetballer van het Jaar eerste reserve is in het Europese elftal, gaat 1999 de boeken in als het jaar van: JAAP STAM.'Bigger than your ground', groter dan jullie stadion, zoals de United-fans zingen.

Stams successtory bij Manchester

door Valentijn Driessen - MANCHESTER, vrijdag

"De eerste maand was moeilijk bij Manchester United. Zoals ieder ander heb ik eveneens tijd nodig om me aan te passen. Aan het land, de cultuur, de wijze van spelen, aan m'n medespelers, noem maar op. Het prijskaartje van duurste verdediger ooit betekende echter dat alles wat ik deed onder een vergrootglas werd gelegd. Al voordat ik hier kwam. Na een foutje op het WK tegen Mexico roept een mafkees op televisie dat ik een slecht WK speel. De hele meute neemt het klakkeloos over en in Engeland werd ik gelijk bestempeld als miskoop. Mensen vergaten even, dat hoeveel je ook voor iemand betaalt, fouten maakt iedereen. Ik ben nooit in paniek geraakt. Alles bij elkaar nam die aanpassingsperiode misschien een maand in beslag. Daarna vertoonde m'n spel alleen maar een stijgende lijn. De scepsis verdween toen razendsnel. Na al m'n transfers heb ik het stapje extra bij m'n nieuwe club altijd snel kunnen maken. Ik verruilde PSV voor Manchester United omdat ik naast nationale prijzen tevens internationale prijzen wilde winnen. In alle bescheidenheid mag ik zeggen dat ik de goede keus heb gemaakt."

Engels kampioen

16 mei 1999 Kampioenswedstrijd: Manchester United-Tottenham Hotspur 2-1. Jaap Stam zit vanwege een opspelende achillespees in z'n zondagse pak naast manager Alex Ferguson op de bank. Na afloop trekt hij het rode voetbalshirt aan en showt Old Trafford de beker met het kroontje.

Kampioen van Engeland.

"De ontknoping mis je jammergenoeg als speler, maar de spanning was er niet minder om. Na afloop sprint je toch het veld in en gaat uit je dak. De waardering lijdt er niet onder. Van tevoren had ik met de manager Alex Ferguson afgesproken de kampioenswedstrijd aan me voorbij te laten gaan. In negen dagen tijd hadden we nog twee finales voor de boeg. Hij wilde dat ik me volledig richtte op de finale van de Champions League. Dat ging me te ver. Ik zette m'n zinnen op de finale van de FA Cup."

Bekerwinnaar

22 mei 1999 Bekerfinale: Manchester United-Newcastle United 2-0. Jaap Stam begint vanwege een opspelende achillespees in z'n trainingspak naast manager Alex Ferguson op de bank. Twintig minuten voor tijd valt hij in. Even later loopt hij met de deksel van de FA Cup op z'n hoofd een rondje op Wembley.

"Het was klasse van Ferguson dat hij mij bij de groep nam. De rust deed m'n achillespees goed en als de stand het toeliet zou hij me brengen op Wembley. Dennis Bergkamp had het gemist met Arsenal. Dat schiet door je hoofd. Zelfs voor ons nuchtere Nederlanders is de Cup Final iets bijzonders. Als kind droom je daar toch van. Het werd alles wat ik ervan verwachtte. De ambiance vooraf, tijdens de wedstrijd en naderhand. Ferguson hield woord. Na de 2-0 viel ik in. Het is niet zozeer het voetballen op zich, maar meer de beleving, de ervaring. Toen we de trap van Wembley opliepen om de beker en medaille in ontvangst te nemen, liepen de rillingen me over de rug. De traditie druipt ervan af. Niet veel spelers is het gegeven die trap te bestijgen; slechts grote voetballers. Het zijn de momenten waar je het allemaal voor doet. Het handje van prins Charles, ja."

Europees kampioen

26 mei 1999 Finale Champions League: Manchester United-Bayern München 2-1. Jaap Stam speelt de hele wedstrijd in Nou Camp, hoewel z'n achillespees af en toe opspeelt. Na 89 minuten wacht hem de verliezersmedaille, maar twee minuten later staat hij flink te schudden aan die grote oren van de Europa Cup I.

Jaap Stam met dochter Lisa en vrouw Ellis.

Foto: Glenn Wassenbergh

"De tour met United was nog niet ten einde. Je ervaarde het echt als een tour. Tien dagen reis je van wedstrijd naar wedstrijd om hoofdprijzen in de wacht te slepen. Je kan alles winnen, maar net zo goed verliezen en zou iedereen praten over een mislukt seizoen. Het vertrouwen in de groep in de goede afloop was echter groot. Vooral de wijze waarop we vanuit geslagen positie Juventus uitschakelde, gaf ons het gevoel onoverwinnelijk te zijn."

"Totdat je een minuut voor tijd tegen Bayern München aankijkt tegen een 1-0 achterstand. Ik zag de klok op 89 staan en dacht bij mezelf: terugkomen zal moeilijk worden. Een dubbele wissel en de gelijkmaker van Sheringham nauwelijks tien tellen later zette alles op z'n kop. Zonder woorden besefte het hele team dat er meer in zat. Zelfs binnen de reguliere speeltijd. Iedereen straalde het uit: doorgaan, nu de boel forceren, de Duitsers waren beduusd, aangeslagen, we mochten ze niet de rust van het eindsignaal gunnen om op adem te komen.Toen scoorde Solsjkaer. Wat een kick gaf dat. Je weet nauwelijks wat je doet. Juichen, ja, maar hoe? Je rent maar naar de doelpuntenmaker, springt, schreeuwt, valt iedereen om z'n nek. De manier waarop, op z'n Duits in de laatste minuut gaf extra voldoening. Bayern München had zich te vroeg rijk gerekend. Basler die een kwartier voor tijd bij corners al naar het publiek zwaaide; Matthäus die een publiekswissel kreeg. Het heeft ze opgebroken. Een onvergetelijke ervaring. Het einde van tien dagen in trance leven. Pas achteraf besef je wat we met het team hebben gepresteerd en kan je ervan genieten. Bijna dagelijks word je er nog mee geconfronteerd."

Wereldkampioen

30 november 1999 Finale Wereldbeker: Manchester United-Palmeiras 1-0. Jaap Stam speelt het hele duel in Tokio soeverein zonder dat de achillespees opspeelt. Na 90 minuten krijgt hij z'n vierde beker in handen gedrukt.

"De Champions League winnen betekent in Tokio om de wereldbeker spelen. Het extraatje. In Zuid-Amerika leeft die wedstrijd meer dan in Europa. Toch: Ronald Koeman is tweemaal naar Tokio gevlogen en kwam tweemaal met lege handen thuis. Ik hoorde dat het één van z'n grootste teleurstellingen is als hij terugkijkt op z'n rijke carrière. Bij Manchster United leefde het gevoel: als je gaat, moet je de zaak serieus aanpakken. Het vraagt toch iets van je om midden in het seizoen aan de andere kant van de wereld plompverloren een finale te spelen. Wij beleefden het puur als vervolg op Barcelona. We waren even terug in het ritme van mei. Een gevoel dat leefde binnen de ploeg en we straalden het met succes uit in Tokio."

Beste verdediger

26 augustus 1999 Verkiezing Europees verdediger 1999: Jaap Stam wordt door trainers van alle Europa Cup-deelnemers gezien als beste verdediger. Z'n vijfde prijs is z'n eerste individuele prijs en Jaap Stam mag zich zonder concurrentie de meest succesrijke Nederlandse voetballer noemen van 1999.

Jaap Stam met de prijs waar hij nog nooit van gehoord had.

"Een brief van de UEFA. Zal wel een bevestiging van een schorsing of gele kaart zijn. Hij lag bijna in de prullenmand toen m'n vrouw Ellis voor de zekerheid toch maar even keek. Beste verdediger van Europa. Ik had nog nooit van de uitverkiezing gehoord, maar vanzelfsprekend streelt zoiets je. Zeker omdat de jury bestond uit alle trainers van alle deelnemers aan de Europa Cup I, II en UEFA Cup. Als teamsporter kom je niet vaak in aanmerking voor een individuele prijs. Alhoewel ik in Nederland tweemaal ben verkozen tot Voetballer van het Jaar. De uitreiking in Monaco met de hele voetbaljetset was een leuke ervaring."

"Als je in je eerste van zeven contractjaren alles wint, valt er mijn inziens nog genoeg eer te behalen. Iedereen weet hoe moeilijk het is om je te handhaven aan de top. Qua prijzen valt het moeilijk te overtreffen, qua voetbal wel. We moeten wedstrijden meer controleren."

"In verzadiging geloof ik niet. Als je ziet met welke wilskracht we dinsdag een 2-0 achterstand bij Sunderland goed maken. Zo'n mentaliteit zit gewoon in de genen van deze groep, waar niemand zich als vedette gedraagt. We hebben bij United een jong team. Succes smaakt in zo'n geval naar meer. Het gevoel van winnen werkt nog verslavend. In Engeland kan je trouwens niet verslappen. Manchester is de te kloppen ploeg. Iedereen geeft 110%. Je ziet vaak dat onze tegenstander er een week later niets van bakt."

EURO 2000

"Naast allerlei clubtitels staat het Europees kampioenschap met Oranje bovenaan m'n verlanglijst voor 2000. De impact van een prijs met een nationale ploeg is zo groot. En het maakt een carrière compleet. Natuurlijk kunnen we kampioen worden. De kwaliteit is aanwezig, de gemiddelde leeftijd is goed en we beschikken over een berg internationale ervaring. Paniek bij de buitenwacht is nergens voor nodig. We moeten ook niet te vroeg pieken met Oranje. Nee, zonder gekheid, langzamerhand moeten we eens gaan winnen."

"Aan bondscoach Frank Rijkaard ligt het niet. De trainingen zijn goed, hij heeft goede ideeën, verstand van voetbal, is duidelijk en de staf om Oranje heen zit goed in elkaar. Het loopt niet soepel, maar één overwinning kan het zetje zijn wat we nodig hebben."