VVD dreigt
PvdA en D66
met crisis
door Sjuul Paradijs
DEN HAAG, donderdag
VVD-leider Hans Dijkstal dreigt het kabinet te laten
vallen als de coalitiepartners PvdA en D66 de overheidsuitgaven willen
verhogen uit de belastingmeevallers nu het financieringstekort is verdwenen.
Dijkstal voorspelt het einde van de samenwerking met de
paarse partners als aan de zogenoemde 'Zalm-norm', vernoemd naar VVD-minister
Zalm (Financiën), wordt getornd.
Pogingen van PvdA-fractievoorzitter Melkert en zijn collega De Graaf
(D66) om uit de belastingmeevallers de bestedingen aan gezondheidszorg
en het onderwijs te verhogen betekenen het einde van de paarse coalitie,
luidt het dreigement van Dijkstal in een uitgebreid interview dat morgen
in deze krant verschijnt.
"De spelregels zijn cruciaal. Dat is tien keer belangrijker
dan de vraag of we dit jaar het tekort hebben weggewerkt. Er mag niet
aan getornd worden. Dat staat gewoon vast. Doen ze het wel, dan staat
de toekomst van Nederland in meerdere opzichten op het spel. Dus ook die
van het kabinet", aldus Dijkstal onomwonden.
Heilig
De VVD-leider is zich terdege bewust van de dreiging die van zijn waarschuwing
uitgaat. Dijkstal beschouwt de afspraken over het financieel kader als
heilig. "De oude PvdA was altijd heel gevoelig voor de noden en had weinig
oog voor de financiële discipline. Ik hoop dat ze het belang van
de spelregels inzien", meent Dijkstal.
Deze houden in dat er in het kabinet één keer per jaar
over de begroting wordt gesproken. Inkomsten en uitgaven van de overheid
zijn strikt gescheiden, waardoor meevallers in de inkomstensfeer niet
gebruikt mogen worden voor verhoging van de uitgaven van de ministeries.
Verder mogen de uitgavenplafonds van de verschillende departementen niet
overschreden worden.
De liberale voorman hamert er in het gesprek op dat de staatsschuld
fors moet worden teruggebracht tot aanvaardbare proporties. Van de bijna
30 miljard die nu jaarlijks aan de rente op de schuld moet worden
betaald, verwacht Dijkstal dat de komende jaren ruwweg 10 miljard
kan worden vrijgemaakt voor uitgaven. "Dat kan dan naar zorg, onderwijs,
nieuwe snelwegen en weet ik veel wat", aldus Dijkstal.
PvdA-voorman Melkert heeft aangekondigd dat hij met Dijkstal en De Graaf
om de tafel wil nu het financieringstekort is verdwenen. Een deel van
het begrotingsoverschot zou dan volgens de PvdA'er kunnen worden gebruikt
voor verhoging van de uitgaven. Volgens Dijkstal is een aantasting van
de Zalm-norm volstrekt onbespreekbaar en voor de VVD onaanvaardbaar.
De onderhandelingen hierover die in het voorjaar worden
verwacht noemt Dijkstal 'een testcase'. "De betekenis van de spelregels
gaat veel verder dan een kabinetsperiode. Dat heeft te maken met discipline,
met zorgvuldig omgaan met belastinggeld van mensen. In al die jaren dat
we die spelregels niet hadden, kregen we de tekorten", zegt Dijkstal.
|